موضوع: دعوت نمایندگان مجلسین به کشور یوگسلاوی
تاریخ سند: 14 مهر 1343
موضوع: دعوت نمایندگان مجلسین به کشور یوگسلاوی
متن سند:
شماره: 1095/ 324 تاریخ:14 /7 /1343موضوع: دعوت نمایندگان مجلسین به کشور یوگسلاوی
طبق دعوتی که از طرف مجلسین کشور یوگسلاوی به عمل آمده در نظر است تعداد 6 نفر از نمایندگان مجلسین (4 نفر از شورا و دو نفر از سنا) روز جمعه آینده (17 /7 /43) به مدت 8 روز به کشور مزبور (بلگراد) مسافرت نمایند.
برای انتخاب 4 نفر نماینده مجلس شورا روز گذشته به دستور مهندس ریاضی1 رئیس مجلس پس از قرعه‌کشی دکتر مصطفی الموتی، ساواک ساکینیان مجتهدی و جهانشاهی تعیین و انتخاب گردیده‌اند.
از نمایندگان سنا نیز، امیر حکمت و امیر همایون در نظر گرفته شده‌اند و چون امیر همایون ناراحتی قلبی داشت و کسالت دارد تاکنون این دعوت را قبول نکرده و گفته می‌شود چنانچه مشارالیه این مسافرت را قبول نکند یکی از نمایندگان شورا به عوض وی تعیین خواهد شد و بانو نزهت نفیسی کاندیدای جانشینی نامبرده برای رفتن به یوگسلاوی می‌باشد.
قرار است بعدازظهر فردا (چهارشنبه 15 /7 /43) 6 نفر نمایندگان منتخب به دعوت سفیر کبیر یوگسلاوی در تهران به منزل وی بروند.
توضیح آنکه چون ساکینیان عضو فراکسیون پارلمانی حزب مردم می‌باشند لذا هلاکو رامبد2 لیدر حزب از مشارالیه درخواست کرده که به نفع دکتر جعفری نماینده دیگر فراکسیون از این مسافرت صرفنظر نماید و ساکینیان هم با این پیشنهاد موافقت کرده ولیکن مهندس ریاضی رئیس مجلس قبول نکرده و گفته چون انتخاب این افراد با قرعه‌کشی صورت گرفته لذا چنانچه ساکینیان از این مسافرت منصرف شود باید نفر بعدی که با قرعه انتخاب می‌گردد به این مسافرت برود و نمی‌شود فرد دیگری را در نظر گرفت. ضمناً نمایندگان مزبور بایستی طبق شرایط کلی به یکی از زبان‌های فرانسه و یا انگلیسی آشنایی داشته باشند.
محترماً در صورت تصویب به ادارات کل دوم و هشتم ارسال شود و در پرونده‌های مربوطه بایگانی گردد. در پرونده مصطفی الموتی بایگانی شود. احمدی 14 /7 /43 رئیس بخش 322. رشیدی 18 /7
توضیحات سند:
1. مهندس عبدالله ریاضى: فرزند هاشم، در 1285 در اصفهان متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتى براى ادامه‌ی تحصیلاتش به تهران سفر کرد و همزمان با تحصیل، به تدریس درس ریاضى در مدارس ابتدایى نیز مشغول شد، به طورى که پس از مدتى در محیط فرهنگى آن روزگار شهرتى به دست آورد و پس از گرفتن گواهینامه‌ی دبیرستان در مدرسه صنعتى ایران و آلمان مشغول تدریس ریاضى شد. او در سال 1307 با اولین گروه دانشجویان به خارج از کشور اعزام شد و پس از هفت سال تحصیل و کارآموزى با اخذ دانشنامه‌ی مهندسى هیدرولیک به کشور بازگشت و در دانشگاه تهران به عنوان استادیار و پس از مدتى به سمت معاون دانشکده فنى برگزیده شد. ریاضی با شروع جنگ جهانى دوم و اوضاع بى سامان کشور از دانشگاه کناره‌گیرى کرد، ولى پس از 28 مرداد 1332 دوباره به دانشگاه بازگشت و سه دوره کرسى ریاست دانشکده‌ی فنى را به خود اختصاص داد. مهندس ریاضى چند دوره در مجلس شوراى ملى به عنوان نماینده‌ی اول مردم تهران به سمت رئیس مجلس انتخاب شد که تا دوره‌ی 24 مجلس نیز در این سمت بود. وى همچنین از مؤسسین لژ ماسونى امیرکبیر به حساب مى‌آمد و پس از پیروزى انقلاب اسلامى به عنوان مفسد فى‌الارض در فروردین 1358 به حکم دادگاه انقلاب اسلامى به اعدام محکوم شد.ر.ک: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، عبدالله ریاضی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1384
2. هلاکو رامبد: فرزند محمدحسن سالار اسعد، در سال 1298 ﻫ ش در هشتپر طوالش بدنیا آمد. تحصیلات خود را در مدرسه نظام تا درجه افسرى ادامه داد. وی از خاندان عمیدالسلطنه سردار اسعد طالش بود که پس از طى دوران تحصیل به فعالیت‌هاى کشاورزى و ملاکى روى آورد.نامبرده از متمولین و سرمایه‌داران منطقه بود و طبق گزارش ساواک در سال‌هاى 1331 و 1332 به لحاظ داشتن تمایلات چپى به توده‌اى‌ها کمک مالى مى‌کرد. وی مدتى نیز عضو جبهه ملى بود، اما پس از کودتاى 28 مرداد 1332 به سمت رژیم شاه آمد و جزء سرسپردگان رژیم پهلوى شد. رامبد رئیس دفتر هواپیمایى آلیتالیا و نماینده مجلس شوراى ملى بود و طبق گزارش بیوگرافى ساواک : «وى فردى متین و موقر و ظاهرساز بوده و نسبت به مقام و شهرت و زن علاقه بسیار شدید داشته و از اعضاى جمعیت فراماسونرى و در سیاست طرفدار غرب و رژیم شاهنشاهى» معرفى شده است. رامبد در طول مدت نمایندگى‌اش با سوءاستفاده از موقعیت خود به چپاول و کسب منافع مالى از راه زور و تحمیل فشار به مردم پرداخت. طبق گزارش ساواک شکایات و اعتراضات بسیارى از سوى مردم منطقه به ساواک استان ارسال شده که نمونه‌هاى آن در پرونده وى موجود مى‌باشد.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)