تاریخ سند: 23 مرداد 1357
صورتجلسه مذاکرات شوراى هماهنگى رده یکم استان مازندران
متن سند:
سند شماره (568)
صورتجلسه مذاکرات شوراى هماهنگى رده یکم استان مازندران
ساعت 0900 ـ 23 /5 /37 جلسه شوراى هماهنگى رده یکم استان مازندران با شرکت هموندان زیر:
1ـ جناب آقاى هوشنگ سمیعى استاندار استان مازندران
2ـ على رخشا رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان مازندران
3ـ سرتیپ امیرعباس خطیبى و رئیس شهربانى استان مازندران
4ـ سرتیپ ماشاءاله زرینفر فرمانده ناحیه ژاندارمرى مازندران
و با حضور آقاى پسندیدهفر مدیرکل کار و امور اجتماعى استان مازندران در دفتر جناب آقاى استاندار تشکیل و مطالب زیر مورد بررسى و تبادلنظر قرار گرفت:
1ـ آقاى پسندیدهفر:
پیرامون اعتصاب کارگران کارخانجات چیتسازى بهشهر که جناب آقاى استاندار و اعضاى محترم شورا استحضار دارند در محل بررسى و با نماینده کارگران مذاکره نمودم بعضى از نارسائیها از جمله کمبود وسایل سردکننده و آماده نبودن محیط براى انجام کار وجود دارد در سالنى که کارگران در آنجا کار مىکنند با وجود رطوبت مصنوعى درجه حرارت به 50 تا 60 درجه مىرسد فقط چند عدد [ناخوانا] کهنه و فرسوده هواى سالن را تهویه مىکنند و یا به طور مثال به تعدادى از کارگران یک سالن شیر داده مىشود و به تعداد دیگرى از کارگران همان سالن داده نمىشود البته اعتصاب مزبور بدون محرک نیز نمىباشد و تعدادى از کارگران که حتما توسط مأمورین امنیتى و انتظامى شناسایى شدهاند سایر کارگران را تحریک مىکنند ولى با این وجود عدم مدیریت صحیح در کارخانه و عدم آشنایى کارفرما به امورات در اعتصاب کارگران نقش مهمى دارد البته تعدادى از خواستههاى کارگران نیز غیرقانونى مىباشد و به نظر مىرسد به علت عدم آگاهى به قوانین کار عنوان شده است که از طریق سندیکاى کارگران به آنان توجه داده خواهد شد.
2ـ جناب آقاى استاندار:
الف ـ در وحله اول باید هر چه زودتر کارگران از حالت اعتصاب خارج و مشغول کار شوند و خواستههاى قانونى آنان که انجامپذیر است خیلى زود از طرف کارفرما انجام شود مخصوصا محیط کارى مناسب جهت کار کارگران آماده شود طبیعى است که در محیط 50 الى 60 درجه کار کردن بسیار دشوار است در ثانى با نمایندگان آنها صحبت شود و در مورد عدم انجام خواستههاى غیرقانونى به آنان تذکر داده شود تا ندانسته به چنین اعمالى دست نزنند به نظر من عموم کارگران ایرانى شاهدوست و وطنپرست مىباشند لیکن از پیشرفتهاى سریع مملکت و نتایج درخشان انقلاب شاه و ملت که کارگران شریف سهم بزرگى از آن دارند آگاهى ندارند و اداره کار موظف است با سخنرانى وسیله نفر سخنران که قادر باشد مسایل و پیشرفتهاى اخیر را به خوبى بیان کند در تمام کارخانهها از جمله کارخانجات چیتسازى بهشهر تظاهرات ملى بوجود آورد وقتى کارگر وطنپرست از خطراتى که از سکوت در مقابل این نابسامانیها بوجود مىآید آگاه شد و فهمید که اولین خطر متوجه خود او خواهد بود هرگز دست به چنین عملى نخواهد زد که در این مورد مدیرکل کار با برنامهریزى محل و تاریخ آن را تهیه و ارائه تا تصمیم مقتضى اتخاذ شود ضمناً چنانچه با تعویض مدیر کارخانه چیتسازى بهشهر نارسایى آنها مرتفع مىشود اقدام خواهد شد منتهى در وضعیت فعلى در درجه اول اهمیت خواباندن اعتصاب کارگران است که باید خیلى زود عملى شود، در شوراى هماهنگى نیز که همه ماهه با حضور رؤساى کارخانجات در سطح استان تشکیل مىشود مشکلات اساسى کارگران بررسى خواهد شد.
ب ـ حوادثى که در گذشته در شهرهاى مختلف کشور اتفاق افتاد و حادثه اخیر اصفهان و شیراز و شهرهاى جنوبى کشور نمایانگر این است که خواهناخواه این وضع به نقاط مختلف مملکت سرایت خواهد کرد و برابر اخبار و اطلاعات بدست آمده از طرف گردانندگان عوامل مخرب تعدادى مأمور شدهاند که هر نفر به یک استان برود و ضمن مسافرت به شهرها و روستاها با سخنرانى در مساجد مبادرت به تحریک و شوراندن مردم ایران بخصوص مردم حساس روستاها برعلیه دولت نمایند و حتى دیده شده بعضى از زنها در مساجد گریه کردهاند چنانچه بخواهیم جلو فعالیت آنها را در این استان بگیریم بایستى اولاً ژاندارمرى از منابع خبرى خود از سطح روستاها اطلاعات دقیقى کسب نماید که چه کسانى محرک اصلى مىباشند و در انجام مأموریت خود تا کجا پیشرفت کردهاند و شهربانى و ساواک نیز همین عمل را در حوزه و منطقه فعالیت خود انجام دهند به نظر من فعالیت آنها هنوز در نطفه است و تمام قدرتشان در جمع کردن نیرو است باید طورى عمل کنیم که در همان نطفه خود شود به هر حال وظیفه سنگینى به عهده ما محول گردیده و شما آقایان از نظر مقابله در صف اول قرار دارید بایستى این وظیفه را به نحو مطلوب انجام هید که نظیر این حوادث در منطقه ما اتفاق نیفتد البته سران و گردانندگان این عوامل براى خودشان گارد درست کردهاند و به همین علت دستگیرى آنان تا حدى با مشکل روبرو خواهد بود که باید از این نظر توجه و هوشیارى مأمورین جلب گردد که اتفاق غیرمترقبهاى رخ ندهد.
2ـ على رخشا:
برابر اطلاعات واصله به احتمال قوى در ایام احیا و روز فطر در شهرهاى شهسوار، چالوس، بابل، فریدونکنار، بهشهر، گلوگاه و عباسآباد تظاهراتى صورت خواهد گرفت و چند نفر وعاظ رهبرى این تظاهرات را به عهده خواهند داشت که در دستگیرى آنان در اسرع وقت در فرصت مناسب اقدام خواهد شد. سعى این افراد براین است که با تمام قدرت مردم را آماده و در روزهاى فوق به براه افتادن دستجمعى در خیابانها تظاهراتى انجام دهند که پیشنهاد مىکنم همان طورى که تیمسار خطیبى در جلسه قبلى عنوان نمودند وضعیت کنونى طى تلفنگرامى به تیمسار جعفرى فرمانده نظامى منطقه توجه داده شود تا در صورت نیاز افرادى کمکى به موقع اعزام شوند.
4ـ سرتیپ خطیبى :
چون در حال حاضر دو دسته از گردان ضربت ناحیه ژاندارمرى مازندران در مأموریت تشریففرمایى نوشهر مىباشند چنانچه وضع بحرانى شود و احتیاج به نیروى کمکى داشته باشیم باید فرمانده نظامى منطقه در جریان باشند تا در اسرع وقت نیروهاى کمکى اعزام گردد، من مجددا تأکید مىکنم به فرمانده نظامى منطقه هشدار داده شود که در جریان وضعیت کنونى باشند همچنین پیشنهاد مىکنم دو دستگاه نفربر زرهى از گردان ضربت ناحیه ژاندارمرى مازندران تا پایان ماه مبارک رمضان در کنترل عملیاتى شهربانى بابل و سارى قرار گیرد.
5ـ سرتیپ زرینفر:
گزارشاتى که براى من مىآید نشان مىدهد ستاد این عوامل در قم است و به طورى که مشاهده شده در هر جا که تظاهراتى رخ داده مسبین اصلى کسانى بودهاند که از قم آمده و مردم را تحریک کردهاند به طور مثال وعاظى به نام شیخ محمدحسین عمادى که جهت سخنرانى از قم به شیرود آمده و به علت تحریک مردم در تاریخ 16 /5 /37 وسیله پاسگاه شیرود دستگیر و به ساواک نوشهر تحویل شده است اینک برابر گزارش بعدى پاسگاه نامبرده پس از مراجعت از ساواک مجددا به کارش ادامه و قصد دارد که مردم را براى تظاهرات در روزهاى احیا آماده کند که به نظر من در درجه اول اهمیت باید تکلیف اینگونه وعاظین روشن شده و هر چه زودتر دستگیر شوند. ضمناً همان طورى که تیمسار رخشا و تیمسار خطیبى اظهار داشتهاند بایستى حتما به فرمانده نظامى منطقه توجه داده شود و پیشنهاد مىکنم نماینده فرمانده نظامى منطقه نیز در جلسههاى بعدى شرکت تا در جریان اتفاقات و وضعیتها قرار داشته باشند.
نظریه شورا:
الف ـ مدیرکل کار و امور اجتماعى استان با نماینده کارگران کارخانههاى چیتسازى بهشهر مذاکره و در صورت قانونى بودن خواستههاى آنان اقدام و به اعتصاب کارگران پایان دهند.
ب ـ به منظور برگزارى تظاهرات ملى از سوى کارگران کارخانهها مدیرکل کار و امور اجتماعى طرحریزى دقیق نموده برنامه، محل و تاریخ آن را تهیه و ارائه تا تصمیم مقتضى اتخاذ شود.
پ ـ طى تلفنگرامى وضعیت فعلى به سرتیپ جعفرى فرمانده نظامى منطقه هشدار داده شود و نماینده او در جلسه بعدى شرکت کند.
ت ـ در صورت تقاضاى کتبى شهربانى استان دو دستگاه نفربر زرهى از گردان ضربت ناحیه ژاندارمرى مازندران تا تاریخ 13 /6 /37 در کنترل عملیاتى شهربانى بابل و سارى قرار داده شود.
ث ـ کلیه وعاظینى که یک بار وسیله ساواک به آنان تذکر داده شده ولى از کارشان دست برنداشته و فعالیت سوء دارند دستگیر و به ساواک تحویل گردند.
چون مطلب قابل طرح دیگرى نبود جلسه در ساعت 1100 ـ 23 /5 /37 خاتمه پذیرفت.
1ـ هوشنگ سمیعى استاندار استان مازندران و رئیس شورا 0523
2ـ على رخشا رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان مازندران
3ـ سرتیپ امیرعباس خطیبى رئیس شهربانى استان مازندران
4ـ سرتیپ ماشاءاله زرینفر فرمانده ناحیه ژاندارمرى مازندران
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روزشمار استان مازندران(ساری)، جلد 1 صفحه 427