صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

متن سند:

فعلاً در داخل زندان افسران محکوم دو نوع استنباط و ایدئولوژی مختلف موجود است و به تبعیت از این دو طریق ادراک دو دسته افراد مخالف دیده میشود و البته در درجه سوم هم باید عده ای را نام برد که نسبت بدوقسم عقیده شایع در زندان بی اعتنا هستند و هر لحظه بر حسب مقتضیات و تاثیرات عوامل داخل و خارج زندان این عده ثالث متزلزل با تمایلی نشان میدهند عقیده و ایدئولژیهای مذکور فوق در درجه اول نظریه کسانی است که معتقدند حزب منحله منفور توده حزبی ضد ملی و خائن بشعائر و خصوصیات و کیفیات ملی بوده و با ماسک مزدورانه همراه تبلیغاتی مشعشع که شباهت کاذبی باصلاح طلبی و بیهوده خواهی دارد عده ای از بهترین افراد مملکت را معجزآسا میدهند و بسراب خیانت سوق می دهند این عده را افراد متنبه و دارای استنباط جدید مینمامیم وجدان این افراد بیدار و در میان آنها عده ای وجود دارد که هدفشان صادقانه اعتلای کشور و خدمت بشاهنشاه و حفظ شعائر ملی است و راهی را که آنان انتخاب نموده اند همان راهی است که دستگاه انتظامی و حکومتی برای مبارزه با خائنین انتخاب نموده است.
دسته دوم که باید متعصبین نامیده شوند کسانی هستند که عده ای مغرضانه و عده ای جاهلانه و جمعی از راه گیجی و عدم توجیه شخصی و ادراک معقول بدنبال سلیقه سیاسی خائنانه و غلط خود را کمافی السابق ادامه میدهد و تعقیب مینمایند این عده متعصبین خود بگروهای مختلفی از نقطه نظر درجه تعقیب و مسمومیت و زهرآگینی وجود و کیفیت و خطر باید تقسیم شوند در میان این عده افرادی موجودند که اصلاح ناپذیر بوده و راه صلاح آنها فقط انهدام است.
عده سومیکه بنام متزلزین موسوم هستند افرادی هستند که در اثر اینکه ادراک صحیح و توجیه معقولی از همه نظر ندارند هر لحظه بیکی از این دو قطب متمایل و باز بی اعتنا میشوند.
با مبارزه صحیح و اجرای یک برنامه ای که بعدا بدانها اشاره خواهد شد عده کثیری از این افراد را میتوان اصلاح نمود و اطمینان پیدا کرد که افراد خدمتگزاری برای شاهنشاه و کشور بشوند ولی راه اصلاح اینان تدبیر و طرحی دقیق لازم دارد ضمنا متذکر میگردد که این گروه ذخیره مناسب و کمین گاه بدیعی برای حزب منحله توده هم میباشند بدان معنی که افراد متعصب سعی دارند در داخل زندان برنامه ای تدوین و اجرا نمایند که در آن مبارزه دستگاه انتظامی مملکت را بسیار شقی و بیگذشت نشان دهند و عمل حبس این افراد را در نظر متزلزلین یکنوع زنده بگور نمودن پرقساوت جلوه دهند و مسلم است با در نظر گرفتن تاثیرات متغابز و متضاد زندان و توجه بدین نکته که اگر سرنوشت محکومین را برای مدتی طولانی به تصادفات مشئوم و غیرقابل تصور واگذار نمایند و از سمت دیگر چنان مبلغین متعصبی در اطرافشان موجود باشد از این انبار ذخیره چه محصولات فضول و مفیدی بیرون خواهد آمد حال ما گروه های مختلف و وضع کلی آنها را در داخل زندان با ذکر نام عده ای که بدانها حضور ذهن داریم ذکر میکنیم.
1 ـ اسامی افراد متنبه ای که حاضر به مبارزه هستند.
1 ـ سروان سابق هیبت اله افخمی 2 ـ ستوان دوم سابق پزشگ هوشنگ حدیدی 3 ـ سروان سابق ارتش عبدالعلی قاسملو1 4 ـ سرگرد سابق تروآل گیلانی 5 ـ سرهنگ سابق حسن جاوید 6 ـ ستوان خلبان مهدی بسیجی 7 ـ ستوان خلبان علی وکیلی 8 ـ سروان سابق دکتر غضنفرپور 9 ـ سروان شهربانی ارم 10 ـ سرهنگ سابق افشنگ 11 ـ سرهنگ سابق خیامی 12 ـ سروان ابوالقاسم بوذرجمهری عده ب ـ کسانیکه مانند افراد مذکور نادم و متنبه هستند ولی بعلت عدم کمال آگاهی علیه حزب منحله آن اندازه اهلیت مبارزه با توده ایها را ندارند ولی متنبه و آگاهی آنها آنقدرها هست که بتوان اطمینان داد اگر روزی بزندگی عادی و متعارفی خود رجعت کنند نه تنها توده ای نخواهند بود بلکه همواره سنگ راه خائنین خواهند بود.
1 ـ سروان سابق محمد وکیلی 2 ـ سرگرد سابق ابوالحسن عظیم زاده 3 ـ سرگرد سابق محمد ویدافر 4 ـ سروان سابق فرزاده 5 ـ سروان اصلان پور 6 ـ ستوان 2 شمس الدین صدوقی 7 ـ ستوان 2 بادبزنچی 8 ـ سرگرد رحیمی 9 ـ دانشجو اخویسی 10 ـ ستوان 1 دکتر شامبیاتی 11 ـ سرگرد احمدی زیدابادی 12 ـ سرگرد صالحی و عده ای دیگر اسامی متعصبین درجه یک (غیرقابل اصلاح) 1 ـ ستوان محقق زاده دوانی 2 ـ ستوان مختاری 3 ـ سرهنگ فضل الهی 4 ـ سروان مرزوان 5 ـ ستوان هنریار 6 ـ سروان پوراسدالهی 7 ـ ستوان محمد طیوری 8 ـ ستوان شهربانی امین 9 ـ سرگرد ارتش مومنی 10 ـ سروان مهندس زینعلی 11 ـ سرگرد سابق ارحامی 12 ـ ستوان قرجه داغی 13 ـ ستوان فردوسی 14 ـ ستوان 1 ایرج همایون پور 15 ـ ستوان علی قریشی 16 ـ سرگرد بهزاد 17 ـ سرگرد خلیلی 18 ـ ستوان 1 اسداله کوشکی 19 ـ ستوان ابیش زاده 20 ـ سروان سدیدی 21 ـ یقیعی 22 ـ استوار هوائی اسکندر همایون پور 23 ـ ستوان 3 اسداله نصیری 24 ـ ستوان 1 تقی کیمنش این عده افراد مبلغ و متعصب و کسانی هستند که وجودشان در بین متزلزین برای دستگاه انتظامی مضر است و ابقائشان بوضع فعلی در زندان افسران با برنامه اصلاح افراد اغفال شده و فریفته مغایرت و تضاد دارد.
عده دیگر گروه متعصبین درجه 2 هستند که اینها باید در داخل زندان وضعی خاص داشته باشند تا بقول خود (پولاد ابدیده شوند) منظور این است که نباید زندان را برای این افراد بصورت هتل پانسیون درآورد که کادر حرفه ای برای حزب منحله خائن درست شود آزادی این افراد در داخل زندان باید محدود شود تا استنباط صحیح و اصلاحی پیدا کنند.
1 ـ ستوان 1 پزشگ محمد وفائی 2 ـ ستوان 2 پزشگ عزت اله دهقانی 3 ـ ستوان 1 پزشگ ارجمندی 4 ـ خسرو همایونپور 5 ـ ستوان داریوش وکیلی 6 ـ سرهنگ پرویز 7 ـ دکتر صابر 8 ـ ستوان میربهاء 9 ـ افسر خلبان ستوان مهندس زمانی 10ـ ستوان خلبان نصرالهی 11 ـ ستوان خلبان داود بصیری 12 ـ ستوان خلبان عبداله آزادیان (این از متعصبین درجه یک است) 13 ـ ستوان مهندس بانی سعید (متعصب درجه 1) و عده ای دیگر که بعدا صورت داده خواهد شد.
14 ـ ستوان شهربانی مهدی پورآریان.
صورت دقیق متزلزلین با کیفیات خاص کار اکثر آنها بعدا تقدیم میشود.
طرز کار افراد متعصب درجه یک.
ستوان محقق دوانی توسط افرادی متعصب با 4 بند زندان شماره 2 ارتباط موثردارد و در ساعاتی معین جلساتی سیاسی برای رفع اشکالات سیاسی متعصبین و ارتقاء ایدئولوژی افراد ضعیف و آزمایشی هواخواه حزب توده تشکیل میدهند فی المثل باید جلسه دو روز در میان محقق را بافراد زیر میتوان نام برد 1 ـ سرهنگ پرویز 2 ـ ستوان 3 اسداله نصیری 3 ـ ستوان دکتر فیوضی 4 ـ ستوان ابیش زاده این جلسه دو روز در میان مدت یکهفته است که تشکیل میشود.
و همین جلسه روشن کردن مسائل سیاسی را توسط ستوان محقق زاده میتوان بشرح زیر نام برد که برای رفع اشکال و ارتقاء ذهن سیاسی افراد آزمایشی تشگیل میگردد.
1 ـ دانشجو فنی زین الدین 2 ـ ستوان 1 دکتر نقوی 3 ـ دانشجو گودیز 4 ـ دانشجو حاجیان و یکنفر دیگر این جلسه هفت ای یکبار و برای چند هفته تشکیل شد.
خلاصه آنکه عده ای از متعصبین درجه یک با استفاده از حس خوشباوری و تلقین پذیری افراد احساساتی میخواهند تجدید سازمانی بنمایند احتمال میرود با خارج از زندان هم تماس گرفته باشند که در تجسسهای بعدی معلوم خواهد شد تجدید سازمان اینها این است که در داخل زندان صفوفی تشگیل دهند که مبارزه را ادامه دهند و همچنین وضع زندان را بطرز خاصی مطلوب خود در آورند که امکان فعالیت از اقلیت متنبه و آگاه سلب شود و بایکوت کردن افراد اقلیت و تبلیغات سوئی که علیه آنها نشر میدهد از تمایل افراد متزلزل بسمت فکر استنباطی اقلیت جلو بگیرند.
اجراء برنامه هائی نظیر انتخاب هیئات مدیره بند که علیرغم تمایلات قاطبه محکومین توسط عده ای متعصب احمق مثلاً در بند 3 صورت گرفت محرک انتخابات در آن بند : سرگرد بهزاد.
محمد طیوری.
سرگرد خلیلی.
سروان گراگوئی بودند این انتخابات چون با نظر مخالف اکثریت محکومین در بند 3 مواجه شد متعصبین ناچار شدند علی الظاهر انتخابات را ملغی شده تلقی نمایند و یا اجراء نقشه هائی نظیر تقسیم کردن میوه و غذا بصورت اشتراکی و اجتماعی و خوردن غذای دسته جمعی برای نشان دادن یکنوع همبستگی ظاهری و تمایق در قبال زندانیان و تشکیل جلسات بحث و نقد برای روشن شدن مسائل سیاسی حادثه برای سازمان نظامی و تشکیل صندوق تعاون و بهداشت و احداث کافه و غیره کارهائی است که کلاً به ابتکار و تدبیر متعصبین درجه یک برای مانور در داخل زندان و ایجاد همبستگی و کشاندن بسمت فکر غلط توجه اجراء و طرح ریزی میگردد بنظر میرسد چنانچه وضع زندان افسران بصورت فعلی باقی بماند خطر بزرگی برای مملکت و اشتباه عظیمی از لحاظ دستگاه انتظامی است را قم سطور معتقد است که باید بر حسب تفصیل و کیفیات محکومین افراد زندانی را دسته بندی و از یکدیگر تفکیک نمود تا متعصبین نتوانند افکار مسموم و مدحش خود را به متزلزین القاء نمایند و با نشاندادن صمیمت کاذب و زندگی مطلوب و ملایم زندان را بکلاس کادر حزب توده درآورند.
و علاوه بر این تفکیک باید بکمک افراد متنبه و با استفاده از آگاهی حزبی آنها که در مراتب بالا قرار دارد برنامه های وسیعی برای اصلاح و مبارزه در داخل و خارج زندان تدوین و اجرا گردد احیانا برای تمام زندانها تعمیم یابد.
باید دستگاه انتظامی تبلیغات توده ایها را که ساعی هستند جلوه دهند که برای محکومین امکان رجعت بزندگی سابق و آزاد خود در حکم آرزوی جدی است که امید تجدید حیات و احیاء دارد خنثی نماید و نشان دهند که چشم های دستگاه انتظامی مراقب و بزرگ ارتشتاران هیچگونه مخالفتی با خود محکومین ندارد و چون ایدئولوژی و سلیقه سیاسی محکومین مغایر و حد این است و استقلال مملکت بوده است به بند کشیده شده اند و روزی برای عوامل و عناصر ضابطه مملکت این اعتماد پیش آید که محکومین حاضر به تعقیب راه خائنانه سابق خود نیستند آنان را با آغوش باز بدامن هیئات اجتماع ایرانی عودت خواهند داد باید برنامه هائی تنظیم نمود که ضمن آن روشهای خائنانه و نیرنگ های سیاسی حزب منحله و تاکتیک های ضد ملی آن ستاد خائنین را توجیه و توضیح دهند تا محکومین اغفال شده و بیغرض بتوانند فریفتگی و شیفتگی سیاسی خود را بوضوح ببیند و به خیانت آمیز بودن راه خود واقف شوند و به زندگی و خدمت شاهنشاه و کشور عودت نمایند و با طیب خاطر در مورد متعصبین تفکیک شده باید روش خشن و تنبیهی پیش گرفته شود این متعصبین فعلاً که زندان توسط پیروان احمق خود سروری میکنند و بر صدر مینشینند امکان تبلیغ و تنویر سیاسی پیروان جاهل و عاشق پیشه این متعصبین با [این ]وضع امکان پذیر نیست.
در مورد افراد متنبهی که از هر لحاظ بهمکاری با دستگاه انتظامی هستند و هدف آنها اعتلای کشور و خدمت بشاهنشاه عظیم الشان است و راه آنها همان راه منطقی دستگاه انتظامی همراه با مبارزه ایدئولژیک باید تصمیم گرفت و باین افراد کمک ها و تشویق های لازم را برای دل گرمی و تحرک قدرت آنها برای تعقیب هدف معین پیش آید نباید تصور کرد که تنها محرک اصلی این افراد و شوق واقعی آنها فشار زندان و منفعت فردی و تجزیزی است بلکه در درجه اول استنباط جدید این افسران که درک نمودند راه حزب توده خیانت آمیز و هدفش سرابی بحزب بوده است و خلاصه علاقه مندی آنها به اعتلای کشور و حفظ سنت مقدس سلطنتی و مشروطه است که میخواهند مبارزه خود را علیه خائنین خاصه حزب توده اجرا نمایند واضح است چه از سمت دستگاه انتظامی تمایلی نشان داده شود چه نشود این افراد مبارزه خود را در داخل زندان شروع کرده اند و ادامه خواهند داد منتهی همدوش شدن این مبارزه با قدرت انتظامی و امکان توسعه و تعمیم این مبارزه هدف دستگاه انتظامی را تائید مینماید.
این افسران بارها تنفر خود را علنا و کتبا و شفاها بحزب منحله ابراز داشته اند و وضعیت آنها در داخل زندان طوری است که اگر کسی بشنود که این افراد متنبه روزی با توده ایها همکاری داشته اند باور نمیکنند.
برای این افراد از نظر جلوگیری از یاس آنها و بقدرت مبارزه جویانه آنها فکری کرد این فکر نه فقط از نظر خود افسران متنبه لازمست بلکه بیشتر برای متزلزلین و کسانیکه منتظر هستند از جانب دولت برای تعیین تکلیف قطعی متهمین و نادمین چه اقدامی میشود که آنها هم خود را به سمت متهمین متمایل کنند ارزش مهم دارد.
عده ای از این افراد در نظر دارند سازمانی برای مبارزه با حزب منحله توده در داخل زندان و روشن کردن فکر متزلزلین و القاء استنباط اصلاحی جدید بانها اقداماتی بنمایند از جمله مخابره 18 فقره تلگراف تبریک بمناسبت جشن مشروطیت به پیشگاه همایونی و اجرای برنامه سوگند و اهداء کلام اله مجید و تمثال مبارک همایونی و پرچم از طرف زندان بدربار شاهنشاهی در تجلیل از روز قیام تاریخی 28 مرداد1 و برنامه تجلیلی از سایر روزهای تاریخی در داخل زندان همچنین اجراء برنامه های ایدئولوژیک برای خنثی نمودن اقدامات توده ای با حفظ آرامش و عدم تهدید و تشنج در داخل زندان و غیره.
خلاصه آنکه این افراد منبعد چون 1 ـ حزب توده حزبی خائن است و شعائر ملی ما و کیفیات و اختصاصات ناسیونالیستی ما را در نظر نگرفته و تبعیت برده وار از دولت یا دولتهای خارجی نموده است و بقوانین و سنت مقدس سلطنت و حکومت مشروطه سلطنتی پارلمانی بی اعتنا و ضد ملی بوده است از راه خائنانه حزب برگشته اند و لزوم مبارزه با حزب توده را در برنامه مشخص خود ایفاد دارند و بانتظار کمک و تشویق دستگاه انتظامی هستند.
با تقدیم شایسته ترین احترام ستوان سابق هوشنگ حدیدی

توضیحات سند:

1ـ عبدالعلی قاسملو: فرزند علی متولد 1304، نامبرده از سال 1330 وارد سازمان نظامی حزب توده شده و در شاخه ارومیه در حوزه ای که خود مسئولیت آن را به عهده داشته فعالیت می نموده که در نتیجه در مورخه 24 /10 /33 بازداشت و به اعدام محکوم می شود ولی به فرمان شاه با یک درجه تخفیف به زندان ابد با کار تبدیل و سرانجام در 4 آبان 37 مورد عفو شاه واقع و از زندان آزاد گردید.
اسناد ساواک، پرونده انفرادی 1 ـ منظور کودتای ننگین 28 مرداد 1332 است که با هماهنگی سازمان جاسوسی آمریکا «سیا» و «M16» انگلیس طراحی و به وسیله عوامل داخلی به اجراء درآمد.
پس از کودتا، دولت مصدق سرنگون و سرلشگر زاهدی به عنوان نخست وزیر بر مسند امور نشست.
شاه نیز که در این زمان در رم بسر می برد پس از انجام موفقیت آمیز کودتا در تاریخ 31 / مرداد / 32 به ایران برگشته سلطنت پلید خود را آغاز کرد.
ضمن آنکه روابط قطع شده با انگلیس تجدید شد، دکتر فاطمی وزیر خارجه دولت مصدق تیرباران شد و عده ای از افسران توده ای اعدام شدند و عده ای نیز فرار کرده از کشور گریختند.
ـ مصدق، سالهای مبارزه و مقاومت، سرهنگ غلامرضا نجاتی، صص 100 ـ 150 سیاست و سازمان حزب توده صص 141 ـ 142

منبع:

کتاب چپ در ایران - سازمان افسران حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 150







صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.