تاریخ سند: 10 اسفند 1329
گزارش
متن سند:
تاریخ: 10 /12 /1329
گزارش
طبق گزارش مأمور ویژه قبل از ظهر روز ۸ ماه جاری عدهای از طلاب و اشخاص مختلف به منزل کاشانی ایاب و ذهاب نمودهاند. بعدازظهر نیز عدهای از اطرافیان به منزل مشارالیه رفته و پس از ادای نماز، کاشانی به اتفاق انصح المتکلمین، سید موسوی، مولایی و در سه نفر دیگر از اطرافیان خود به مجلس روضه مسجد جدیدالبنای معروف به مسجد اردبیلیها واقع در خیابان بوذرجمهری رفته و در حدود ۱۵۰۰ نفر از کسبه و اشخاص مختلف در مجلس مذکور، مجتمع و راشد واعظ معروف، بالای منبر بدواً در اطراف مسافرت و مشاهدات خود در اروپا و اتحاد و اتفاق مردم آنجا با دولتهای خودشان و سپس در اطراف مسایل دینی بیاناتی نموده و بعد از مشارالیه، کاشانی بالای منبر رفته و اظهار داشته است چون من کسالت داشتم نمیخواستم مزاحم شوم ولی چه کنم تکلیف شرعی مرا وادار میکند مطالبی را به عرض برادران دینی رسانیده رفع تکلیف و مسوولیت از خود بنمایم. آقایان، ما همه خودمان را مسلمان و پیرو امام حسین [ع] میدانیم ولی هیچ نمیدانیم که امام حسین [ع] برای چه کشته شد مگر غیر از این است که امام حسین [ع] میخواست رفع ظلم از ظالم نموده امر به معروف و نهی از منکر بنماید. ماها اگر پیرو او هستیم کدام امر به معروف و نهی از منکر را میکنیم شما را به خدا ملاحظه کنید از یک طرف بهائیها در این مملکت تمام پستهای حساس را اشغال نمودهاند و هر روز تقویت میشوند و عدهای از مسلمانان را به طرف خود میکشند، از طرفی نگاه کنید به وضع زنهای خیابانها، همه بیحجاب و عریان و مفاسد بیحجابی همین است که طبق دفاتر ازدواج و طلاق هر ماه اگر ده ازدواج باشد ۵۰ طلاق ثبت میشود و این امر ناشی از بیحجابی زنها است. بعد نگاه کنید به دادگستری که بنیادش با ارتشاء گذاشته شده و حق را باطل و ناحق را حق میکنند. به وضع شهربانی توجه کنید یک عده اشخاص بیچاره میخواهند با فروختن چند جفت جوراب ارتزاق نمایند اینها را میگیرند میبرند و هر یک را ۵ تومان و ۱۰ تومان جریمه میکنند و مانع از کسب آنها میشوند. از طرفی اشخاص کاسب باید روپوش سفید داشته باشند و اگر نداشته باشند، ۳۰ الی ۴۰ تومان جریمه میگیرند. محصلینی که از مدارس جدید بیرون میآیند از یکصد نفر، یک نفر نمازخوان در بین آنها نیست. در مدارس دخترانه معلمهها توالت [آرایش] کرده تدریس مینمایند. این تماشاخانهها، سینماها، کابارهها و حتی اداره رادیو را با آن همه ساز و موسیقی خرابش میبینیم و ساکت نشستهایم. آقایان به خدا من غرضی ندارم جز اینکه میخواهم دین و دنیای شما درست شود. مگر من چه خلاف شرعی را مرتکب شده بودم که تا حال سه نوبت اسیر شدهام شماها تا کی میخواهید خواب باشید. من سه دفعه به تبعید رفتهام و اوضاع زندگانیام بهم خورده است ولی شماها باز هم بیدار نشدهاید. نباید از حبس و مردن ترس داشته باشید. این همه فجایع که در این مملکت موجود است، ناشی از انگلیسها است که یک عده دزد و پدرسوخته را سر کار میآورند و بر شما حکومت میکنند اگر جلوگیری نکنید همهتان مسئول هستید. مقارن ساعت ۲۲ کاشانی به صحبت خود خاتمه داده و به منزل مراجعت نموده است.
منبع:
کتاب
روحانی مبارز / آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد- جلد اول صفحه 340