موضوع : برگزاری مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفی خمینی وسیله مدرسین حوزه
تاریخ سند: 8 آبان 1356
موضوع : برگزاری مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفی خمینی وسیله مدرسین حوزه
متن سند:
از : 21 ه به : 312 شماره : 6043 /21 از ساعت 8 صبح روز جمعه 6 /8 /36 به مناسبت درگذشت مصطفی خمینی مجلس ترحیمی از طرف مدرسین حوزه علمیه قم در مسجد اعظم برقرار گردید در این مجلس از ساعت 8 الی 0935 تلاوت قرآن بود سپس شیخ صادق صادقی خلخالی پشت میکروفن قرار گرفت و جمعیت حاضر در جلسه را به آرامش و سکوت دعوت کرد و ضمنا اعلام کرد که مجالس بعدی در تهران در مسجد جامع و مسجد ارک برپا می گردد پس از آن شیخ ابوالقاسم خزعلی1 پیرامون نقش روحانیت در دنیا صحبت کرده اظهار داشت عده ای از افراد کوتاه فکر می گویند دین از سیاست جداست ولی این طور نیست دو اصل مهم قانون اساسی مربوط به مراجع فقیه است ماده 2 قانون اساسی می گوید اگر کتابی چاپ شد باید با دقت مجلس شورا مطالعه کند و به نظر فقها برساند چنانچه از نظر آنان بلااشکال بود چاپ شود در غیر این صورت بر مجلس است که از چاپ آن کتاب جلوگیری کند و اگر مجلس ترتیب اثر نداد وزیر کشور موظف است جلوی خلاف را بگیرد پس دیدید که روحانیت در صدر قانون قرار دارد و اما ماده 9 قانون اساسی می گوید حتی اگر به یک کارگر توهین شود مجلس باید رسیدگی کند آن وقت به یک مرجع توهین می شود و اضافه کرد که شما دم از آزادی می زنید مردم می خواهند که مرجع بزرگ به وطن بازگردد و در خاتمه آزادی آیه اللّه قمی2 را که در کرج است خواستار شد بعد از خزعلی شیخ مهدی ربانی رانکوهی3 صحبت کرد خیلی تند و با حرارت و گفت وظیفه وزارت امورخارجه یکی این است که اگر یکی از اتباع ایران در یک کشور خارجی فوت نماید باید در مورد علت مرگ او رسیدگی کند که چه شده است از دنیا رفته چرا وزارت امورخارجه در مورد فوت مرحوم حجه الاسلام آقا مصطفی خمینی تحقیق نکرده و اگر تحقیق کرده چرا در روزنامه ها درج نشده و بعد حمله به روزنامه ها کرد و گفت یک روزنامه در یک کاغذ پاره نام مرجع بزرگ را می نویسد روح اله این توهین است می دانید چه باید بنویسد باید بنویسد مرجع عالیقدر عالم تشیع حضرت آیه اللّه العظمی خمینی (صلوات بلند جمعیت) و افزود دیدید علاقه را و در خاتمه خواستار بازگشت خمینی به وطن شد ساعت 1115 مجلس ختم شد و جمعیت متفرق شدند.نظریه شنبه : جمعیت امروز حدود بیست هزار نفر بود و دانشجویان هم در مجلس زیاد به چشم می خوردند ولی مجلس شدید تحت کنترل بود شیخ قدرت اله علیخانی و محمود فاضل زاده به اتفاق عده ای از طلاب مجلس را کنترل کرده بودند که کسی شعار ندهد ضمنا در موقع شروع سخنرانی قدرت اله علیخانی مرتب مواظب میکروفن بود که کسی خارج از برنامه صحبت نکند جلو درب مسجد هم عده ای از مدرسین به اسامی محمدعلی گرامی ـ شیخ محمد یزدی ـ یوسف صانعی ـ یحیی انصاری ـ شیخ صادق صادقی خلخالی ـ شیخ مهدی ربانی رانکوهی ـ شهاب الدین اشراقی ایستاده بودند.
قرار بود عده ای از طلاب از مدرسه خان به صورت هیئت سینه زنی حرکت کنند و به مسجد اعظم بیایند و حتی اشعاری هم برای این منظور سروده بودند ولی مدرسین اجازه ندادند و موافقت نکردند.
نظریه یکشنبه : مفاد گزارش صحیح است چون این روز مصادف با جمعه و جمعیت کثیری از زوار در قم حضور داشتند جمعیت شرکت کننده در مجلس بیش از هر روز دیگری بوده است ضمنا موضوعی که اکنون مطرح است و مورد اعتراض عده ای واقع شده اینکه چرا در مورد فوت آیه اللّه زاده بروجردی که چند روز قبل از این بود چنین تجلیلی نه از طرف طلاب و نه از طرف مردم و بازاریان به عمل نیامد در حالی که محمدحسن بروجردی از مصطفی خمینی موجه تر بود و هم خود مرحوم بروجردی از خمینی اعلم تر بوده است این اعتراض وجود دارد ولی کسی از ترس طرفداران خمینی جرئت ابراز چنین مطلبی را ندارد.
شراره نظریه دوشنبه : با اقدامات و مراقبت های معموله مجلس مذکور بدون سروصدا و تظاهرات خاتمه پذیرفت.
پارسا نظریه سه شنبه : صحت خبر و نظریه دوشنبه مورد تأیید بود با انجام پیش بینی های لازم طلاب افراطی در مجلس ختم روز مزبور از انجام تظاهرات و دادن شعار خودداری نمودند.
رهبر
توضیحات سند:
1ـ آیه اللّه ابوالقاسم خزعلی فرزند غلامرضا در سال 1304 در بروجرد متولد شد.تا ده سالگی به فراگیری دروس ابتدائی پرداخت، سپس با خانواده راهی مشهد مقدس گردید و پس از طی دوره متوسطه، در سال 1321، در مدرسه نواب و مدرسه حاج حسن، ادبیات عرب و فقه را آموخت.
سپس به قم مهاجرت کرد و مدت دوازده سال، محضر حضرت آیه اللّه بروجردی و دو سال محضر حضرت امام را درک کرد.
آیه اللّه خزعلی در درس آیه اللّه محقق داماد تلمذ و از محضر مرحوم آیه اللّه علامه طباطبایی درک فیض کرد.
ایشان در کنار تحصیل، به تدریس و تبلیغ مشغول گردید.
بخصوص در خطابه و منبر، شهرت ویژه ای داشت و چون حافظ قرآن کریم و نهج البلاغه امیرمؤمنان بودند بر محتوای و غنای منبرشان افزوده می شد.
در سال 1349 به جرم امضاء اعلامیه تأیید مرجعیت آیه اللّه خمینی به سه سال تبعید محکوم شد که شش ماه آن را تحمل کرد.
سال 52 به بندر گناوه تبعید شد که پس از شش ماه مجددا او را به دامغان تبعید می کنند.
2 سال تبعید دامغان که به پایان رسید در سال 1354 او را از مسجد الجواد تهران ربوده به زندان قزل قلعه منتقل کردند که 48 روز در انفرادی بود.
در اردیبهشت سال 57 فرزندش حسین خزعلی در قم توسط نیروهای گارد رژیم پهلوی به شهادت رسید.
پس از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب شد.
2ـ آیه اللّه سید حسن طباطبایی قمی فرزند حسین در سال 1289 ه ش در شهر نجف اشرف متولد شد.
وی مقدمات علوم دینی را نزد والد خود فراگرفت.
ایشان پس از عزیمت به مشهد در سال 1310 شمسی به نجف بازگشته و مراتب عالی علوم اسلامی را نزد اساتید برجسته ای چون آیه اللّه العظمی میرزامحمد حسین نائینی سپری کرد.
آیه اللّه قمی در سال 1327 ش بار دیگر به ایران مراجعت و در شهر مقدس مشهد رحل اقامت افکند.
وی ضمن اقامه جماعت در مسجد گوهرشاد به تدریس و تربیت طلاب علوم دینی پرداخت.
ایشان در سال 1342 به دلیل مخالفت با رژیم پهلوی دستگیر و به شهرستان کرج تبعید گردید.
آیه اللّه قمی در خرداد سال 1386 درگذشت.
3ـ آیه اللّه حاج شیخ محمدمهدی ربانی املشی فرزند ابوالمکارم در 1313 ش در یک خانواده روحانی و متوسط در قم متولد گردید.
در سن 5 سالگی، مادر را از دست داد.
دروس اولیه را در محضر اساتید قم خواند.
و سپس به درس مرحوم آیه اللّه بروجردی و امام خمینی (ره) حاضر گردید.
از سن 17 سالگی وارد صحنه سیاست شد و به عنوان مدافع شهید نواب صفوی و آیه اللّه کاشانی در تظاهرات حاضر گردید.
با آغاز نهضت امام خمینی به عنوان یک روحانی مبارز همواره علیه رژیم ستمشاهی به فعالیت پرداخت.
چندین بار دستگیر و به زندان افتاد و در سال 1356 تبعید گردید.
با فعالیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم وی از اعضای فعال آن بود.
پس از پیروزی انقلاب، به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی، نماینده مجلس خبرگان، انتخاب گردید.
وی در سال 1364 در گذشت.