تاریخ سند: 6 اردیبهشت 1348
موضوع : سپهبد بازنشسته تیمور بختیار
متن سند:
رونوشت گزارش خبر شماره 42851 /20 ه 7 ـ
6 /2 /48 منبع ـ 2179
عنوان کردن تیمور بختیار در جراید تهران که
به طورکلی مورد نفرت افکار عمومی است
موجب شده است که نامبرده بیش از آنچه
هست صاحب قدرت جلوه کند و همان طوری
که مبارزه ناشیانه دولت وقت در چند سال قبل
علیه بهایی ها این فرقه را بیشتر بر سر زبانها
انداخت و آنها را بزرگ نمود هرگونه مطلبی که
بر علیه تیمور بختیار در روزنامه های نوشته
شود موجب می شود که مخالفان و ناراضی های
از دستگاه حکومت به امید توفیق یافتن در کار
مخالفت با دستگاه بیشتر متوجه طرفداران
معدود بختیار شوند و از طرف دیگر کسانی که در اثر فساد بختیار قصد مخالفت با او را دارند از
ترس این که مبادا روزی از طرف طرفداران معدود بختیار مورد آزار و ایذا قرار گیرند سکوت
خواهند نمود بختیار قبل از آمدن به لبنان عنصری فراموش شده بود و مردم از فعالیت او
اطلاعی نداشتند و اعتنایی هم نمی کردند اما خود دستگاه حکومت با فعالیت علیه بختیار
فعالیت او را به اطلاع همه رسانده و گروه ناراضی ها و ماجراجوها که دنبال وسیله ای تضعیف
دستگاه حکومت می کردند از این موضوع استفاده کرده با پخش شایعات و اخبار مجهول در
خصوص برنامه سیاست های خارجی که بختیار آلت اجرای مقاصد خود کرده اند توانستند برای
این شخص قدرتی کاذبانه بسازند «اکنون نقطه خطری که برای مملکت وجود دارد و
سیاست های حامی بختیار از آن استفاده می کنند قدرت روحانیت و عناصر متعصب مذهبی
است که در چند سال اخیر ناراحتی هایی از دستگاه حکومت دارند و مشخصات این دسته به
شرح زیر می باشد.
1ـ یکی از افرادی که با بختیار روابط دوستانه
داشته و عنصر متنفذ و در عین حال خطرناکی
است آقای سیدمرتضی اعلم روحانی خیابان
شاهپور روبه روی کوچه تشکیلات چهارسوق
چوبی است که سرپرستی آذربایجانی های
متعصب مذهبی مرکز را عهده دار است و
عواملی در دستگاه روحانیت نجف دارد که در
آنجا با بختیار در ارتباط می باشند
آذربایجانی های متعصب مذهبی که بسیار
ثروتمند نیز هستند و با دستگاه حکومت نظر
موافق ندارند با این شخص ارتباط دارند و تحت
تأثیر نفوذ او می باشند.
2ـ دومین شخصی که طرفدار بختیار است و
عنصر خطرناکی است حاج آقا قمی که فعلاً
مقیم کرج است «فرزند این شخص به نام
محمود قمی پول کافی در اختیار دارد و بین افراد به خصوصی تقسیم می کند حاج آقا باقر قمی
برادر حاج آقا حسن قمی نیز که همان برنامه را اجرا می کند در مسجد نزدیک سه راه زندان نماز
می خواند.
3ـ حاج آقا عباس نجاتی برادر ناتنی حاج آقاحسن قمی که در اول خیابان ویلا دارای دفتر خانه
اسناد رسمی می باشد هم دفترخانه او و هم منزلش در جمشیدآباد مرکز آمدورفت محرمانه
عناصر مشکوکی است که به نفع بختیار فعالیت دارند.
4ـ شیخ ابوالقاسم ملایری صاحب دفترخانه اسناد رسمی نیز یکی دیگر از مهره های طرفدار
بختیار شمرده می شود.
5ـ آقا احمد طباطبایی وکیل دادگستری از بستگان حاج آقا حسن قمی است که رابطه بین
بختیار و این شخص را او برقرار کرده است.
6ـ در بازار تهران اکبرزاده صنف خرازی فروش که آبله رو می باشد از ایادی تیمور بختیار شناخته
شده است و فعالیت در بین بازاری ها را تا
درجه ای این شخص برعهده دارد.
7ـ سیدابراهیم ابطحی که در مجالس ختم
شرکت می کند و جزو کارگردانان دستگاه جعفر
بهبهانی بوده است یکی دیگر از کارکنان و
فعالین عوامل بختیار می باشد.
8ـ شیخ فانی خراسانی واعظ که در دستگاه
آیت الله چهل ستونی فعالیت دارد در خفا به
اعمال بختیار مربوط است و قسمتی از شبکه
متعصبین مذهبی را اداره می کند.
9ـ علاوه بر افراد فوق دسته دیگری از
روحانیون نیز هستند که با بختیار ارتباط
ندارند ولی در اثر مبارزات سیاسی گذشته با
دستگاه حکومت نظر مخالف دارند این عده نیز
برای تضعیف دستگاه حکومت بدون این که
خود با بختیار رابطه ای داشته باشند و یا طرفدار او باشند طرفداران او را تقویت می نمایند در
رأس این عده شیخ مروارید.
1 شیخ قاسم شجاعی.
حجازی واعظ.
شیخ شجونی2 قرار دارند.
ضمنا اخیرا دسته ای از وعاظ از مشهد و تبریز به تهران آمده اند و اکثرا عناصر مشکوکی هستند
که در مجالس روضه خوانی با کنایه و اشاره انتقاداتی از دستگاه می کنند.
شیخ عباسعلی اسلامی3 و جامعه تعلیمات اسلامی هم با این که در ظاهر مبارزه ای با دولت
ندارند و با بختیار نیز مربوط نیستند ولی به این نام که شهرت یافته تیمور بختیار از روحانیون
پشتیبانی می کند بیش و کم دارای فعالیتی پنهانی علیه دستگاه می باشد.
توضیح منبع ـ به نظر مطلعین و علاقمندان به رژیم سلطنت دو برنامه باید برای سرکوب کردند
فعالیت های ضد ملی اجرا شود یکی کنترل کردند و در صورت لزوم دستگیر کردن عناصر
مشکوک و برنامه دیگر که اهمیت آن بیشتر است تحبیب مقامات عالی روحانی کشور که در بین
مردم دارای نفوذ می باشند.
دو نفر از مراجع بزرگ مذهبی یکی آیت الله خوانساری در تهران و دیگری آیت الله نجفی
مرعشی در قم از روحانیون طراز اول هستند که از حمایت افکار عمومی کاملاً برخوردارند و هرگز
دارای افکار ماجراجویی نیستند.
مهندس شریف امامی رئیس مجلس سنا با حاج فضل اللّه خوانساری1 داماد آیت الله خوانساری
ارتباط و رابطه خانوادگی دارد و او می تواند در جلب نظر و محبت آیت الله خوانساری نقش مهمی
داشته باشد.
طلاب علوم دینی و بسیاری از خانواده های فقیر و تهیدست و مذهبی تهران به وسیله آیت الله
خوانساری در تهران و آیت الله نجفی مرعشی در قم کمک می شوند و بیشتر ناراحتی های این
گروه مذهبی فقر مادی است که آنها را به هر سویی می کشاند اگر محرمانه از طرف نمایندگان
مخصوص شاهنشاه آریامهر اعتبار کافی برای کمک به افراد مستمند و طلبه های بی بضاعت در
اختیار این دو مرجع بزرگ مذهبی قرار گیرد و دست آنها در کمک مالی به افراد بی بضاعت باز
باشد جامعه روحانیت از حالت بی تفاوتی و بی طرفی خارج می شود و این موضوع در خنثی
کردن فعالیت عناصر محدود ولی متحد و متعصب اثر مهمی دارد.
مخالفین برای تحریک افکار
متعصبین مذهبی علیه شاهنشاه آریامهر شهرت داده اند که اعلیحضرت همایون شاهنشاه
آریامهر در مسافرت اخیر به آمریکا قول داده اند از طریق کمک به کردهای بارزانی که با دولت
عراق می جنگند و همچنین ایجاد جبهه دیگری در جنوب ایران و تهدید حکومت عراق وضعی
بوجود آورند که حکومت عراق ناچار شود قوای خود را از مرز اسرائیل در اردن به داخل کشور
بازگرداند تا با تضعیف ارتش اردن حکومت اسرائیل قادر باشد بیشتر قوای خود را در جبهه مصر
بکار اندازد تا از حملات احتمالی حکومت مصر جلوگیری کند و عمال بختیار چنین نمودار
می سازند که ایران پایگاهی برای تقویت حکومت اسرائیل است و طبعا این تبلیغ در تحریک
جوانان بیسواد و بی اطلاع متعصب مذهبی در بازار اثر خطرناکی ایجاد می کند.
توضیح ـ رهبر عملیات ...
با این که مفاد گزارش خبری فوق تاحدودی مورد تأیید است لیکن
تهیه مدارک و دلایل مستندی در این مورد مقدور نیست.
مجیدیه
رونوشت برابر با اصل است.
اصل در پرونده 161111 بایگانی است
در پرونده آیت الله نجفی مرعشی بایگانی شود 23 /3 /48
توضیحات سند:
1ـ شیخ علی اصغر مروارید فرزند علی در سال 1306 ه .
ش در شهر مقدس مشهد به دنیا آمد.
مقدمات دروس
حوزوی را در زادگاه خویش گذراند و ادامه آن را در حوزه علمیه قم پی گرفت و به درجه اجتهاد رسید.
مشارالیه
از جمله افرادی بود که در منابر خویش علیه رژیم ستم شاهی سخن می گفت و از سال 1337 سخنرانیهای وی
مورد حساسیت ساواک قرار داشت.
در سال 1342 یکی از سخنرانان هیأت اصفهانیها ـ یکی از هیئتهای
تشکیل دهنده مؤتلفه ـ بود و بارها به اتهام حمایت از حضرت امام خمینی (ره) مورد تعقیب و بازداشت قرار
گرفت.
ساواک در تاریخ 17 /2 /43 در این رابطه چنین می نویسد:
«نامبرده از جمله وعاظی است که تعصب خاصی در تبعیت از نظرات روحانیون مخالف، مخصوصا آیت الله
خمینی دارد...
» آقای مروارید پس از دستگیری های مکرر در سالهای 42، 43، 45، 47، در مسجد مهدی (عج)
تهران ویلا به امامت جماعت پرداخت و یکی از سخنرانان ثابت هیئت انصارالحسین (ع) بود.
مشارالیه در سال
49 به مدت 18 ماه اقامت اجباری در ایرانشهر محکوم گردید ولی در دادگاه تجدیدنظر برائت یافت.
وی در
همین سال دستگیر و سه ماه در بازداشت به سر برد.
آقای شیخ علی اصغر مروارید در خرداد 51 به مدت سه
سال به شهرستان خلخال تبعید گردید که این مدت در دی ماه 54 پایان یافت وی پس از بازگشت از تبعید به
فعالیتهای خود ادامه داد و یکی از فعالین دوران انقلاب اسلامی بود و پس از پیروزی انقلاب نیز مسئولیت
کمیته خیابان زنجان تهران را بعهده گرفت.
یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب دوازدهم، صص 196ـ195
2ـ حجت الاسلام جعفر شجونی در سال 1311 ه .
ش در شهر فومن به دنیا آمد.
ایشان تحصیلات حوزوی را تا
مقطع خارج ادامه داد و در سالهای مبارزه بارها تحت پی گرد عوامل امنیتی رژیم شاه قرار گرفت و به زندان
افتاد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی حجت الاسلام شجونی از سوی مردم کرج به نمایندگی مجلس شورای
اسلامی برگزیده شد.
3ـ حجت الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ عباسعلی اسلامی (ره) در سال 1323 ه.
ق در سبزوار متولد شد و
پس از آموختن مقدمات و ادبیات رهسپار مشهد مقدس گردید و سطوح را در محضر آیات بزرگ مرحوم حاج
میرزا مهدی اصفهانی، آقازاده کفائی، مرحوم حاج حسین قمی و مرحوم آشتیانی، فرا گرفت، سپس به جهت
تکمیل اندوخته های علمی خود به نجف اشرف هجرت کرده و از محضر مرحوم آیت الله العظمی سیدابوالحسن
اصفهانی و دیگران بهره مند شد، آنگاه به خدمات و مجاهدات دینی و اجتماعی پرداخت، به منظور خدمات
دینی سفرهای زیادی به کشورهای مختلف کرد.
مدتی در هند در مدرسه الواعظین به انجام وظائف روحانی و
علمی پرداخت، چندی به برمه رفت، خدمات قابل توجهی به مسلمانان آن دیار نمود، ضمن تبلیغات مذهبی
به بنای چندین مسجد، حسینیه، دارالایتام، احداث مزرعه، کمک رسانی به فقراء و محرومین آنجا، توفیق
یافت، نتیجه تجارب سفرها باعث شد، که با مراجعت به ایران به خدمات خود پیوسته ادامه دهد تا آنکه از راه
منبر و دعوت مردم مسلمان به احیاء آموزشهای مذهبی و تربیت جوانان و نوجوانان موفق به تأسیس 180 باب
مدرسه اسلامی در سراسر ایران گردید، مرحوم آقای اسلامی با بنیانگذاری «جامعه تعلیمات اسلامی» خدمات
کم نظیری را در عرضه فرهنگ و نظام تعلیم و تربیت ایران نمود، آن هم در جوّ خفقان و آزادی کش نظام
ستمشاهی و استعماری پهلوی که هر طرح و برنامه یی که از صبغه دینی و اجتماعی برخوردار بود با موانع
عدیده و تهدیدات ساواک مواجه می گردید، این خطیب مبارز بیش از 65 سال به اسلام و ملت مسلمان خدمت
کرد، با احداث کتابخانه و بیش از 57 مسجد و...
سخنرانیهای غراء و صریح به افشاگری اهداف استعماری رژیم
شاه می پرداخت، در این راه متحمل رنجهای و شکنجه های طاقت فرسائی گردید، بیش از ده بار توسط عناصر
ساواک دستگیر و زندانی شد، از آثار قلمی آن مرحوم علاوه بر یادداشت دفتر خاطراتش که اینک چاپ و منتشر
شده است نوشته هایی همچون، دو از یاد رفته (درباره امر به معروف و نهی از منکر) راه حسین (ع)، علی و
سقیفه، علی و شوری، علی و غدیر، رساله ای درباره حجاب و...
می باشد، او سرانجام کوله بار مسئولیت را با تمام
شرایط امانت داری و خلوص در عمل در 28 رجب 1405 مطابق با 28 فروردین 1364 بر زمین نهاد و به
ملکوت اعلی پیوست.
4ـ فضل اللّه خوانساری فرزند سید علی اکبر و داماد آیت الله حاج سیداحمد خوانساری در سال 1290 ش در
خوانسار متولد شد.
تحصیلات مقدماتی را در خوانسار و اصفهان گذرانده و در سال 1347 ق به قم رفت.
در
آنجا از محضر آیات عظام حائری یزدی، حجت و سیداحمد خوانساری بهره مند شد.
وی پس از مدتی به تهران
مراجعت و در مسجد سجاد تهران به اقامه جماعت پرداخت.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید شهابالدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 391