وضعیت نقاط مختلف کشور در روز 27/3/37 در رابطه با اعلامیه روحانیون بمناسبت چهلمین روز حوادث قم و کازرون
وضعیت نقاط مختلف کشور در روز 27/3/37 در رابطه با اعلامیه روحانیون بمناسبت چهلمین روز حوادث قم و کازرون
متن سند:
از طرف روحانیون و بویژه آیات مقیم قم (شریعتمداری، گلپایگانی و نجفی مرعشی) اعلامیه هائی منتشر و با اشاره به وقایع روزهای 19 و 20 اردیبهشت ماه سال جاری در شهرهای قم و کازرون که منجر به کشته شدن چند نفر از اخلالگران شده، روز شنبه 27 /3 /37 را تعطیل و عزای عمومی اعلام و اضافه کرده بودند که در منازل خود باقی خواهند ماند.مفهوم اعلامیه آیات مقیم قم آن بود که در این روز بخصوص مجالس ترحیم تشکیل نمیگردد و در عوض مردم به تبعیت از روحانیون در منازل خود بمانند و کار و فعالیت را تعطیل کنند.
اعلامیه های مورد بحث به تعداد زیادی از تاریخ 24 /3 /37 در نقاط مختلف کشور توزیع گردید (مراتب قبلا باستحضار رسیده است).
در رابطه با موضوع فوق وضعیت نقاط مختلف کشور تا ساعت 1500 روز 27 /3 /37 بشرح زیر بوده است : 1 ـ تهران : در تهران وضع تردد در خیابانها عادی و مغازه های خیابانها و اطراف بازار تهران طبق معمول باز بوده و در داخل بازار تهران مغازه ها از صبح تعطیل بوده که بتدریج تا ساعت 1200 در بازار زرگرها، سراج ها، تیمچه حاجب الدوله و تعدادی از مغازه های نزدیک سبزه میدان باز شده است.
در کرج و شهرری وضع عادی بوده و کسبه بکار خود مشغول بوده اند و در شمیران مغازه های میدان تجریش و خیابانهای آن اکثرا باز و بازار تجریش باستثنای مغازه های فروشنده مواد غذائی بسته بوده است.
بغیر از موارد بالا در تهران حادثه مهمی رخ نداده است.
1 2 ـ قم : حوزه علمیه و برگزاری نماز توسط آیات تعطیل و کلیه مغازه های بازار و خیابانها در شهر قم بسته بوده لیکن تردد اتومبیلهای شخصی و تاکسی و رفت و آمد مردم در خیابانها عادی گزارش شده است.
1 3 ـ کاشان : کلیه مغازه ها در خیابانها و بازار کاشان، باستثنای مغازه های نانوائی و قصابی تعطیل بوده است.
4 ـ مشهد : در مشهد کلیه مدارس علوم دینی تعطیل و اکثر مغازه های خیابانهای اطراف حرم و بازار فرش فروشها و بازار رضا تعطیل و بیش از 50 درصد مغازه های نقاط دیگر شهر باز بوده است.
بجز مورد فوق وضع غیر عادی دیگری در مشهد وجود نداشته و در سایر شهرهای خراسان باستثنای تربت حیدریه که 50 درصد مغازه ها بسته بوده، وضعیت عادی برقرار بوده است.
5 ـ یزد : در شهر یزد از صبح 27 /3 /37 مغازه ها در بازار و خیابانها تعطیل بوده که با اقداماتی که از طریق سازمانهای مسئول صورت گرفته تا ساعت 1200 حدود 30 درصد از مغازه ها باز شده است.
در شهر اردکان اکثر مغازه ها تعطیل و در بافق نیز بیش از 85 درصد و در شهرستان تفت نزدیک به 80 درصد مغازه ها تعطیل بوده است.
2 6 ـ تبریز : کلیه مغازه های بازار و خیابانها در شهرهای تبریز، مرند و اهر باستثنای چند مغازه ها نانوائی و قصابی تعطیل بوده و تعداد معدودی از مغازه ها در بازار اردبیل بسته بوده و غیر از موارد فوق در تبریز و سایر شهرهای آذربایجانشرقی اتفاق مهمی رخ نداده است.
7 ـ رضائیه : در رضائیه وضع عمومی عادی و کسبه بکار خود مشغول بوده اند.
در شهرستان شاهپور مغازه ها با یکساعت تأخیر نسبت به روزهای دیگر باز شده و در نقده حدود 50 درصد از مغازه ها تعطیل بوده است.
8 ـ شیراز : در شیراز بازار وکیل تعطیل و حدود 50 درصد مغازه های واقع در خیابانها بسته بوده است.
در شهرهای کازرون، استهبان و جهرم کلیه مغازه ها باستثنای فروشندگان مواد غذائی و در شهرهای تبریز و داراب حدود 50 درصد مغازه ها بسته بوده و وضعیت در سایر نقاط استان فارس عادی گزارش شده است.
9 ـ اصفهان : از صبح روز 27 /3 /37 در شهرهای اصفهان و نجف آباد مغازه ها تعطیل بوده که با اقداماتی که از طرف سازمانهای مسئول بعمل آمده مغازه های نجف آباد باز و در اصفهان باستثنای تعداد معدودی از مغازه داران بازار، کلیه کسبه سراهای بازار و مغازه های خیابانهای این شهر مغازه های خود را گشوده و بکار پرداخته اند.
10 ـ زنجان : در زنجان باستثنای مغازه های نانوائی، قصابی و میوه فروشی بقیه مغازه ها تعطیل بوده است.
11 ـ قزوین : کلیه مغازه های بازار باستثنای قسمت تره بار فروشی و اکثر مغازه ها در خیابانهای قزوین تعطیل بوده است.
12 ـ ساری : بعد از نماز جماعت صبح در مسجد جامع ساری پیشنماز مسجد خطاب به حاضرین که حدود 150 نفر بوده اند اظهار نموده که بمناسبت چهلم حوادث قم، امروز مراجع تقلید از منزل خارج نخواهند شد.
متعاقبا تعدادی از روحانیون ساری در منزل خود مانده اند ولی مغازه ها و بازار شهر ساری باز و زندگی عادی مردم جریان داشته است.
در سایر شهرهای استان مازندران باستثنای بابل که 20 درصد از مغازه ها و بهشهر که 10 درصد تعطیل بوده، وضعیت عادی جریان داشته است.
1 13 ـ کرمانشاه : در شهر کرمانشاه بیش از 80 درصد مغازه ها باز و زندگی عادی جریان داشته و در شهر سنقر حدود 60 درصد مغازه ها تعطیل بوده است.
ضمنا در شهر سنقر دو نفر که مردم را در خیابانها تحریک به بستن مغازه ها میکرده اند توسط مأمورین شهربانی دستگیر شده اند.
در سایر شهرهای استان کرمانشاهان وضعیت غیر عادی وجود نداشته است.
14 ـ اهواز : در شهر اهواز فقط مغازه های یک خیابان تعطیل بوده و مغازه داران سایر نقاط شهر بکار خود مشغول بوده اند.
15 ـ بهبهان : حدود 90 درصد از مغازه های شهر بهبهان تعطیل بوده و باستثنای خرمشهر که 30 درصد مغازه های آن تعطیل بوده در سایر شهرهای استان خوزستان وضعیت عادی جریان داشته است.
16 ـ سمنان : باستثنای شهرهای دماوند و ورامین در سایر شهرهای استان سمنان کلیه مغازه ها باز و وضعیت عادی جریان داشته است.
در دماوند و ورامین و بخش پیشوا از توابع ورامین اکثر مغازه ها باستثنای فروشندگان مواد غذائی تعطیل بوده است.
در سایر نقاط کشور واقعه مهمی رخ نداده و زندگی عادی جریان داشته است.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1 ـ خبرگزاری فرانسه از امروز تهران چنین گزارش داد: «امروز تمام مغازه های بازار بسته بود.لیکن اوضاع در پایتخت که مخالفان مذهبی و سیاسی روز شنبه را به عنوان عزای ملی اعلام کرده بودند آرام بود.
امروز چهلمین روز پس از دومین آشوبهای قم می باشد.
اوضاع در شهرستانها هنوز روشن نیست.
مغازه های اطراف بازار تهران نیز بسته اند.
لیکن مراکز تجارتی در دیگر محله های تهران به طور معمول فعالیت می کنند.
پلیس اجتماعات را متفرق و مردمی که در اطراف مساجد جمع می شوند وادار به حرکت می کند.
از سربازها و افراد نظامی در خیابانها خبری نیست.
» (بولتن محرمانه خبرگزاری پارس / ش 90 / ص 7) 1 ـ خبرگزاری آسوشیتدپرس امروزِ شهر قم را چنین نوشت : «سربازان روز شنبه در نقاط حساس شهر مقدس قم به صورت آماده باش در آمدند، لیکن یک اعتصاب خانه ماندن توسط هزاران نفر از مسلمانان محافظه کار با آرامش باقی ماند و به نظر می رسد که این نشانه ای از حداقل پایان موقتی به جریانهای ضد دولتی ایران بود.
مغازه ها به صورت تعطیل درآمدند و رفت و آمد وسائل نقلیه بسیار سبک بود و این به خاطر پیروی ساکنان این شهر از درخواست رهبران مسلمان شیعه به متوقف ساختن فعالیتها روزمره شهر قم برای اعتراض به کشتن یک دانشجوی علوم دینی توسط سربازان دولتی در ماه گذشته به عمل آمد.
» (بولتن محرمانه خبرگزاری پارس / ش 91 / صص 2 و 3) 2 ـ آیت الله حاج شیخ محمد صدوقی امروز اعلامیه ای به مناسبت تعطیل عمومی در یزد و شهرهای این استان منتشر کرد و در آن تاکید کرد که «بدین وسیله اظهاراتی که رادیوهای ایران و خارج می نمایند که روحانیت در حال صلح است، تکذیب می شود.
بزرگترین دلیل دروغ بودن گفتار آنها همین اعلامیه آقایان (مراجع) درباره تعطیل عمومی است.
» و اضافه کرد : «بنابه فرمان مطاع مراجع عالی مقام روز شنبه 27 خرداد 57 باید در سراسر کشور تعطیل عمومی انجام شود و برای در امان بودن از حمله بی رحمانه ستمکاران و جلادان درون خانه ها در سوک و ماتم بنشینند.
خواهشی که از برادران مسلمان داریم این است که بهانه به دست دشمن ندهند.
» (اسناد انقلاب اسلامی / ج 2 / ص 276 1 ـ به گزارش شهربانی مازندران که در تلفن گرامی به تهران ارسال کرد (304 ـ 29 /3 /2537) درباره موقعیت استان در این روز (27 /3 /57) نوشت که «در روز مزبور امامان جماعت اغلب شهرستانها از اقامه نماز جماعت در مساجد خودداری نموده اند.
» و نیز آورده است : «از ساعت 0800 صبح روز مذکور تا پایان روز وضعیت کلیه شهرستانهای تابعه شهربانی استان مازندران از لحاظ ایاب و ذهاب اهالی، بازار و ترافیک کاملاً عادی لیکن در شهرستان بهشهر از صبح الی ساعت 1400 ده باب مغازه متعلق به متعصبین مذهبی بسته بوده و از ساعت 0800 صبح الی 1200 در شهرستان بابل 60 درصد مغازه های بازار بابل (20 درصد کل مغازه ها) و از ساعت 1200 الی 1400 15 درصد مغازه ها و از ساعت 1830 تا پایان روز مزبور 10 درصد مغازه های متعصبین مذهبی بابل تعطیل بوده است.
»