تاریخ سند: 12 دی 1342
موضوع: انجمن اسلامى جوانان (نهضت آزادى)
متن سند:
از: اداره یکم عملیات و بررسى تاریخ:12 /10 /42
شماره: 276 الف 312
موضوع: انجمن اسلامى جوانان (نهضت آزادى)1
بنا بهدعوت قبلى بهمناسبت میلاد حضرت قائم (ع) مجلس جشنى از طرف انجمن اسلامى جوانان نهضت آزادى2 با حضور در حدود 80 نفر از دانشجویان. دانشآموزان. روحانیون نهضت آزادى و جبهه ملى در خیابان باستیان غربى (خیابان سپه) کوچه بهبودى دست چپ کوچه اول دست چپ پلاک 15 منزل اول تشکیل شد. ساعت 45 /18 اعلام برنامه به این شرح بهعمل آمد
1 ـ قرائت قرآن مجید
2 ـ قرائت نهجالبلاغه
3 ـ سخنرانى آقاى بختیارى نژاد
4 ـ سخنرانى آقاى محمدتقی جعفرى
5 ـ مباحثه دینى با دو نفر انگلیسى. ابتدا آیاتى از کلاماله مجید قرائت شد و ترجمه گردید بعد مطالبى از نهجالبلاغه حضرت امیرالمومنین خوانده شد و ترجمه گردید انگاه آقاى بختیارى نژاد راجع به اصول دین. عدالت و عدم اجراء آن که بنا به حکم قرآن باید با قیام به دست آید. امر به معروف و نهى از منکر و جلوگیرى از فساد و فحشاء. فردپرستى در زمان پیغمبر اکرم و دو بیت شعر از ابوالقاسم لاهوتى و آیاتى در این مورد از قرآن مجید بیان داشت. ساعت 19 آقاى محمدتقی جعفرى پیرامون اصول دین و پیدایش پیغمبر اکرم در شبه جزیره عربستان که مردمان وحشى داشت و دختران خود را زنده زنده به گور میکردند همچنین مطالبى که نویسندگان خارجى درباره اوصاف پیغمبر اکرم (ص) نوشتهاند. دستور قرآن درباره حمایت از حیوانات و تائید مطالب آقاى بختیارى نژاد و داشتن ایدهئولوژى چه براى دین و چه براى زندگى، اوصاف طبیعت و تفاسیرى که فلاسفه در این مورد نمودهاند و حالیه علماء از جنبه اتم و الکترون عمر براى ذرات قائل میشوند صحبت نمود3 و ساعت 2030 سخنرانى او خاتمه یافت و سپس مباحثه با دو نفر انگلیسى راجع به اینکه چگونگى دین اسلام را قبول نمودهاید و مسائل دیگر مباحثه بهعمل آمد و جلسه قبل از ساعت 21 ادامه داشت.
نظر افسر عملیات. اینجلسه بهمناسبت روز تولد امام دوازدهم بوده ولى جلسات هفتگى این انجمن هر هفته دائر است و محل آن متغیر میباشد.
2- کلیه مطالبى که در این جلسات گفته میشد هیچ گونه جنبه سیاسى نداشت ولى نکات انقلابى قرآن را بیشتر تفسیر و مباحثه و تکیه مینمودند.
3ـ عین کارت دعوت انجمن اسلامى جوانان به پیوست تقدیم میگردد.
بررسى شد بایگانى شود 2 /9
اصل در 1164الف به پرونده محمدتقی جعفرى ضمیمه و بایگانى فرمائید
افضلى 8 /1 /43
توضیحات سند:
1. در مورد تاریخچه و تحولات مواضع و عملکرد نهضت آزادى به کتابهاى زیر مراجعه شود:
ـ خط سازش، مجتبى سلطانى، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، چاپ دوم، 1368
ـ نهضت آزادى در اندیشه و عمل، واحد سیاسى دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1368
ـ نهضت آزادى، کتاب صبح، چاپ اول، 1375
2. رهبران اصلى نهضت آزادى و جبهه ملى در بهمن ماه 1341 بازداشت شده بودند. جوانان و دانشجویانى که با انگیزههاى مذهبى در آن زمان به نهضت آزادى پیوسته بودند، بر خلاف خط مشى مسالمت جویانه رهبران نهضت آزادى که طرفدار سلطنت مشروطه بودند، از مبارزات و رهبرى حضرت امام خمینى (ره) علیه رژیم شاه حمایت مىکردند و انجمن اسلامى جوانان نهضت نیز در آن زمان از گرایشات انقلابى و دینى قوى برخوردار بود. ضمناً لازم به تذکر است که در سال 1342 هنوز ابعاد جدایى و خیانت جبهه ملى و نهضت آزادى بروز نیافته بود و روحانیون و یاران حضرت امام (ره) نسبت به این جریانها حسن ظن داشتند و با شرکت در مجالس آنها در جهت تعمیق دانش دینى و علائق ایمانى جوانان مرتبط با این گروهها مىکوشیدند. لذا درک علل و آثار حضور علمایى همچون مرحوم استاد علامه محمدتقی جعفرى در اینگونه جلسات منوط به یادآورى شرایط سیاسى و اجتماعى آن زمانمىباشد.
3. منبع ساواک به دلیل عدم توانایى فهم و ضبط سخنان استاد علامه(ره)، برخى از عناوین بحث را یادداشت نموده و قادر نبوده است که تبیین دقیق و رسایى از آنها ارائه نماید. در اسناد بعدى نیز معمولاًگزارشات منابع ساواک از سخنان استاد علامه(ره) یا خیلى کلّى هستند و یا نارسا و مبهم مىباشند. ضمناً اشکالات ادبى موجود در جملات این گزارش نیز ناشى از همین امر رخ داده است.
منبع:
کتاب
استاد علامه محمدتقی جعفری تبریزی به روایت اسناد ساواک صفحه 2