تاریخ سند: 5 آذر 1346
موضوع : فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین
متن سند:
به : 322
از : 20 / ه 7 شماره : 27085 /20 ه 7
هفته گذشته فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین و بخصوص روابط
فراکسیون با دولت وضع خاصی داشت و در جلسه هفتگی فراکسیون که عصر سه
شنبه 20 آبان تشکیل گردید موج نارضایتی از بی اعتنایی دولت نسبت به
فراکسیون و نمایندگان
مجلس پدیدار گشت و در
نطق های مفصلی که دکتر
عبدالرضا عدل طباطبایی و
دکتر مهذب در فراکسیون
کردند شدیدا از دولت انتقاد
شد و دکتر عدل طباطبایی
ضمن صحبت خود اظهار
داشت.
بعد از انتخابات
حزب دچار رکود شده و
هیچ یک از ارگانهای حزب
از قبیل شورای مرکزی ـ
هیئت اجراییه ـ کمیسیون
سیاسی و حتی کمیسیونهای
فنی تشکیل نشده است و
دولت با فرمالیته لوایحی را
که هیچ یک از ارگانهای حزب در آن مطالعه نکرده اند به فراکسیون می دهد و در
مدت کمی می خواهد که آنها را تصویب کند و بدیهی است که در این مدت کم
مقداری از کلیات گفته می شود و اصلاح کامل در لوایح بعمل نخواهد آمد و دکتر
مهذب نیز در همین زمینه صحبت کرد و این مذاکرات فوق العاده از طرف
نمایندگان فراکسیون مورد تأیید قرار گرفت.
به طوری روز بعد در کریدورهای مجلس نمایندگان دسته دسته با هم صحبت
می کردند و می گفتند کادر رهبری حزب یعنی آقای خسروانی و دارودسته اش
قادر نیستند حزب را آن طور که نظر شاهنشاه است اداره کنند و افراد برجسته ای
تحویل جامعه بدهند و حتی گفته می شود که اکنون حزب در تمام شهرستانها بعد
از انتخابات به کلی از فعالیت افتاده و جلساتش تشکیل نمی شود و این امر در
صورتی که ادامه یابد باید فاتحه حزب ایران نوین را خواند.
در تعقیب این گفت و شنودها ساعت 1600 روز چهارشنبه گذشته در منزل خانم
دکتر دولتشاهی حوزه شماره 12 پارلمانی با شرکت افراد حوزه منجمله دکتر
عدل طباطبایی ـ مهندس اردلان موسوی ماکویی ـ ریگی ـ اربابی ـ پزشکی ـ
دکتر مهدوی تشکیل گردید
و در این جلسه دکتر عدل
طباطبایی نماینده مجلس و
استاد دانشگاه پیرو
اظهارات قبلی خود که در
فراکسیون کرده بود به شدت
علیه دستگاه رهبری حزب
مطالبی را عنوان نمود که
مورد تأیید اعضاء حاضر در
جلسه قرار گرفت و حتی
قرار شد که خلاصه آن در
صورت جلسه نوشته شده و
خانم دکتر دولتشاهی رابط
حوزه اظهارات ایشان را به
کمیته مرکزی فراکسیون
گزارش بدهد تا شاید مؤثر
واقع شود.
دکتر عدل طباطبایی که بین نمایندگان خیلی سوکسه دارد یکی از دانشمندان علم
اقتصاد است.
به طور خلاصه گفت با روشی که حزب ایران نوین دارد فقط در آن
یک عده که نوکر صفت باشند و یا با کادر رهبری حزب و دولت دوستی داشته
باشند می توانند ترقی کنند و مثال زد که چگونه دکتر سبزواری و افضلی که منشی
آقای دبیرکل هستند و تلفن او را جواب می دهند توانسته اند حتی به نمایندگی
مجلس انتخاب شوند و آقایان گردانندگان حزب در موقع انتخاب هیئت رئیسه
بدون در نظر گرفتن شایستگی افراد با پول و قرار قبلی عده ای از دوستان نالایق
خود را به هیئت رئیسه مجلس و مقامات داخلی مجلس ارتقاء داده اند و باید
لااقل در داخل حزب دموکراسی نسبی برقرار باشد و بگذارند هر کس استعداد
رهبری دارد و یا این که مورد قبول بقیه است به مقامات حزبی منصوب شود و این
قبیل رفیق بازی و نوکرپروری دو عیب دارد یکی این که از رفیق بازی همه مردم
می فهمند که حسابی در کار نیست و به اصطلاح همه کارها با پارتی بازی انجام
می گیرد و دوم این که یک عده نوکر صفت با پایین آوردن شخصیت نمایندگی
خود را به پای این وزیر و آن
دبیر می اندازند تا به جایی
برسند و تازه عیب کار آن
است که این نوکرصفتان
نمی توانند خدمتگزاران
صدیقی برای شاه و مردم
باشند زیرا با داشتن این
صفت هر وقت که خدای
نخواسته باد مخالفی علیه
منافع مملکت وزیدن گیرد
اینها به طرف آن خواهند
رفت.
موضوع دیگری که در جلسه
مزبور مورد بحث قرار گرفت
و خانم دولتشاهی و دکتر
عدل طباطبایی و مهندس
اردلان درباره آن صحبت کردند این بود که می گفتند در جامعه پرستیژ و حیثیت
وکلا را خیلی پایین آورده اند و حتی دولت و مطبوعات به این کار کمک می کنند و
رئیس مجلس شورای ملی هم اقدامی نمی کنند و اردلان مخصوصا با اشاره به
کاریکاتور اخیر روزنامه توفیق که در آسانسور جهنم وکلا را بدتر از
پاچه ورمالیده ها و دزدها به قلم آورده است گفت که در اجتماعات خانوادگی و
غیرخانوادگی جرأت نمی کنیم بگوییم وکیل هستیم زیرا فورا مسخره همه شروع
می شود و افزود که در جلسه خانوادگی شب گذشته از من سؤال کردند آیا پرتقال
میل دارید و من جواب دادم نه؟ و بلافاصله خنده حضار شروع شد و گفتند عجب
تو گفتن نه را هم بلدی زیرا ما خیال می کردیم وکلا نه را بلد نیستند.
خانم دولتشاهی در تأیید بیانات نامبرده اظهار نمود در نتیجه رفاقت بازی در
حزب و این که همه فهمیده اند باید به وزیر و یا دبیرکل نزدیک باشند تا
کارهایشان انجام شود لذا دموکراسی در اظهار عقیده وجود ندارد و طوری شده
است که در جلسات مجلس و فراکسیون یک عده دائم از اعضای کابینه تعریف و
تمجید می کنند و تملق می گویند و اگر کسی هم بلند شود و مانند دکتر دادفر حرف
حقی بزند آنهایی که در
حزب به نوایی رسیده اند به
او حمله می کنند و خلاصه
عدم دموکراسی و نوکرمآبی
و رفیق بازی در حزب به حد
اشباع وجود دارد.
موضوع دیگری که در جلسه
فوق از طرف مهندس اردلان
عنوان گردید این بود که گفت
چرا در نتیجه ندانم کاری
حزب ایران نوین اعضای
حزب پان ایرانیست1
توانسته اند بین مردم وجهه و
اعتباری تحصیل کنند.
زیرا
در مورد بحرین و مصاحبه
وزیر مشاور انگلیس اگر
صلاح است که صحبت شود چرا یک نفر از حزب ایران نوین نباید این حرفها را
بزند و همه سکوت کنند و بگذارند نمایندگان پان ایرانیست این حرفها را بزنند و
اگر صلاح نیست چرا به آنها گوشزد نمی کنند که این حرفها را نزنند.
در این مورد
هم قرار شد رابط حوزه یعنی خانم دولتشاهی نظر حوزه را به کمیته مرکزی
فراکسیون حزب ایران نوین اطلاع بدهد موضوع مهم دیگری که درباره آن
مخصوصا اربابی صحبت کرد این بود که گفت لوایح دولت که برای
وزارتخانه های جدید آورده است همه ناقص است و درباره آنها مطالعه کامل
نشده است و دولت هم فشار می آورد که این لوایح ناقص هر چه زودتر تصویب شود و اکثریت حضار این
مطلب را تأیید کردند و قرار شد به دولت تذکر لازم داده شود.
نظریه منبع :
به طوری کلی این روزها در فراکسیون حزب ایران نوین علیه دستگاه رهبری حزب یعنی خسروانی و
خواجه نوری و کلیه آنهایی که مقامات بالای حزب را دارند در مجلس از طرف اکثریت نمایندگان
فراکسیون انتقاد می شود و این انتقادات بیشتر همان طور که دکتر عدل طباطبایی اظهار نموده به این علت
است که شاغلین مقامات حزبی و دولتی از لحاظ فهم و درایت مورد قبول همه نیستند و چون در حزب
دموکراسی وجود ندارد و هر کس را بخواهند مقامی بدهند از بالا دستور داده می شود که به او رأی بدهند و
در نتیجه همه دلسرد هستند و عده ای که نمی خواهند به عنوان مخالف خوان کوبیده شوند سکوت اختیار
می کنند و نتیجه این می شود که دستگاه رهبری حزب و دولت تشکیل می شود از یک عده رفیق و یک عده
نوکر و عقیده اکثریت نمایندگان عضو فراکسیون آن است که خسروانی که دبیرکل حزب است و عالی ترین
مقامات حزب را دارد یکی از اعضای ضعیف حزب می باشد و اصلاً برای رهبری آفریده نشده است و
اطرافیان او که اغلب از وزارت کار آمده اند چون خود را از او کوچکتر حس می کنند و تملق او را می گویند
لذا به آنها مقامات حزب را تفویض کرده است.
توضیحات سند:
1ـ حزب پان ایرانیست ـ یکی
دیگر از دستجاتی است که در
جریان ملی شدن صنایع نفت در
صحنه ایران ظاهر شد، پان
(فلات ایران به زیر یک پرچم)
ایرانیسم بود که با شعار به میدان
آمد.
بنیانگذار این جمعیت
مهرداد، سعادت نژاد، داریوش
فروهر، پزشکپور و چند نفر
دیگر بودند.
این جمعیت در بین
دانش آموزان طرفداران زیادی
کسب کرد ولی خیلی زود در
میان این جمعیت شکافی عمیق
به وجود آمد که پان ایرانیسم را
به دو قسمت کرد.
یک قسمت به
رهبری داریوش فروهر بود که
روزنامه ندای پان ایرانیسم را
به عنوان ارگان جمعیت منتشر
می کردند و قسمت دیگر به
رهبری مهرداد که روزنامه
پرچمدار را به عنوان ارگان
انتشار می دادند.
ـ زندگی
سیاسی رزم آرا، جعفر مهدی
نیا، ص 409 و 410
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 2 صفحه 374