حاج شیخ غلامرضا طبسی
متن سند:
شماره . 3
نام . عباس آقا
شهرت . طبسی نام فامیل . واعظ طبسی
نام پدر . مرحوم حاج شیخ غلامرضا طبسی
محل و تاریخ تولد . محل تولد مشهد سال تولد 1314
علوم قدیمه را نزد چه کسی آموخته . نزد آقایان حاج شیخ کاظم دامغانی1 و مدرس یزدی2 و حاج شیخ هاشم قزوینی3 آموخته است.
تحصیلات خود را در کجا به اتمام رسانیده . در مشهد مقدس
نفوذ اجتماعی . ندارد
نظر مردم نسبت به او . خوب است
وضع زندگی . خوب است
در آمد ماهیانه . 9 ریال تقریباً
... با علماء . ندارد
... نفوذ وی بین طلاب . ندارد
محل سکونت . خیابان شاهرضا نو کوچه امریکائی مقابل مسجد ترکها کاشی شماره 78
اطلاعات متفرقه . نامبرده بالا از وعاظ معروف و از طرفداران آیتاله قمی است. شماره شناسنامهاش 459 صادره از مشهد میباشد.
توضیحات سند:
1. آیتالله محمدکاظم دامغانی، فرزند آخوند ملا علىاکبر، در آبان 1277 ﻫ ش در شمسآباد دامغان متولد شد. با بهرهگیرى از محضر اساتیدى چون آیتالله حاج میرزا محمد خراسانى و حاج میرزا مهدى اصفهانى و حاج آقا حسین قمى به تکمیل خارج فقه و اصول پرداخت و به درجه اجتهاد رسید. وی در تأسیس حوزه علمیه جدید مشهد در سال 1320ش سهم بسزایى دارد. دامغانى داراى سجایاى اخلاقى و محامد آداب و محاسن اخلاق و صراحت لهجه بود. وی در تیر ماه 1360 درگذشت و در دارالزهد آستان قدس رضوی به خاک سپرده شد.
ر.ک: گنجینه دانشمندان، محمد شریفرازى، ج 7، صص 107 ـ 105
2. آیتالله حاج میرزا سید احمد مدرس بافقی یزدی، مشهور به سید میرزا احمد مدرس یزدی فرزند سید حسین، از علماء و مدرسین سدهی چهاردهم قمری است، که در سال 1282 و یا 1283 ق در یزد به دنیا آمد.
پس از گذراندن مقدمات و ادبیات و بخشی از سطوح، به همراه پدر خویش به مشهد رفت و ضمن سکونت در آنجا، به تکمیل متون فقهی پرداخت و پس از چندی، به تدریس در مدرسه فاضل خان نیز مشغول شد.
سپس در درس خارج فقه و اصول از محضر آیات عظام: سید عباس شاهرودی، حاج آقا حسین قمی و میرزا محمد آقازاده شرکت جست و از منابع علمی آنان بهرهها برد.
آیتالله میرزا احمد مدرس، از مدرسین جامع و کامل و از عالمان زاهد و پرکار مشهد بود که در فاصله انحلال و تجدید سازمان روحانیت در عصر رضاخان، یکی از ارکان حوزه علمیه و یکی از معدود افرادی بود که در لباس روحانیت باقی ماند و پس از شهریور 1320ش، اولین درس رسمی خارج را در مسجد گوهرشاد بنا نهاد.
ایشان در مسجد حاج ملا هاشم نیز اقامه جماعت داشت و مدتی نیز به دعوت آیتالله میرزا علی اکبر نوغانی جلایری، در مدرسه نواب به اقامه نمازهای جماعت ظهر و عصر، مغرب و عشاء مشغول بود.
آیتالله حاج میرزا سید احمد مدرس یزدی، در سال 1391ق، در شب تولد حضرت رسول اکرم(ص) مطابق با 23 اردیبهشت 1350 ش در مشهد مقدس وفات یافت و پیکر مطهرش بعد از تشییع جنازه باشکوه که در حدود بیست هزار نفر در آن شرکت داشتند، در حجرهای در رواق بالای سر حضرت امام رضا علیه آلاف التحیه والثناء به خاک آرمید.
3. آیتالله حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی، فرزند حاج مهدی مدرس، در خرداد ماه سال ۱۲۷۰ ش در روستای قلعه هاشم خان شهر قزوین،که امروزه به شهرک مدرس معروف است به دنیا آمد. پس از تحصیلات مقدمات علوم دینی در شهر قزوین، راهی اصفهان شد و به مدت شش سال در حوزه علمیه اصفهان ادامه تحصیل داد و پس از آن راهی نجف اشرف شد و پس از درک محضر بزرگانی چون: آیاتالله نایینی(ره)، عراقی(ره) و اصفهانی(ره)، به مشهد مقدس رفت و مراتب اجتهاد را در محضر آیتالله حاج آقا حسین قمی(ره) و آیتالله میرزا محمد آقازاده خراسانی(ره) طی نمود و در حوزه علمیهی همان شهر به تربیت و تعلیم طلاب علوم دینی اشتغال یافت.
ایشان در تدریس رسائل، مکاسب، کفایه و خارج فقه، به گونهای بود که به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، که یکی از شاگردان ایشان محسوب میگردد، « حلقات درس او از لحاظ کم و کیف بینظیر بود.»
شیخ هاشم قزوینی، از جمله علمائی بود که در جریان دینستیزی آشکار رضاخان، به مقابله با او پرداخت و در جریانهای مهم سیاسی و اجتماعی زمان خود شرکت فعال داشت، از جمله در واقعه گوهرشاد، در شمار مجتهدینی بود که پیش از این واقعه، به رضاخان تلگراف زد و عمل وی را در زمینه کشف حجاب نکوهش نمود.
به همین دلیل بود که به همراه برخی دیگر از علماء، به تهران اعزام شد و تا شهریور 1320 اجازه بازگشت به مشهد را پیدا نکرد؛ ولی پس از سقوط رضاخان به مشهد بازگشت و تدریس را ادامه داد.
آیتالله حاج شیخ هاشم قزوینی در 22 مهر ماه سال 1339 ش از دنیا رحلت کرد و در مدخل ورودى حرم مطهر رضوى، از طرف ضلع شمالى صحن آزادى (صحن نو) کفشدارى شماره 7، به خاک سپرده شد.
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ عباس واعظ طبسی به روایت اسناد ساواک صفحه 104