تاریخ سند: 19 آذر 1345
متن سند:
از: مریم به: اداره کل سوم شماره: 2514 فهیمه راستکار خواهرزن سابق خسرو روزبه1 و همسر فعلی جودت که یکی دیگر از خواهرانش زن منوچهر ابری بود و فعلاً رفیقه ایرج اسکندری می‌باشد پس از مدتها توقف در آلمان شرقی و دریافت ماهیانه سیصد مارک از دولت آلمان شرقی اخیراً به ایران مراجعت کرده است و در تهران زندگی می‌نماید اگر او ماموریتی هم از حزب نداشته باشد مسلماً اطلاعات زیادی دارد.در پرونده ایرج شهرت اسکندری بایگانی شود- 315- 4 /10 /45
توضیحات سند:
1 .خسرو روزبه فرزند دوم ضیاء لشکر در سال 1303 در شهر ملایر به دنیا آمد.
تحصیلات ابتدایی را در مدرسه آمریکایی ملایر و تحصیلات متوسطه را در همدان به پایان برد.
سپس در دانشکده افسری در رشته توپخانه و در دانشکده فنی از رشته مکانیک فارغ التحصیل شد.
در سال 1318 به علت درگیری با فرمانده توپخانه ضد هوایی یک ماه و نیم به اهواز تبعید شد و سپس به تهران بازگشت.
پس از شهریور 1320 در دانشکده افسری به تدریس پرداخت.
وی از استادان باسواد دانشکده افسری محسوب می شد و مورد توجه رزم آرا- رئیس دانشکده- بود.
وی کتبی در زمینه های ریاضی- فنی تدوین کرد و در سال 1322 به حزب توده پیوست.
سازمان نظامی و یا به عبارتی سازمان افسران حزب توده در سال 1323 توسط عبدالصمد کامبخش، عزت اله سیامک و خسرو روزبه تاسیس شد و سپس سروان خسرو روزبه به عنوان هیئت اجراییه سازمان نظامی انتخاب شد.
روزبه تا سال 1324 در دانشکده افسری اشتغال داشت.
در پی ماجرای افسران خراسان مدتی مخفی شد.
حاصل این دوران نگارش کتاب اطاعت کورکورانه بود که علیه نظام حاکم بر ارتش پهلوی با نام مستعار «سخر» (سروان خسرو روزبه) منتشر شد.
سازمان افسران حزب توده یک هیئت دبیران و یک هیئت اجراییه داشت که هیئت دبیران دارای 3 عضو بوده که در زمان دستگیری اعضای سازمان عبارت بوده اند از: 1- خسرو روزبه به نام مستعار سعیدی.
2- سرهنگ عزت اله سیامک.
3- سرهنگ محمدعلی مبشری.
که از میان اعضاء سروان خسرو روزبه مسئولیت شاخه اطلاعات نظامی حزب را عهده دار بود.
بعد از حوادث آذربایجان در سال 1325، سازمان افسری کوچک و فعالیت آن محدود شد.
روزبه در 17 فروردین 1326 توسط رکن دوم ستاد ارتش دستگیر شد و در 17 اردیبهشت همان سال توسط حسام لنکرانی، ابوالحسن عباسی و صفیه حاتمی از زندان دژبان فراری داده شد.
دادگاه ارتش غیاباً او را به 15 ماه زندان و اخراج از ارتش محکوم کرد.
خسرو روزبه در چند قتل دست داشته است که از آن جمله می‌توان به ترور محمد مسعود روزنامه نگار و سردبیر نشریه مرد امروز اشاره کرد.
محمد مسعود در 22 بهمن 1326 در حدود 11 شب هنگامی که از محل کار خود در خیابان لاله زار خارج شد ترور شد و فردای آن روز تیتر روزنامه مرد امروز چنین بود: « دیشب محمد مسعود کشته شد».
و ظن قوی افکار عمومی متوجه دربار شد.
این موضوع سالها مسکوت ماند تا اینکه در اثر تحقیقات و اعتراف خسرو روزبه روشن شد که وی از موقعیت افشاگری مسعود علیه اشرف استفاده کرده و نقشه ترور را طرح ریزی کرده تا گناه را به گردن خانواده سلطنتی بیندازد.
روزبه در فروردین 1327 مجدداً دستگیر شد و دادستانی ارتش برای وی تقاضای اعدام نمود و در نهایت روزبه به 15 سال زندان محکوم شد.
او در آذرماه 1329 به همراه سایر رهبران حزب توده از زندان گریخت و در سازمان اطلاعات حزب توده به فعالیت پرداخت.
از حوادث جنجالی و پر سر و صدای دولت رزم آرا، فرار این زندانیان توده‌ای از زندان قصر بود.
روزبه در سال 1330 معاون شعبه اطلاعات سازمان نظامی و گرداننده آن شد.
پس از کودتای 28 مرداد 1332، روزبه- عضو ستاد جنگی حزب توده- که به منظور مقابله با کودتای ایجاد شده بود به همراه سرهنگ علی اکبر چلیپا مدت کوتاهی به میان ایل قشقایی رفت.
وی در سال 1335 در ترکیب هیئت اجراییه موقت حزب در داخل کشور به فعالیت ادامه داد.
در این سال اکثر کادرهای حزب توده دستگیر و هسته مرکزی حزب توسط 3 تن اداره می شد: روزبه، متقی و ثابت.
که با دستگیری این افراد در نیمه تیرماه 1336 این شبکه کوچک نیز متلاشی شد.
خسرو روزبه در تابستان 1336 دستگیر شد سرانجام وی پس از محاکمه در 21 اردیبهشت 1337 تیرباران شد.