گزارش
تاریخ سند: 29 مهر 1326
گزارش
متن سند:
روز بیست و هفتم ماه جاری عده ای از طرفداران اقلیت مجلس اظهار می کردند (تقی زاده) به طور منظم اقلیت را اداره کرده و عموم آنها مطیع مشارالیه هستند.چند نفر از نزدیکان دکتر متین دفتری اظهار می نمودند (تقی زاده) بهتر از (سید ضیاءالدین طباطبائی1) مخالفین دولت را رهبری می نماید ـ فعلاً بدون سر و صدا علاوه از کارهائی که به عهده (سید ضیاءالدین) بوده کارهای دیگری هم انجام داده اصلاً از تظاهرات و خودنمائی متنفر می باشد در صورتی که (سید ضیاء) از تظاهرات راضی و خشنود بود بنابراین طرفداران اقلیت اظهار عقیده می کردند که اقلیت مجلس چون متحد بوده و ما دستور یک نفر کار می کند موفقیت های شایانی کسب خواهد کرد مگر اینکه سیاستهای خارجی نقشه عمل را عوض کرده و آنها را تسلیم نظریات دولت و اکثریت بنماید.
توضیحات سند:
1ـ سید ضیاءالدین طباطبائی فرزند سید علی آقا یزدی ـ روحانی شناخته شده زمان خود ـ در سال 1310 قمری حدود 1270 خورشیدی در شیراز زاده شد در کودکی و نوجوانی دروس دینی را فرا گرفت و به لباس روحانیون در آمد.دوران کودکی و نوجوانی را در سه شهر بزرگ ایران یعنی تهران ـ شیراز ـ تبریز گذارند بهنگام خیزش مشروطه طلبی در ایران به جنبش پیوست و در شیراز وارد انجمنهای مشروطه خواه شد روزنامه یی بنام «روزنامه سلام» منتشر کرد و در آن به مستبدین و خودکامگان تاخت و پس از توقیف روزنامه اش در شیراز به تهران آمد و یکی از کوشندگان راه مشروطیت شد در ابتدای سلطنت محمد علی شاه به فرانسه رفت و دو سال ماند پس از بازگشت به ایران در سال 1288 خورشیدی روزنامه شرق را راه اندازی کرد سید ضیاء در اروپا به افکار سوسیالیستی آشنا شد و پس از مراجعت به ایران در روزنامه شرق گاهگاهی مروج این افکار بود و پس از مدتی روزنامه شرق تعطیل شد و ضیاء پس از توقیف شرق روزنامه برق را منتشر کرد که چندان طول نکشید و این نیز توقیف شد او سپس برای خرید چاپخانه به روسیه رفت و شش ماه در آنجا ماند اقامت او در روسیه همزمان شد با پیروزی انقلاب کبیر، او سخت تحت تأثیر انقلاب مردم روسیه قرار گرفت و به گفته خودش از این زمان خیال زمامداری ایران را در سر پروراند.
پس از بازگشت از روسیه با دومین دختر قوام ازدواج نمود و از وی دارای دو دختر شد او در 25 فروردین 1357 در 58 سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سرطان درگذشت وی در سالهای 1340 مدتی نخست و از 1356 مقتدرترین چهره دربار پهلوی بشمار می رفت.
یاران امام به روایت اسناد ساواک شهید صدوقی ـ ص 2