تاریخ سند: 22 فروردین 1352
موضوع: وصول -۱۳ کاشف ۷۷۷
متن سند:
گزارش خبر
به: کل سوم ۳۲۴ شماره: 5095
از: نمایندگی لبنان تاریخ: 22 /1 /52
موضوع: وصول -۱۳ کاشف ۷۷۷
یکشنبه گذشته بنا به تقاضای سیدموسی صدر با وی ملاقات شد و تقاضا نمود در صورتی که مقتضی تشخیص فرمایند گذرنامه مصطفی چمران تجدید گردد. نامبرده گفت با این اقدام علاوه بر اینکه زیانی متوجه ایران نمیشود بلکه در تغییر افکار مصطفی چمران اثر مثبت میگذارد البته مصطفی چمران گذرنامه آمریکائی دارد و میتواند از آن استفاده کند لیکن داشتن گذرنامه ایرانی وی را بیش از پیش به ایران مربوط میسازد و در ضمن دست من نیز برای تغییر مسیر فکر او بازتر میگردد.
نظریه رهبر عملیات:
1ـ حداقل استفاده مصطفی چمران از گذرنامه ایرانی این است که به عنوان یک ایرانی تا حد زیادی کنترل وی میسر خواهد بود.
۲ـ موافقت با این تقاضا اقدام مثبتی در راه تحبیب و هموار کردن راه ترغیب او برای مراجعت و اخذ تعهد عدم فعالیت به شمار میرود.
٣ـ اقدام فرصتی است که به موسی صدر داده میشود تا ضمن تلاش برای تغییر فکر مصطفی چمران پس از مدتی برای در فشار گذاشتن جهت کنترل فعالیت مصطفی چمران یا اخراج او از لبنان دست آویز قرار داده شود.
۴ـ علیهذا با توجه به موارد و اینکه موسی صدر اعلام نمود که اگر مصطفی چمران برخلاف قولی که به من داده علیه ایران فعالیتی در لبنان انجام دهد یا سعی میکنم در او تغییر فکری بوجود آورم یا او را از لبنان خارج سازم مقرر فرمائید در صورت تصویب با نظر موافق نسبت به تقاضای او اقدام تا موضوع پیگیری گردد.
نظریه رئیس نمایندگی: با تایید آنکه تهیه گذرنامه برای مصطفی چمران با ارتباطی که با جهات مختلف دارد میسر است اعتقاد دارد با توجه به تعهد مصطفی چمران نزد موسی صدر دائر بر عدم فعالیت در لبنان ابتدا موسی صدر را با ارائه سندهایی که از فعالیت مصطفی چمران موجود است به عدم صداقت مصطفی چمران معتقد ساخت و با استفاده از این فرصت و عرض اعتماد به موسی صدر از راه قبول این تقاضا وی را با دادن وعده بخشودگی مصطفی چمران مکلف ساخت جهت تحبیب مراجعت نامبرده به ایران اقدام نماید. رئیس نمایندگی لبنان
توضیحات سند:
_____
ا. سابقه آشنایی دکتر چمران با امام موسی صدر در سالهای ۴۸ یا ۴۹ در آخن آلمان به واسطه دکتر محمدصادق طباطبائی بوده است. در آن دوران دکتر چمران شدیداً در فکر راهاندازی جنگهای چریکی و آزادیبخش در سرحدات غربی کشور بر علیه رژیم بود. وی با رفت و آمد به اروپا و مشورت با افراد بصیر هم دنبال تدارک جدی این امر بود و هم آنکه اصل موضوع را به چالش و بحث گذارده بود.
در این بین امام موسی صدر وی را قانع کرد که در این مرحله از مبارزه لبنان به دلیل موقعیت خاص مبارزاتی و مستعد بودن برای تربیت کادر نظامی، مناسبتر از هر جای دیگر برای حضور است.
دکتر چمران هم که فردی جدی و مصمم بود فوراً مقدمات سفر به لبنان را فراهم ساخت و از اوائل سال ۵۰ با تعریف معین از شغل و پوشش مناسب در لبنان استقرار یافت. بنابراین صحبتهای مأمورین ساواک با موسی صدر در مورد دکتر چمران نیز در همین چارچوب باید ارزیابی شود. در اسناد خواهید دید که به واقع این امام موسی صدر بوده است که مأمورین ساواک را اداره میکرده است.
اظهارات امام موسی صدر بخشی از روش مذاکراتی وی بوده است. در حالی که در واقع چیزی به نام تغییر افکار دکتر چمران هرگز مطرح نبوده است. در مورد نظر ساواک درباره امام موسی صدر گزارش 541 /213 تاریخ 13 /11 /52 قابل توجه است. همچنین گزارش شماره ۶۷۶۲ تاریخ 14 /11 /52 بسیار مهم است.
ضمناً نظریه رهبر عملیات و رئیس نمایندگی لبنان هوشمندانه است.
منبع:
کتاب
شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران به روایت اسناد ساواک صفحه 224