مرکز بررسی اسناد تاریخی

صفحه قبل برو به صفحه

خلاصه پرونده آقای سید محمد علی قاضی طباطبایی

متن سند:

1 ـ طبق محتویات برگ دوم پرونده آقای سید محمد علی قاضی طباطبایی به آقای شریعتمداری تلگراف و از ایشان پشتیبانی کرده است.
2 ـ برابر گزارش مأمور ویژه در تاریخ 29 /3 /42 در مسجد شعبان در بالای منبر اظهار داشته دولت مردم را به مسلسل بسته روزی خواهد رسید که مردم انتقام خود را خواهند گرفت به ما نام گذاشته اید که ارتجاع سیاه هستیم ما ارتجاع سیاه نیستیم شما استعمارگر هستید.
3ـ برابر نامه شماره 11614 ـ 13 /4 /42 شهربانی های آذربایجان آقای قاضی طباطبائی درمورخه 12 /4 /42 در مسجد شعبان اظهار داشته که یکعده کمونیست را در سازمان امنیت استخدام کرده اند که آنها نیز از همه گونه آزار بمردم دریغ ندارند و اداره مزبور(ساواک) رسمی نبوده و کوچکترین نفعی هم در کارهای مملکت ندارد.
4ـ برابر نامه 15300 ـ 24 /5 /42 شهربانیهای آذربایجان، نامبرده بالا در مسجد شعبان اظهار داشته انتخابات قلابی است و ما واعظین تا جان در بدن داریم حقانیت [حقایق ]را خواهیم گفت انتخابات قلابی عملی نخواهد شد.
5ـ برابر گزارش مأمور ویژه در تاریخ 31 /5 /42 در مسجد شعبان اظهار داشته که کاندیداها تحمیلی بوده و دردی دوا نخواهند کرد.
6ـ برابر نامه شماره 16410 ـ 31 /5 /42 شهربانیهای آذربایجان از بازاریان و اصنافی که مغازه های خود را روز 27 /5 /42 بسته بودند اظهار تشکر نموده و اظهار داشته اهالی در انتخابات شرکت نخواهند کرد.
7ـ برابر نامه شماره 18381 /5 ـ 7 /6 /42 شهربانیهای آذربایجان در مسجد شعبان اظهار داشته است که جلوی مرا چند افسر گرفته و گفته اند که ما را تهدید می کنند که بایستی زنان خود را به میتینگ ببریم و کارت اخذ کنیم در جواب گفتم مبارزه کنید کارت اخذ ننمائید سپس اظهار داشته نامه ای از آیه اللّه حکیم بدست من رسیده و فرموده اند که اتحاد و اتفاق خود را از دست ندهید در مقابل هر دستگاه پلید مبارزه نمائید.
8ـ برابر گزارش مامور ویژه از طرف آقای طباطبایی به چند نفر ماموریت داده شده بود که اسامی مخالفین جامعه مسلمین اعم از دولتی و غیردولتی را یادداشت و سپس مجازات شوند.
9ـ برابر گزارش مامور ویژه در تاریخ 2 /6 /42 عده ای ناشناس و عده ای از روحانیون مخالف بمنزل وی رفته اند.
10ـ برابر نامه شماره 1821 ـ 1 /6 /42 استاندار آذربایجان شرقی باستناد نامه شماره 15844 /5 ـ 27 /5 /42 شهربانی های آذربایجان آقای سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی در مسجد مقبره پس از گذاردن نماز جماعت بعنوان اینکه او را بخارج از کشور می فرستند تودیع بلافاصله ایادی وی به تعطیل بازار اقدام نمایند[نمودند].
11ـ در تاریخ 13 /6 /42 پس از ادای نماز جماعت در مسجد بالای منبر رفته اظهار می نماید این چگونه انتخاباتی است که مردم را به زور وادار می کنند کارت الکترال بگیرند حقوق کارمندان را نمی دهند که باید کارت الکترال بگیرید ما می خواهیم که آزادنه تبلیغ کنیم و یک دولت شرعی و واقعی بوجود آوریم.
12ـ برابر گزارش مامورین ویژه آقای قاضی طباطبایی در مورخه 27 /6 /42 در مسجد شعبان پس از ذکر مقدمه ای اظهار داشته است که انتخابات قلابی و ساختگی بوده و مورد قبول ملت مسلمان ایران نیست کسانی که به پارلمان خواهند رفت نماینده ملت مسلمان ایران نیستند ما در برابر آن ایستادند و با آن مخالفت کردند.
ر.ک: بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، ج 1، حمید روحانی.
صحیفه نور، ج 1.
خواستار یک دولت قانونی و مسلمان هستیم این هیئت حاکمه مسلمانیش مانند مسلمانی معاویه است سپس به اطاق بازرگانی تبریز اهانت کرده اظهار می نماید که چرا اعلامیه داده اید که موافق لوایح ششگانه1 زهرمار شده هستید سپس اظهار نمود که هر قوانینی که به وسیله این نمایندگان فرمایشی در مجلس قلابی و ساختگی تصویب شود همگی باطل است.
اسامی کسانی که در کنگره شرکت کرده اند یادداشت کرده ایم بخدمتتان خواهیم رسید.
سپس به کسانی که مغازه ها خود را باز کرده بودند حمله کرده اظهار نمود که چرا مغازه خود را باز میکنی اسم تو را بگویم که رسوا شوی.
13ـ برابر گزارش شماره 19622 /5 ـ 21 /6 /42 شهربانیهای آذربایجان نامبرده پس از نماز جماعت بالا منبر رفته اظهار داشته است که دانشجویان مقیم خارج از کشور نسبت بعالم روحانیت خوشبین شده اند و اظهار نمود که روزنامه های ترکیه نوشته اند که مردم بطرف کمونیستی هدایت می شوند و سپس پس از ذکر مثالی از زمان خلافت معاویه اظهار نمود که ملت اینطور خلیفه را نمی خواهد خلیفه باید با انتخاب مردم باشد.
14ـ برابر گزارش مامور ویژه و نامه شهربانیهای آذربایجان آقای قاضی طباطبایی در تاریخ 3 /7 /42 در مسجد شعبان اظهار نموده است بی خبر مشغول بیدادگری و ستمگری بوده مظلومان را اذیت می کنند و بقدرت خودشان اطمینان دارند آن را بدانید که پایدار نخواهد بود چرا اینقدر شکنجه و آزار می دهید؟ چرا در اینجا جمع شده اید و نشسته اید مسلمان باید مبارزه کند در راه دین اصلاً از مردن باک نداشته باشید.
ای بازاریها چرا از دشنامهای مامورین می ترسید؟ چرا جواب نمی دهید در راه دین زندانی شدن و مردن اهمیت ندارد مراجع تقلید انتخابات را حرام کرده اند.
این وکلاء که انتخاب شده اند از خود دستگاه ظلم و ستم است.
وکلای ملت نیستند در هشترود 180 رای داده بودند موقعی که به تبریز رسید به 1200 رای رسیده بود.
15ـ برابر گزارش مامور ویژه در تاریخ 7 /7 /42 آقای قاضی طباطبایی در مسجد شعبان اظهار داشته من می دانم در این مسجد مامورین سازمان امنیت و شهربانی وجود دارد با صراحت می گویم بروید به رؤسای خود بگوئید که انتخابات قلابی است و رسمیتی ندارد و شما مامورین آگاه هستید که یک روز در همان دم شهربانی به قتل خواهید رسید و کیفر خودتان را خواهید دید.
1 16ـ برابر گزارش مامور ویژه و نامه شماره 22498 /5 ـ 11 /7 /42 شهربانیهای آذربایجان در تاریخ 10 /7 /42 در مسجد شعبان آقای قاضی طباطبایی اظهار می نماید که روحانیون اسلام همیشه در ترقی و علم و دانش تلاش نموده که پسران و دختران با سواد باشند ولی دستگاه استعمار سیاه (فرهنگ فعلی) از نظرات اسلام بی خبر بوده و درسهای ضداخلاقی به دانش آموزان تعلیم می دهند و لقب هاییکه رادیو ایران به روحانیون نسبت می دهد هیچگونه بما بر نمی خورد این لقب ها را به اروپائیان که در ایران حکمرانی می کنند بدهند.
چرا دور ما را مثل خفقان گرفته و نمی گذارند حقانیت را به ثبوت برسانیم مگر در قانون مشروطه آزادی بیان قدغن شده اگر حکومت ما استبدادی ـ جمهوری و یا مشروطه است برای ما روشن کنید ما از مرگ هراس نداریم مبارزه کرده حرفهای خودمان را خواهیم گفت من از هیچ مقامی ترسی ندارم.
ای جماعت بدانید این وکلا که حکومت فعلی آنها را از تخته تراشیده می خواهد در پارلمان بنشاند جعلی بوده و پایدارنخواهد شد.
مگر رادیو مصر را گوش نمی دهید که هر روز از وضع فعلی حکومت از قانون قلابی که تشکیل داده اند صحبت می کند اینها خیال می کردند که صدای ملت مسلمان ایران بخارج از کشور نخواهند رفت ای دولت چرا یک زن بی حجاب حق آزادی بیان داشته ولی ما از آن بی بهره هستیم بدانید که آقای خمینی را از این زندان به آن زندان انتقال می دهند و آقای میلانی1 را هم تحت نظر گرفته اند اگر موئی از سر آنها کم شود دیگر مسلمانان متحمل این جریانات نخواهند شد.
ای جماعت یک عده دست نشانده خارجی ها که زمام امور مملکت را بدست گرفته اند می خواهند با دست خودشان ایران را به خارجی ها تسلیم کنند ملاحظه بکنید که اینها وطن فروش هستند یا روحانیون؟ ما تا رمق آخر مبارزه خواهیم کرد من خودم نیز اعلامیه به دیوار خواهم زد یا رادیو ایران صدای قلابی خود را خاموش نماید و یا ما هم از فعالیت دریغ نخواهیم داشت این چند دولت که فعلاً پشتیبانی شما است به آخرنخواهد رسید.
17ـ برابر گزارش مامور ویژه در مورخه 17 /7 /42 آقای قاضی طباطبایی اظهار داشته است که مامورین کلانتری 8 سه نفر را که مشغول خوردن انگور بودند گرفته اند که شما بازار را تحریک به تعطیل کرده اید همه گوشهایشان را باز نمایند اینجا آذربایجان است و از هیچ کس و از هیچ مقامی ترس نداریم اگر دستور و یا پولی از طرف من به کسی داده می شود چه مانعی دارد.
یک میلیون تومان از آقای خمینی پول گرفته ام بکسی مربوط نیست هر وقت می خواهیم بازار را تعطیل می نمائیم چطور که قبلاً هم عمل نموده ایم سپس از بازاریها تشکر کرده اظهار نمود که با بستن بازار از لحاظ مالی در مضیقه می باشید ولی در راه دین این چیزها اهمیت ندارد.
17 [18]ـ در روز افتتاح مجلسین تلگرافی باین مضمون مخابره کرده است.
حضرت مستطاب آیت الله العظمی آقای نجفی مرعشی دام ظله1 رونوشت دفتر مجلس سنا، رونوشت دفتر مجلس شورای ملی.
آیت الله سیدکاظم شریعتمداری رونوشت مجلس سنا وشورا.
آیت الله خمینی، آیت الله سیدمحمد میلانی رونوشت مجلس سنا وشورا.
چنانچه جامعه روحانیت و قاطبه اهالی آذربایجان کرارا بوسیله گویندگان دینی و اعلامیه های [یی] مخالفت خود را در تشکیل مجلس شورا و سنا[ی] غیرقانونی که امروز در شرف افتتاح است ابراز داشته و با تعطیل عمومی بازار و مغازه ها عدم صلاحیت در [این] مجلس را در اداره شئون اجتماعی این ملت اظهار نموده اند، اینک مجددا بازارها را عموما تعطیل کرده و مراتب تنفر و انزجار خود را اظهار و عدم صلاحیت مجلسین و اشخاصی که بنام نماینده به مردم تحمیل شده اند اکیدا اعلام میدارند.
18 [19]ـ در مورخه 24 /7 /42 در مسجد شعبان پس از ادای نماز بالای منبر رفته اظهار می نماید که حق همیشه باید با باطل مبارزه نماید.
ای حکومت جبار چرا قوانین اسلام را زیر پا انداخته لگدکوب نموده اید رادیو ایران هر روز از قانون اساسی دم می زند ولی عمل در بین نیست مگر قانون اساسی گفته است که مراجع تقلید را زندانی کنید چرا آقای خمینی تاکنون در زندان بسر می برد؟ ای حکومت جبار بدانید که اگر آیت الله خمینی را از زندان آزاد نکنید مسلمانان ایران دنیا را بهم خواهند زد هر چه از دستشان بیاید خواهند نمود و ای مسلمانان چرا کسالت دارید روی چه اصلی باک می کنید؟ ای برادران عزیر تهرانی با کشتن چند هزار نفر بدست استعمارگران چرا می ترسید و ساکت نشسته اید قانون اسلام مبارزه با حکومت جبار را ولو آنکه خون جاری شود صلاح می داند.
از شهر نجف مجله ای بدست ما رسیده که حاکیست بامضاء سیصدو پنجاه نفر و همچنین آقایان حکیم طوماری تنظیم نموده اند و در آن خطاب به رئیس جمهور امریکا نوشته اند که دولت امریکا به چه علت در امور ایران مداخله می کند و اضافه کرده اند که دو دولت بزرگ و دولت شمالی و امریکا از حکومت استعماری ایران پشتیبانی می کنند ای دولت شمالی شما که خود از استعمار بدبین بودید حالا چطور شده است که شما نیز از آن پشتیبانی می کنید.
یک عده که در مدرسه فیضیه1 قم و تبریز تحصیل علوم دینی می کردند گرفته بخدمت سربازی به پسوه وسایر جاها برده اند منظورشان این است که ریشه علم دینی را بکنند بخدمت سربازی مردم به رضایت خود داوطلب می باشند ولی چون ملت به این حکومت بدبین هستند روی این حال حاضر بخدمت سربازی نمی باشند در مملکت ما عوض هنر و صنعت عیاشی رواج یافته است.
19 [20]ـ برابر گزارش مامور ویژه آقای سید محمدعلی قاضی طباطبایی دستور صادر کرده است که هر صنف بطور جداگانه اعلامیه صادر و مخالفت خود را در مورد انتخابات باطلاع عموم برسانند.
20 [21]ـ برابر گزارش مأمور ویژه در تاریخ 1 /8 /42 قاضی طباطبائی در مسجد شعبان در مورد مفسدین و استعمار صحبت نمود که بیت المال را اسراف می کنند و خداوند در قرآن فرموده کسانیکه اسراف بکنند در هر مقامی باشند اطاعت از دستور و اوامر او نکنید.
حکومت ما استعمار و مفسد و مصرف [مسرف ]می باشد.
آیا تا حال دیده شده که وعاظ را از منبر پایین بکشند و نگذارند خطابه خود را که مبارزه با استعمار در راه دین است بگوید؟ این جریان چند روز پیش در مشهد اتفاق افتاده و عده ای مجروح و بستری شدند.
آیا این است مسلمانی؟ در هفته قبل مگر نگفته که استعمار می خواهد در بین ملت و روحانیت جدایی اندازد.
اطلاع کامل دارم که در این مورد بودجه گزافی خرج می شود و درشهر عده ای هستند از این بودجه گرفته به فساد و اخلال گری خودشان ادامه می دهند.
شما به خیال اینکه این اشخاص را نمی شناسیم حیف است که در این مجلس اسم آنها برده شود.
هر کاری که می کنید اطلاع داریم.
این هفته کاملاً معلوم شد که بین علما و ملت می خواهند جدایی بیاندازند و می گویند فلان واعظ بالای منبر از فلان مجتهد اسمی نبرد هر کس بیک مجتهد تقلید می کند.
ما توپ و مسلسل نداریم به وسیله تبلیغ و خطابه و اعلامیه شما را بیدار می کنیم که در این نهضت هم صدا شده و به حرف مفسدین گوش ندهید این حکومت با اسرائیل و یهودی همدست شده که بیست میلیون نفر را به کشتن داده که بیایند در مناطق خوش آب و هوای ایران عشرت کنند خود آنها نتوانستند تاکنون به موضوع سفید و سیاه خود خاتمه دهند ولی در اسلام سفید و سیاه فرق نداردو می گویند روحانیون نباید در سیاست مداخله نمایند می بینید که در صورت مداخله علما به سیاست، اهالی بیدار و به عمل ننگین و فساد استعمار آنها هوشیار می شوند.
ما وظیفه داریم شما را در جریان نهضت آقای خمینی که پیشقدم شده و حالا در زندان است صحبت کرده و هوشیار نمائیم.
21 [22]ـ برابر گزارش مامور ویژه در تاریخ 30 /7 /42 آقای قاضی طباطبایی در ساعت 5 /6 بالای منبر رفته در مورد ممانعت یهودی ها راجع به ترویج صنعت در ایران صحبت کرده اظهار داشت که حکومت جبار مانع ازدیاد صنعت در ایران بوده ولی نمی تواند به خیاط و نجار که جزو صنایع ایران است ممانعت نماید.
فقط حق را به کشاورزی داده مگر همه باید زراعت نمایند و در بیابان زحمت بکشند.
بقدر احتیاج زراعت لازم است.
نباید اینقدر زراعت را همه کس بکند.
استعمار حالا کار را به جایی کشانده که دست به رساله های مجتهدین زده و کسی نیز ملتفت نشده و خبر ندارد که از رساله ها کتاب جهاد را حذف کرده اند.
پیغمبر اسلام در مورد جهاد و دفاع از دین اسلام داده و چند آیه در قرآن مجید راجع به جهاد و دفاع نوشته شده است چرا شماها بیحال شده و از چیزی اطلاع ندارید.
زبان کاملاً آزاد است و هر کس هر حرفی خواست بزند.
چندسال پیش آقای سید اسدآبادی یکی از شاگردان آقای میرزای شیرازی1 برای ترویج دین اسلام به مصر حرکت کرد و چهل نفر را بدین اسلام مشرف کرد آن چهل نفر با فروش وسایل تجملاتی مبلغ زیادی جمع آوری کردند آن موقع ادارات مصر در اختیار انگلیس ها بود و با دادن پول به کارمندان مسلمان آنها از ادارات استعفا دادند و تشخیص دادند که نباید با اجنبی کارکرد حالا در مملکت ما چنگال اجنبی و ریشه های اجنبی همه جا را تحت اختیار خود درآورده است سیداسدآبادی1 مردم را بخواندن نماز جماعت و امر بمعروف و نهی از منکر و دفاع در مقابل حکومت جبار و استعمار و اجرای تمام احکام قرآن را به چهل نفر تفهیم نمود آنها نیز عملاً از دستور وی اطاعت کردند.
آئین و احکام مسلمانان قرآن است بایستی از روی آن رفتار کرد اگر کسی مچ پا بریده شود یا دست بریده شود یا بدار آویخته شود یا مجازات شود یا عفو و اغماض شود مردم با دیده عبرت بنگرند آنها هم سرافکنده شوند چنانچه بیشتر از 30 آیه قرآن اشاره اش به ظلم (محاربه با ظلم و متقابله با ظلم) یعنی با ظلم مبارزه نمائید و با ظلم تا دم مرگ مقابله و محاربه نمائید.
این حکومت جبار که قند وشکر در بین الملل به قیمت 5 ریال ارزش دارد خودتان می دانید بچه قیمتی بدست ما می رسد چند سال قبل انحصار کردند که راه آهن می کشیم بعدا درست می شود هنوز در قوت خود باقی است گذشته از این تعجب اینجا است که از عاملین قند و شکر برابر تصویب 6 ماده امضاء می گیرند قند و شکر می دهند و الا نمی دهند خودتان تصویب کردید و بقول خودتان به تصویب رسانید دیگر چه.
22 [23]ـ برابر گزارش مامور ویژه مخالفت روحانیون با مواد ششگانه خاتمه نیافته روز بروز شهرت پیدا می کنند مخصوصا آقای قاضی طباطبایی در بالای منبر عده کثیری از بازاریان را دور خود جمع نموده با هزارگونه ایما و اشاره اشخاص را تحریک و تبلیغ می نماید و به عناوین مختلف به مقام شامخ سلطنت توهین می نماید و عملیات شخص شاه را یک عمل خائنانه تلقی می نماید.
24ـ برابر گزارش مامور ویژه بتاریخ 27 /7 /42 چند روز است که در تبریز در محافل و مجامع شایع گردیده که یک دسته ضد آمریکایی تشکیل و دائم علیه سیاست آمریکا در ایران تبلیغ و اشخاص را تحریک می نمایند و در تائید این مطلب جمعه گذشته وعاظ لحن خود را عوض کرده و راجع به سیاست آمریکا در ایران صحبت می کنند و قاضی طباطبایی در موعظه خود علنا گفته است هر کاری که علیه ملت بخصوص روحانیت از طرف حکومت اجرا می شود بدستور آمریکائیها انجام می گردد و تمام کشت و کشتار بدستور آنهاست مامورین می نویسند در این مورد نیز از طرف علما شیعه که در حدود 300 نفر می باشند در رأس آنها آقای حکیم قرار گرفته مستقیما به شخص رئیس جمهور امریکا نامه نوشته اند و مخصوصا قید کرده اند که امریکا از ایران دست بردارد و ایران را به ملت خود واگذار نماید و این حکومتی که بسر کار آورده اید از طرف ملت نیستند و [به] ملت ایران خیانت نموده اند و منتظر جواب رئیس جمهور امریکا هستند که اگر جواب مثبت نداد ملت ایران خودش آمریکائیها را از ایران خارج خواهد کرد و این جریان در بازار درودر هر جا صحبت از سیاست می شود بحث می گردد و اکثر اهالی نیز فریب آنها را خورده و برخلاف سیاست امریکا صحبت می کنند البته این تز که اخیرا تبلیغ می شود همانا حزب توده ایران و تز جبهه ملی1 است که هدف آنها عضو پیمان سنتو و بی طرفی ایران می باشد البته این موضوع قابل اهمیت است و باید هوشیارانه درجریان اوضاع در این مورد بود.
25ـ برابر نامه شماره 26246 /5 ـ 16 /8 /42 شهربانیهای آذربایجان و گزارش مامور ویژه در مورخه 15 /8 /42 آقای قاضی طباطبایی در مسجد شعبان اظهار داشته کاغذی از علماء تهران رسیده که دست از مبارزه بردارید زیراحکومت استعمار به عده ای پول داده و اجیر نموده و حالا میخواهند ما را از مبارزه منصرف نمایند.
در مورد طیب و حاج اسماعیل رضایی اظهار نموده که دو نفر جوان رشید را که مسلمان بودند چطور تیرباران کردند آنها در راه دین شربت شهادت نوشیدند در موقع اعدام خنده از لب آنها دور نمی شد و اینها در راه دین کشته شدند تمام روحانیون تبریز به روح آن دو نفر درود می فرستند و به خانواده آنها تسلیت میگویند ای طیب و حاج اسماعیل رضایی روح شما زنده است ای جماعت با این وضع مسلمانی نمی شود و نمی توان در مقابل دستگاه پلید ایستادگی نمود ما نیز مثل آنهامقاومت به خرج داده و مسلمانی رااز آنها سرمشق می گیریم.
چرا ایران زیرپای خارجی ها مانده است حکومت چرا همیشه از قرآن دم می زند مگر مسلمان دو نفر جوان را تیرباران می کند مگر از دین پشتیبانی کردن قدغن است سپس آیه ای از قرآن در مورد شهادت در راه دین اسلام خواند اظهار نمود هرکس در راه دین شهید شود شامل این آیه خواهد بود.
26ـ برابرگزارش مامور در تاریخ 22 /8 /42 آقای سید محمدعلی قاضی طباطبایی در مسجد شعبان پس از ادای نماز جماعت بالای منبر رفته اظهار داشته است تاکنون آقای آیت الله خمینی را که پروفسور و حکیم است در زندان بوده واجازه ملاقات نداده اند و هیئت حاکمه جبار وی را از زندان آزاد نکرده است همه می دانند که این دستگاه استعماری قدرت ونفوذ پیدا کرده ودر نظر دارد ریشه اسلام را ریشه کن نماید.
چنانچه این فرهنگ فعلی دست نشانده همین دستگاه است قبلاً تعلیمات دینی در مدارس تدریس می شد فعلاً از بین رفته است من ناچار شدم در منابر با آنها مبارزه کنم و از هیچ مقامی هم ترس و باکی ندارم ای سه دولت بزرگ شماها گفته بودید که ما به کارهای ایران مداخله نمی کنیم حالا چرا پشتیبانی یک عده مزدور و جنایتکار را می کنید و به ما مسلط شده اند ای جماعت ببینید این دستگاه چقدر در بین ما نفوذ کرده در بازار یک نفر واعظ مقدس شایع کرده است از طرف حکیم به قاضی تلگراف آمده شمااصلاً به سیاست دخالت نکنید ای ناکس این تلگراف کجاست حتما تویک شخص انقلابی هستی یا مامور بی عرضه سازمان امنیت شده اید بطوری که آقای حکیم اخیرا به دولت عراق شدیدا اعتراض کرده چون دولت دیکتاتوری حزب بعث بغداد شیعیان را از دست راست اخراج میکند بین سنی و شیعه اختلاف انداخته روی همین اختلاف آقای حکیم از نجف به سامره حرکت و اهالی بغداد هم پشت سر او رفته و غوغا کرده اند حتی آقای شریعتمداری و میلانی هم پشتیبانی کرده اند.
چرا در شهربانی تعهد می گیرندکه 9 نفر واعظ را جهت روضه خوانی دعوت نکنید مگر اینها نبودند که در راه دین مبارزه می کردند و در زندان کثیف سازمان اذیت و فشار می کشیدند من می گویم که اصلاً جهت اخذ اجازه آگهی شهربانی نروید واعظین بی حس نفهمیده را نیز دعوت نکنید بگذارید این 9 نفر بالای منبر از ظلم و بیدادگری سخن بگویند اگر ترس داشته باشد بگوئید خودسرانه بالای منبر رفته اند البته عده ای می گویند چرا روحانیون قبلاً اینطور صحبت نمی کردند باید توجه داشته باشد مگر 30 سال قبل آنها در بغداد جهاد نکردند و در ایران به دار آویخته شدند و عده ای را نیز با زهر هلاک کردند.
البته دولت که دم از ترقی می زند اخیرا یک نفر کودک معلول را که از ده آورده بودند در بیمارستان به علت نبودن دارو فوت می کند عجب ایران ترقی کرده است حکومت باید از فقر و گرسنگی مردم اطلاع داشته باشد اگر ما با دولت شوروی قرارداد دولتی نبسته بودیم فعلاً اسم ما را نیز کمونیست گذاشته بودند.
27ـ برابر گزارش مامور ویژه در مورخه 29 /8 /42 آقای قاضی طباطبایی در مسجد شعبان بالای منبر رفته و اظهار داشته که هیئت حاکمه جبار آلت دست انگلیس ـ روس ـ امریکا هستند.
هیئت حاکمه جبار با چه مجوزی ـ فقیه نابغه فیلسوف (آیت اللّه خمینی ـ قمی ـ طالقانی و مهندس بازرگان) را که نوابغ ایران هستند در زندان داشته است تازه عجب اینجاست که می خواهند محاکمه کنند.
1 آنرا نمی دانند که اگر یک موی از سر آنها کم شود چه می شود 660 میلیون مسلمانان جهان چه غوغا برپا می کنند با این ظلم و فشار بی عدالتی خودتان می خواهید جلوی کمونیزم را بگیرید خودتان که از هم اکنون کمونیست هستید ولی ما نمی شویم.
خدایا این عالمین ـ فقها ـ دانشمندان و نوابغ را از دست و چنگال بیرحمانه نجات بده سپس خطبه خوانده و اظهار داشت حضار و مستمعین هر قدر شما در عذاب روحی باشید بر شأن و عزت و عظمت شماافزوده شده آبروی ظالمان از بین رفته و مورد نفرت عموم قرار خواهند گرفت.
شیخ شلتوک از دین اسلام حمایت می کند شما مرده های متحرک و زنده های بیروح جامد هستید، ای مأمورین بدفطرت و بیکار و ولگرد برای گرفتن حقوق چراظلم می کنی آن حقوق را که می گیری زهرمار بشود بیجهت در بازار پیرمرد مسن رامی گیری به سازمان می بری، برای چیست؟ ای دین فروش پیروانان استعمارگران مجبور هستند که تبعیت کنند دین خود را ملعبه نمایند.
28ـ برابر گزارش مأمور ویژه آقای قاضی طباطبایی در مسجد شعبان اظهار داشته که در زمان قدیم در تمام سکه ها از آیات قرآن نوشته می شد ولی حالا حکومت جبار واستعمار چندین سال است که از آیات قرآن روی اسکناسها خبری نیست با این عمل می خواهید اسلامیت و قرآن را از بین ببرید و بعضی از عناصر استعمار می کوشند که در بین مسلمانان با گفتن بعضی حرفها اختلافی بیندازند.
در این جهان فعلی در حدود 650 میلیون مسلمان وجود دارد اگر مسلمانها اتحاد و اتفاق داشته باشند وکاملاً دستور قرآن را اجرا نمایند ولو اگر عده کمی هم باشند میتوانند در مقابل کفار حکومت دیکتاتور استعمار از دین اسلام دفاع نمایند.
جهاد بر هر مسلمانی واجب بوده و ما نمی گوئیم که شمشیر به دست گرفته و برای حکومت جبار بکشید اقلاً به وسیله پول می توانید جهاد نموده و جلوی اعمال استعمار را بگیرید.
حکومت دیکتاتوری و جبار می خواهد با کمک انگلیس و یهودی دین اسلام را تضعیف نموده تا بتواند به نیات شوم خود نائل شده یعنی دین اسلام را از بین ببرد ولی نمی داند که مسلمانان ایران هیچوقت نگذاشته اند که به دین اسلام توهین و یااز بین برود.
شما مسلمانها هرقدر می توانید به وسیله پول از دین خود دفاع و جهاد نمائید در قرآن مجید مگر به شماها نگفته اند که جهاد بر هر فرد مسلمان واجب است چه نفسی و یامالی شماها تمام مراحل جهاد را نادیده گرفته فقط تسبیح بدست گرفته اید مگر تنها با تسبیح می شود از دین حمایت کرد مگر شماها در شمائل حضرت امیر(ع) ندیده اید که همیشه شمشیر بدست بوده و شمشیرش نیز دوطرفه بوده ولی تسبیح بدست نداشت.
5 یا 6 نفر لات بی پدر و مادر در سازمان جمع شده و پول می گیرند مردم را بیچاره و ظلم می کنند.
حکومت جبار فقط به تشکیل پادگانها اکتفا کرده بخیال اینکه با این عمل می توانند جلوی کمونیستی را بگیرد در صورتی که خودش کمونیست است در باره آقای مهندس بازرگان دانشمند محترم اسلام آیت الله طالقانی حکومت جبار و استعمار چه حقی دارد که از آیت الله طالقانی بازجوئی نماید و این عمال حکومت جبار اشخاص بیسواد که از 5 کلاس سواد ببالا نداشته اند و در راس کار قرار گرفته اند ولی در عوض دانشمندان محترم اسلام را به زندان انداخته و بازجوئی می نمایند.
برابر گزارش مأمور ویژه آقای قاضی طباطبایی اظهار داشته است دشمنان دین اسلام و دستهای استعمار در فعالیت و تلاش هستند که بلکه بتوانند دین اسلام را از بین ببرند و اینها بهائی ها و یهودی ها و غیره هستند بااین وضعی که حکومت جبار درپیش گرفته رفته رفته فقه هم در مدارس تدریس نخواهد شد دولت بدون اطلاع و مشورت و صلاحدید علماء حق ندارد قانون وضع کند حالا یک نفر فرد بیسواد قانون می نویسد ولی اینقدر دانشمندان و علماء از نظر حکومت جبار حق دخالت ندارند حکومت جبار و خبیث می خواهد با نشر این اکاذیب و افترا افکار مسلمانان را تخریب نموده چون در حال فعلی هر هفته در سه مسجد موعظه می نمایند برای خاطر آن دل درد شدید گرفته و می خواهد مثل سایر شهرستانها این سه منبر نیز تعطیل شود ولی نمی تواند اینجا آذربایجان است حکومت جبار، جبارآقا نوشته اند که روحانیون موقع تسلط متجاوزین از تبریز فرار کردند ای مأمورین بی حیا جبارآقا شماها بودید که این شهرستان را خالی گذاشته و فرار کردید نوشته اند که علما میخواهند با این عمل اندوخته داشته باشند.
علما آذربایجان اندوخته ای تا حال نداشته و ندارند آن شماها مأمورین خبیث حکومت جبار هستید که در بانکها و منزل اندوخته ای داشته و عده ای نیز به املاک داده اند.
حکومت جبار پس از فوت پدرم که من در نجف بودم کلیه املاک و مایحتاج ارثی پدری بنده را نفله نموده چون می دانست که پس از مدتی من چه خواهم شد برای خاطر آن از هستی ساقط نمود که پس از مراجعت از نجف چند سال مستاجر بودم.
ای مسلمانان اگر بعد از این مشاهده کردید که از این نشریه ها بدستور حکومت جبار (جبار آقا) به دیوار الصاق می شود من می گویم بزنید، بکشید و نترسید حق ندارند در آذربایجان از این نشریه ها انتشار دهند اینجا آذربایجان است جبارآقا خیلی خیلی غلط کرده که از این نشریه ها که به علما افتراء و تهمت نوشته انتشار دهند.
ای حکومت جبار (جبار آقا) خوب است کمی در اعمال خود تخفیف دهی والا بد خواهد شد.
جبارآقا بااین کارها می خواهی روز 15 خرداد را مجددا تمدید نموده وعده ای رابه کشتن دهی خاطرت را جمع کن که اگر این دفعه عده ای را بکشی درمقابل عده ای از شماها را خواهند کشت من نمیخواستم اینقدر صحبت کنم خود آقایان مرا عصبانی می کنند من می دانستم نشریه را کی نوشته و کجا چاپ شده.
سازمان این کار را نموده و چاپ و پخش نموده است باز می گویم که هرگاه از چنین اعلامیه هایی مشاهده نمودید فورا ناشرین را گرفته و بزنید تا بگوید جان نثاران آذربایجان که ها هستند اگر نمی ترسید اسم خود را زیر نشریه بنویسید.

توضیحات سند:

1ـاشاره به لوایح ششگانه ای است که شاه به منظور پیاده کردن رفرم اسارت بار و استعماری وارد شده از امریکا به اجرا گذاشت.
اصول ششگانه این لوایح عبارت بودند از: 1ـ الغای رژیم ارباب ـ رعیتی با تصویب اصلاحات ارضی ایران.
2ـ تصویب لایحه قانونی ملی کردن جنگلها در سراسر کشور.
3ـ تصویب لایحه قانون فروش سهام کارخانجات دولتی به عنوان پشتوانه اصلاحات ارضی.
4ـ تصویب لایحه قانون سهیم کردن کارگران در منافع کارگاههای تولیدی ـ صنعتی.
5ـ لایحه اصلاحی قانون انتخابات.
6ـ لایحه ایجاد سپاه دانش به منظور اجرای تعلیمات عمومی و اجباری.
لوایح مزبور که شاه تحت عنوان انقلاب سفید مطرح می نمود، فریبی بود که سراب یک زندگی مرفه را برای مردم داشت اما در واقع برای هر چه وابسته تر کردن اقتصاد ، سیاست و فرهنگ ملت به غرب بود.
که در عمل نیز چنین شد و مردم نه تنها به رفاه نرسیدند بلکه مشکلات فزاینده ای پیدا کردند.
طرح انقلاب سفید در کاخ سفید امریکا ریخته و ماموریت اجرای آن به دکتر علی امینی داده شده بود.
اما شاه پس از مدت کوتاهی اربابان امریکایی خود را راضی کرد که خود عهده دار آن گردد.
امینی استعفا کرد و شاه اسداللّه علم را به نخست وزیری منصوب کرد و موظف به انجام آن کرد.
روحانیت به رهبری مراجع در برابر آن ایستادند و با آن مخالفت کردند.
ر.ک: بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، ج 1، حمید روحانی.
صحیفه نور، ج 1.
1ـ این سخن شهید قاضی طباطبایی به واقعیت پیوست و بسیاری از ایادی مزدور و جنایتکار رژیم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سزای اعمال ننگین خود رسیدند.
1ـ آیت الله حاج سیدمحمدهادی حسینی میلانی فرزند آقاسیدجعفر در سال 1313 ه.
ق در نجف اشرف متولد شد.
وی که نوه مرحوم آیت الله حاج شیخ حسن مامقانی بود پس از کسب مقدمات علوم اسلامی راهی نجف اشرف گردید.
آیت الله میلانی سالیان متمادی در حوزه نجف اشرف به کسب علم و کمال اشتغال داشته و از استادان بزرگ آن حوزه تلمذ نموده است، از جمله عالمان سترگی که آیت الله میلانی در محضرشان زانوی ادب به زمین زده و درس خوانده است، آیت الله آخوند خراسانی، آیت الله سیدمحمدکاظم یزدی، آیت الله شریعت اصفهانی و آیت الله نائینی را می توان نام برد.
در جریان نهضت اسلامی ایران در پانزده خرداد، خوب درخشید و نقش آفرین گشت و در دوران اقامت در مشهد مقدس، منشاء خدمات علمی و فرهنگی فراوانی شد.
آیت الله میلانی در 29 رجب سال 1395 ه ق دارفانی را وداع نمود.
1ـ آیت الله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی در سال 1276 ه ش در نجف اشرف در خاندانی با فضیلت متولد شد.
و از سنین اولیه عمر، تحصیلات علوم اسلامی را آغاز نمود.
مقدمات را از مرحوم شیخ زاهد مرتضی طالقانی و پدرش فرا گرفت، در زمینه علوم تفسیر و متون فقه از آیت الله شیرازی عسگری و آیت الله رشتی استفاده نمود، آنگاه برای فراگیری فقه و اصول استدلالی در پای درس آیت الله آقاضیاءالدین عراقی و دیگر بزرگان حوزه نجف حضور یافت.
در فقه و حدیث از دروس آیت اللّه صدر و در اصول از شمع وجود آیت الله خالصی بهره مند شد.
آیت الله مرعشی نجفی در سال 1342 هجری قمری به قم مراجعت نمود و از آن زمان به تدریس و تالیف اشتغال داشته و هزاران نفر را در حوزه های خود پرورش دادند.
از خدمات این عالم ربانی تاسیس کتابخانه ای در شهر قم است که امروز به علت داشتن نسخ بی نظیر خطی آوازه ای جهانی دارد.
آیت اللهالعظمی مرعشی نجفی همواره از مواضع امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی در طول دوران مبارزه حمایت کرد.
ایشان در هفتم شهریور 1369 ه ش پس از 96 سال زندگی پرثمر دارفانی را وداع گفت.
آثار منتشره ایشان بیش از پنجاه عنوان می باشد.
برخی تالیفات و آثار آیت الله مرعشی نجفی عبارتند از: 1ـ تعلیقات براحقاق الحق قاضی نوراللّه در 26 جلد.
2ـ غایه القصوی در دو جلد.
3ـ حاشیه بر فصول المهمه شیخ حر عاملی.
4ـ الرسالۀ الاقسطیه.
5ـ مزارات علویین در ایران و خارج ایران.
ر.ک: نشریه نور علم، دوره چهارم، شماره یک.
1ـ مدرسه فیضیه: این مدرسه از بناهای عهد صفویه است که در جنب صحن کهنه بنا شده است.
علت نامگذاری آن به فیضیه به این علت است که مدتی محدث حکیم و عالم ربانی مولی محسن فیض کاشانی در این مدرسه سکونت داشت و بعضی هم گفته اند چون در جنب مرقد پرفیض حضرت معصومه (س) است، بدین نام موسوم گشته است.
این مدرسه یکی از مراکز فعال در جریان نهضت امام خمینی (ره) بود و همیشه به عنوان سنگری مستحکم برای حمله به سیاستهای غلط و استعماری رژیم شاه و دست نشاندگان وی بود.
بسیاری از تجمعات و سخنرانیهای افراد مخالف با رژیم ونصب اعلامیه های مراجع و گروههای مبارزه بر روی تابلو اعلانات این مدرسه صورت می گرفت.
واقعه فروردین سال 1342 که منجر به حمله کماندوهای رژیم به مدرسه فیضیه و قتل و غارت طلاب گردید، یکی از نقاط آغازین انقلاب اسلامی می باشد، اکنون این مدرسه از بزرگترین مراکز و مجامع روحانیت شیعه می باشد که بیش از یک صد حجره دارد.
ر.ک: گنجینه دانشمندان، محمدشریف رازی، ج 1، ص 40 1ـ آیت الله میرزا محمدحسن شیرازی، معروف به میرزای شیرازی بزرگ (اول) مرجع اعلم عصر خود بود.
(1230 ـ 1312 ه.
ق).
در اوایل زندگی از شیراز به اصفهان آمد و نزد علمای آن شهر به تحصیل پرداخت و از آن جا به عراق رفت و نزد شیخ مرتضی انصاری به شاگردی پرداخت.
در زمان مرجعیت او، در سال 1309 ه.
ق، کمپانی انگلیسی «رژی» قراردادی به مدت پنجاه سال با ناصرالدین شاه قاجار به امضاء رسانید که به موجب آن، این کمپانی صاحب امتیاز دخانیات ایران شمرده می شد.
در همان زمان میرزای شیرازی برای جلوگیری از نفوذ انگلیس در ایران فتوای معروف خود مبنی بر تحریم استعمال تنباکو را صادر کرد و این حرکت عظیم باعث جوششی در میان مردم شد که در اثر آن شکست سختی به سیاست استعماری وارد آمد.
دشمنان دین، با دیدن قدرت عظیم علماء، در صدد تخریب وجهه آنان برآمدند و با انواع ترفندها تلاش کردند تا از چنین حرکاتی جلوگیری نمایند اما در طول قرن گذشته همواره علمای بیدار دین، سدّ راه نفوذ استعمارگران بودند.
ر.ک: کوثر، ج 2 1ـ سید جمال الدین اسدآبادی، سیاستمدار انقلابی و مسلمان ایرانی در سال 1255 ه.
ق دیده به جهان گشود و به سال 1314 ه.
ق دارفانی را وداع گفت.
در تمام کشورهای اسلامی به عنوان یک نابغه سیاسی و یک انقلابی مسلمان پیشرو از او یاد می شود.
پس از پایان تحصیلاتش در همدان، به کشورهای مختلف اسلامی سفر کرد و بر علوم اسلامی، تاریخ و ادبیات عرب تسلط کامل یافت و با دیدن وضع مسلمانان، آرزوی تشکیل یک حکومت اسلامی مقتدر اندک اندک در اندیشه او پدیدار گشت.
در سال 1287 ه.
ق فعالیتهای سیاسی او در مصر به قیام ارتش علیه «اسماعیل پاشا» منجر شد.
بعدا از مصر تبعید شد و به هند رفت و اولین رساله خود را در ردّ طبیعیون منتشر کرد.
پس از آن به پاریس رفت و مبارزه را در آن جا ادامه داد و روزنامه «عروه الوثقی» را منتشر کرد و بعد به لندن رفت.
در سال 1303 ه.
ق به ایران برگشت و چند ماهی زندانی شد.
بعد از آزادی عازم بصره شد و در رهبری حوادث سیاسی آن منطقه دخالت داشت.
در سال 1309 ه ق به استانبول رفت و مهمان پادشاه عثمانی بود و در همان جا درگذشت.
عده ای معتقدند که سلطان او را مسموم کرد.
او در بیداری مردم منطقه و ایران و دامن زدن به انقلاب مشروطیت سهم مؤثر داشت.
سیمای نامداران، حسام الدین امامی.
نهضت اسلامی سیدجمال الدین، صدر واثقی، تهران، 1350 ر.ک: یادنامه سیدجمال الدین، 2 جلد، نشریه حوزه، 1374.
1ـ در تاریخ هجدهم مهر 1328 عده ای از مدیران و نمایندگان مطبوعات به منظور اعتراض به انتخابات فرمایشی دوره شانزدهم مجلس شورای ملی، در منزل دکتر مصدق جمع شدند و جهت لغو انتخابات مزبور، تصمیم به مبارزه گرفتند.
دکتر مصدق که در دوره شانزده نتوانسته بود به مجلس راه یابد، عملاً رهبری معترضان به انتخابات را به عهده گرفت و در اول آبان 1328 در جلسه ای به اتفاق افرادی چون مشار اعظم، دکتر شایگان، نریمان، امیرعلائی، دکتر سنجابی و...
جبهه ملی را با هدف ایجاد حکومت ملی و تامین آزادی انتخابات و آزادی افکار تشکیل داد.
پس از مدتی مصدق از طرف شاه مامور تشکیل کابینه شد و با انحراف کلی از اهداف جبهه ملی، با عوامل رژیم شاه و فراماسونها همگام گردید.
به دنبال کودتای ضد مردمی 28 مرداد 1332 که توسط امپریالیسم تازه به دوران رسیده آمریکا برای جلوگیری ازرشدحرکت اسلامی در ایران انجام گرفت، فعالیت جبهه ملی متوقف شد و مصدق و دیگر ملیّون ازترس جان و مال خود به گوشه ای خزیدند.
با گشایش فضای باز سیاسی که بامصلحت اندیشی امریکا در سال 1339 در ایران صورت پذیرفت، عده ای از ملیّون دوباره دور هم جمع شده و دکان جبهه ملی را که در اوج خفقان و استبداد مسدود بود، به نام «جبهه ملی دوم» مفتوح نمودند.
از همان آغاز دو جریان موافق یکدیگر قرار گرفتند و در سال 1341 کنگره ای با حضور 170 نماینده متشکل از حزب ایران، حزب مردم ایران، حزب ملت ایران، جمعیت آزادی مردم ایران (جاما) و...
برای تعیین خط مشی جبهه ملی تشکیل شد.
کمیسیون سیاسی این کنگره از افرادی چون مهندس حق شناس، مهندس مهدی بازرگان، اصغر پاشا، دکتر سنجابی، اردلان و...
چهارچوب فعالیتهای جبهه ملی رابر اساس احیای حقوق و آزادی فردی و اجتماعی ملت ایران طبق قانون اساسی، استقرار حکومت قانون ناشی از انتخابات عمومی و دفاع از اصول مشروطیت و اتخاذ سیاست خارجی مستقل ایرانی بر اساس حفظ مصالح کشور با توجه به اصول هدفهای منشور ملل متحد و دوستی با همه ملل جهانی و مبارزه با هرگونه سیاست استعماری را تصویب نمودند.
امااین سیاست نیز اعمال نشد و سازمان دانشجویان جبهه ملی باشعار «پایداری و مقاومت» به مقابله برخاست و سرانجام جبهه ملی دوم نیز براثراختلاف اعضا بر سر تعیین چهارچوب فعالیتهای آن از هم پاشیده شد و سرانجام«جبهه ملی سوم» متشکل از ملی گراها و معدودی از افراد مذهبی و حتی نیروهای چپ به وجود آمد که پس از مدت کوتاهی به پایان کار خود رسید.
ر.ک: مجله پیام انقلاب، شماره 61، تاریخ 5 /4 /61 مجله پیام انقلاب، شماره 63،تاریخ2 /5 /61.
1ـ در سی مهرماه سال 1342 محاکمه هفت تن از مؤسسان واعضای نهضت آزادی به اتهام اقدام علیه امنیت کشور در یک دادگاه ویژه نظامی در پادگان عشرت آباد تهران (ولیعصر) آغاز شد.
مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی نیز از جمله محاکمه شدگان بودند.
ریاست این دادگاه را سرتیپ حسین زمانی و دادستانی آن را سرتیپ فخرمدرس عهده دار بود.
ر.ک: روزشمار تاریخ ایران، باقر عاقلی، ج 2، ص 163.