تاریخ سند: 10 بهمن 1351
موضوع: طرح مربوط به ماههای محرم و صفر سال 1351
متن سند:
شماره: 2- 525 تاریخ:10 /11 /1351
از: شهربانی استان خراسان (مشهد)
به: ساواک استان خراسان
موضوع: طرح مربوط به ماههای محرم و صفر سال 1351
1. منظور: امکان دادن به کلیه طبقات مردم برای اجرای شعائر دینی و مراسم سوگواری در ماه محرم و صفر.
2. مأموریت: جلوگیری از هرگونه اخلال و بینظمی و عملیات تحریکآمیز عناصر اخلالگر و حوادث نامطلوب و کنترل دقیق مجالس روضهخوانی و هیئتهای عزاداری.
3. اجرا:
الف) تدبیر عملیات مسئولیت اجرای این طرح به عهده دوایر سرکلانتری، اطلاعاتی، راهنمایی و رانندگی و پشتیبانی و سایر دوایر شهربانی نامبرده در این طرح میباشد.
ب) دستورات پیشگیری، در مورد تشکیل مجالس عزاداری:
1) رؤسای کلانتریها از تشکیل مجالس روضهخوانی و یا عزاداری و همچنین از منبر رفتن وعاظ و روضهخوانهای ممنوعالمنبر که صورت اسامی آنها داده میشود جلوگیری نمایند.
2) صاحبان مجالس عزاداری را موظف نمایند برای تشکیل مجالس عزاداری حداقل پنج روز قبل از تشکیل مجلس از کلانتری محل و دایره اطلاعات کسب اجازه کتبی نمایند.
3) گردانندگان مجالس موظف شوند که اسامی وعاظ و روضهخوانها و مداحین را که در مجلس آنها شرکت خواهند کرد قبلاً به کلانتری و دایره اطلاعات اعلام دارند و قبل از تعیین صلاحیت از دعوت آنها خودداری نمایند.
4) صاحبان مجالس عزاداری مسئول هرگونه اخلال نظم و مطالب گویندگان مجلس خود، قانونی با آنها رفتار میشود.
5) مطالبی که توسط وعاظ و روضهخوانها در منابر ایراد میشود بایستی محدود به موضوعات مذهبی باشد و وعاظ باید1 از ذکر مطالب سیاسی و تحریکآمیز و توهین به مقامات مملکتی اکیداً خودداری نمایند.
6) کلانتریها بایستی صورت اسامی صاحبان مجالس و وعاظی را که از طرف بانیان مجلس اعلام میشود به دایره اطلاعات ارسال دارند.
7) درصورتیکه واعظ یا سخنرانی مبادرت به بیان مطالب خارج از موضوع یا تحریکآمیز بنماید، با اتخاذ تدبیر لازم و موقعشناسی برای جلوگیری از هر نوع تحریک از ادامه سخنرانی او جلوگیری شود.
8) استفاده از بلندگو بایستی با کسب اجازه از شهربانی و منحصر به مجالس وسیع، به نحوی که صدای بلندگو فقط برای داخل مجلس تنظیم گردد و مزاحمت برای همسایگان فراهم ننماید باشد و کلانتریها با مراقبت مستمر و سرکشی مداوم باید در این مورد اقدام کنند.
9) نسبت به اجرای موارد مندرج در این طرح، وسیله کلانتریها از صاحبان مجالس تعهد کتبی اخذ گردد و یک روز قبل از ماه محرم کلیه بانیان مجالس را در محل مناسبی یا در یکی از مساجد جمع نموده، مفاد دستورات و وظایف آنها را به آنان گوشزد و کاملاً تفهیم نمایید.
10) نقاط حساس و مهم تحت مراقبت و محافظت قرار گیرد.
11) کلانتریها در هر مجلس نسبت به گماردن حداقل یک نفر مأمور انتظامی اقدام کنند. دایره اطلاعاتی نسبت به اعزام حداقل یک نفر مأمور اطلاعاتی به داخل هر محل اقدام، به نحوی که محلهای اجتماع و مجالس عزاداری بدون مخبر و مأمور نباشد. کلانتریها بایستی از روز اول محرم تا سیزدهم ماه مزبور کلیه عده و نفرات خود را آماده خدمت داشته باشند و در ایام 8، 9 [و] 10 محرم و 20 و 28 و 29 صفر نیز کلیه نیروی زندان آماده باشد.
13) دایره راهنمایی و رانندگی با نگرش به تردد فوقالعاده در این ایام و لیالی سوگواری اطراف فلکه حضرت و خیابانهای مسیر هیئتها طرح، کمترین افسران و مأموران خود را بهمنظور حفظ انتظامات عبور و مرور تنظیم و پیشبینیهای لازم را از نظر فراهم کردن تسهیلات برای عبور و مرور وسائط نقلیه و عابرین معمول دارند و در روز عاشورا و اربعین و 28 صفر که مصادف با رحلت حضرت رسول اکرم (ص) میباشد و همچنین 29 صفر مصادف با وفات حضرت رضا (ع) است، با توجه به تراکم رفت و آمد و دستهجات مذهبی به ویژه روز 28 صفر، نسبت به بستن خیابانهای منتهی به فلکه و جلوگیری از تردد وسائط نقلیه کندرو و تندرو در حدود مزبور اقدام نماید.
14) کلانتران موظفاند مسئولین هیئتها را به دایره اطلاعات معرفی و هدایت نمایند تا تعهد لازم ضمن تعیین مسیر، محل اجتماع، ساعت حرکت، مقصد [و] نحوه مراجعت اخذ شود.
کلانتری باید برای هر دسته مأمور کافی جهت بدرقه تعیین و مأمورین مذکور هیئتهای مربوطه را تا خروج از بست سفلی بدرقه و پس از متفرق شدن آنها به کلانتری مراجعت و دایره اطلاعات از صدور اجازه برای دستهجات فاقد صلاحیت خودداری نماید.
15) کلانتریها برای مساجد و تکایا و محلهای روضهخوانی و منازلی که اجتماعاتی در آن تشکیل میشود بنا به اهمیت در محل افسر و مأمور کافی و مأمور کسب خبر بگمارد.
16) از برپا نمودن هرگونه مجالس سوگواری و روضهخوانی در اراضی متروک و زمینهای بایر محصور و یا در معابر و بازارها جلوگیری به عمل آید.
17) کلانتران پلیس آدرس و نشانی محل اقامت هیئتهای مذهبی را که برای عزاداری از سایر شهرها وارد مشهد میشوند، همچنین نام رؤسای هیئتهای مذکور را به دایره اطلاعات اعلام و سرپرست هیئت را جهت اخذ تعهد و تفهیم مقررات عزاداری به دایره مزبور هدایت و از برقراری هرگونه مجلس عزاداری بدون کسب اجازه قبلی جلوگیری نمایند و هیچ هیئت عزاداری بدون در دست داشتن اجازه کتبی صادره از دایره اطلاعات شهربانی حق حرکت دادن هیئت را ندارد.
18) رئیس دایره زندان طبق معمول همهساله برنامه عزاداری زندانیان را تنظیم و با مراقبت کامل بهموقع اجرا میگذارد.
در مورد دستهجات عزاداری:
1) حرکت دستهجات عزاداری منحصر به روزهای هشتم ماه محرم و تاسوعا و عاشورا و اربعین و 28 و 29 صفر میباشد.
2) از گردانندگان دستهجات عزاداری تعهد کتبی اخذ شود که چنانچه در مسیر حرکت بینظمی ایجاد شود و یا مطالب و شعارهای تحریکآمیز خارج از موضوع بیان کنند، به اتهام اخلال نظم و بهعنوان سر دسته و محرک تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.
3) برای حرکت دستهجات عزاداری در روزهای عزاداری پروانه مخصوص از دایره سرکلانتری حاوی مبدأ مسیر حرکت و مقصد و ساعت حرکت در 2 نسخه صادر و به مسئول هیئت و کلانتری مربوطه تسلیم و هیچگونه تغییر یا تخلف از مفاد آن مجاز نمیباشد.
4) قمه زدن، تعزیهخوانی و شبیه سازی و همراه داشتن علامت یدک و بلندگو اکیداً ممنوع است.
ج) دستورات همگانی و همکاری:
1) نیروی کمکی لشکر 77 مشهد بر حسب تقاضای شهربانی در محل آماده خواهد بود تا در صورت لزوم از وجود آنها استفاده گردد. دایره اطلاعات در این مورد بهموقع اقدام مینماید.
2) دایره زندان در روزهای تاسوعا و عاشورا و اربعین و 28 و 29 صفر از ساعت 5 صبح 60 نفر از عده راحت خود را به سرپرستی افسران راحت مربوطه به قرارگاه معرفی و در اختیار دایره سرکلانتری قرار دهد.
3) واحد خدمات عمومی روزهای تاسوعا و عاشورا و اربعین و 28 و 29 صفر 20 نفر از ابواب جمعی خود را به قرارگاه اعزام که برابر روش قبلی برای کمک به کلانتریهای ششگانه اعزام گردند.
4) کلیه مأمورین اونیفورم دفتری و دوایر در ایام مزبور ساعت 5 صبح خود را به قرارگاه معرفی نمایند تا در نقاط مورد لزوم برای حفظ انتظامات از آنها استفاده شود.
5) دایره سرکلانتری طرح گسترش مأمورین را تهیه نماید.
6.)کلیه مأمورین سویل شهربانی در دهه اول ماه محرم و روزهای اربعین و 28 و 29 صفر در اختیار اطلاعات قرار گیرند.
7) مسیر کلیه دستهجات عزاداری که قصد تشرف به صحن مطهر حضرت رضا علیهالسلام را دارند منحصراً از خیابانهای تهران، بست سفلی، خیابان طبرسی، خیابان نادری، به اطراف فلکه حضرت به شرح زیر خواهد بود:
الف) کلیه دستهجاتی که از طرف خیابان نادری مشرف میشوند، مستقیماً از درب صحن عتیق بست علیا وارد و از بست سفلی خارج و متفرق میشوند.
ب) کلیه دستهجاتی که از طریق خیابان طبرسی مشرف میشوند، از بازارچه سنگتراشها وارد صحن عتیق شده از ضلع شمالی صحن و درب کوچک شمالی به طرف بست سفلی حرکت و متفرق میشوند.
پ) کلیه دستهجاتی که از طریق خیابان تهران و پایین خیابان مشرف میشوند، باید از سمت چپ فلکه جنوبی وارد بازار زنجیر شده، از ظلع جنوبی صحن عتیق به حرکت خود ادامه داده و از درب جنوبی به طرف بست سفلی خارج رفته و متفرق میشود.
ت) نقشه مسیر حرکت دستهجات به شرح فوق ضمیمه میباشد.
ث) ورود دستهجات مذهبی به صحن نو ممنوع است.
8) ورود دستهجات از کوچههای فرعی و بازار سرشور به فلکه حضرت و خیابان تهران تا میدان دقیقی خیابان سفلی تا چهارراه سرخس خیابان طبرسی تا میدان طبرسی، خیابان نادری تا چهارراه نادر اکیداً ممنوع است.
9) دایره پشتیبانی دو دستگاه اتوبوس نیروبر با باک پر و راننده به قرارگاه معرفی نماید تا مأموران را به محض مأموریت منتقل نماید.
مسئول اجرا: رئیس موتورپول
5. فرماندهی و مخابرات
الف) فرماندهی:
مرکز فرماندهی در شهربانی و در روزهای 9 یا 10 محرم و احتمالاً 20 و 28 و 29 صفر پاسگاه راهنمایی بست علیا میباشد.
ب) مخابرات:
تلفنهای 10 و 21901 و تلفن پاسگاه بست علیا 24243 برای اخذ تماس با من آماده است.
رئیس شهربانی استان خراسان ـ سرتیپ نوروزی
گیرندگان:
1. تیمسار فرماندهی لشکر 77 خراسان جهت آگاهی
2. ریاست اداره اطلاعات شهربانی بازگشت به شماره 8085 ـ 1 /11 /51 جهت آگاهی
3. معاون انتظامی شهربانی مشهد جهت اطلاع و اقدام
4. شهربانیهای تابعه
5. دایره اطلاعات جهت اطلاع و اقدام و تهیه طرح مربوطه
6. دایره سرکلانتری جهت اطلاع و اقدام لازم و تهیه طرح مربوطه
7. دایره راهنمایی و رانندگی جهت اطلاع و اقدام لازم و تهیه طرح مربوطه
8. دایره پشتیبانی جهت اطلاع و اقدام لازم
توضیحات سند:
__
1. اصل: نباید.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 07 صفحه 335