صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

متن سند:

ولیان رفت و فواحش1همه گیسو کندند فاسقان از پس و از پیش همه مو کندند جاکشان از غم عزلش بسر و سینه زدند زلف و ریش از سرو رو موی ز ابرو کندند آذر و عالیه و زهره و زهرا و ز ری2 در بدر خاک بسر جامه خود را کندند حاجب پرده و مسئول سرای سری جیب خود را ز مواریث حرم آکندند آن کسانی که بخوردند ز خوان یغما کله از کله و نعلین خود از پا کندند واعظ و محتسب و لوطی و قطاع طریق از غم چینه دیرینه دل از جا کندند زال محمد چو شنید این خبر از اهل حرم جملگی ناله کنان خاک بسر افکندند اشک تمساح همی ریخت بوقت رفتن صنف قوّاد در این معرکه غوغا کردند شیون و ناله این جمع نبد بهر او بلکه بر فوت مزایای خود آوا کردند کس نبودی که در این واقعه خرسند نبود همه در خلوت دل هلهله بر پا کردند بشنو از اکثر نزدیک بکل افراد که ز شادی و شعف غلغله بر پا کردند سر حالند منوچهر و علی و هوشنگ3 همه در گوش هم این زمزمه نجوا کردند دل سیروس و رضا4 راضی از این استفراغ از شعف در دلشان ولوله برپا کردند حسن و احمد و منصور و کریم و محمود5 شکر بر حضرت باری تعالی کردند اهل مشهد چو شنیدند صفیر دژخیم بهر دفع خطرش جهد و تقلا1 کردند چونکه نومید شدند از ثمر کوشش خود در حریم رضوی قصد مصلا کردند دفع این صاعقه ملتهب زهرآگین از سر صدق و صفا سخت تمنا کردند چونکه مخلوع نمودی ز وزارت این دیو2 خلق بر جان تو شاها چه دعاها کردند طرد این خائن شاه و وطن از گردونه اهل مشهد ز شهنشاه تقاضا کردند لطف عباس شود شامل حال همه کس زین سبب شکر بدادار هویدا3 کردند

توضیحات سند:

1ـ ارتباطات غیر اخلاقی و نامشروع ولیان با زنان در این بیت با طنز ذکر شده است.
2ـ بخشی از اسامی ذکر شده از معشوقه های ولیان بودند که به اسم کوچک آورده شده است که بدلیل جلوگیری از اشاعه منکر، به آن اشاره ای نمی شود و بخشی از آنها نیز در سندها آورده شده که به همان ملاحظه آن اسامی نیز محو شده است.
3ـ اسامی کوچک ذکر شده در کابینه هویدا بود به مانند منوچهر شاهقلی ـ منوچهر کلالی که احتمالاً چون منوچهر شاهقلی هم به مانند ولیان عزل شده بود نباید سرحال باشد اما منوچهر کلالی که از رؤسای حزب ایران نوین و وزیر مشاور بود کاملاً سرحال بوده است اما هوشنگ، هوشنگ انصاری است که به جای جمشید آموزگار وزیر امور اقتصاد و دارایی شد که پست مهمی بود و در همان تاریخ ترمیم در کابینه رخ داد.
4ـ رضا، غلامرضا کیان پور یا شاپور خوشگله بود که از نزدیکان امیر عباس هویدا و از مخالفان ولیان و وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه بود.
5ـ حسن، شالچیان وزیر راه دولت بود و احمد، هوشنگ شریفی وزیر آموزش و پرورش، منصور، روحانی وزیر کشاورزی و از رقبای ولیان، کریم، کریم معتمدی وزیر پست و تلگراف و تلفن بود که وقتی ولیان از وزارت عزل شد او وزیر شد و محمود هم، محمود قوم صدری (معاون پارلمانی نخست وزیر و محمود کشفیان وزیر مشاور در کابینه بودند.
1ـ در مدت کوتاه از استاندار شدن وی نمی توان انتظار داشت که تقلا به جایی برسد برای جور کردن قافیه ذکر می کند که نومیدانه به حرم رضوی شکوه بردند.
2ـ نویسنده نامه احتمالاً از عناصر نزدیک به دربار و کابینه و مجالس شورای ملی و سنا بوده است.
3ـ منظور درخواست از امیر عباس هویدا نخست وزیراست که شکر از خدای هویدا هم دارند.

منبع:

کتاب عبد‌العظیم ولیان به روایت اسناد ساواک صفحه 245

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.