اطلاعیه
تاریخ سند: 4 بهمن 1344
اطلاعیه
متن سند:
شماره: 30433/د م اطلاع واصله حاکی است که: آقای موسوی حجازی (واعظ) در ساعت 1320 29 دی ماه جاری در مسجد ارک به منبر رفته و مطالب ذیل را بیان داشته است.1ـ مسلمانان همه باید متحد باشند چنان‌که در دنیا کلیه صنف‌ها و دسته‌ها کنگره تشکیل داده و هر چند وقت یک بار دور هم جمع می‌شوند و خداوند هم توسط پیغمبران خود از چندین قرن پیش این موضوع را روشن نموده است و به پیروان دین مبین اسلام واجب نموده که سالیانه در مکه جمع شده و در آنجا کنگره بزرگ اسلامی را تشکیل دهند.
2ـ بعضی از جراید می‌نویسند اشخاصی که به مکه می‌روند ارز از کشور خارج کرده و بدین وسیله به اقتصاد کشور لطمه می‌زنند و در جواب این‌گونه جراید باید گفت اگر می‌خواهید در مورد خروج ارز بنویسید اگر وجدان درستی دارند در همه موارد که ارز خارج می‌شود بنویسند نه فقط کسانی که به مکه معظمه می‌رود مثلاً اشخاصی هستند که به اندازه پول ده نفر حاجی را به اروپا برده و دست خالی برمی‌گردند.
1 گیرنده: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور.
توضیحات سند:
1ـ سفرهای پرهزینه خاندان پهلوی: سفرهایی که شاه یا اعضای خانواده‌ی سلطنتی انجام می‌دادند، مبالغ متنابهی از منابع کشور را به خود اختصاص می‌داد.شاه در مقام شخص اول مملکت، سفرهای رسمی و غیر رسمی بسیاری داشت.
در کنار شاه، ملکه و گروه بسیاری از وزیران و محافظان، برخی از اعضای خاندان سلطنتی و درباریان او را همراهی می‌کردند.
سفرهای خارجی غیر رسمی شاه اغلب برای استراحت و خوش‌گذرانی و استفاده از امکانات تفریحی مانند سواحل زیبا و پیست‌های اسکی کشورهای اروپایی انجام می‌شد.
یکی از مواردی که هر ساله به صورت منظم تکرار می‌شد، سفر به سوئیس برای تفریح و اسکی بود.
هر ساله در ماه ژانویه، سلسله کوه‌های آلپ و جنگل‌های کاج پوشیده از برف دامنۀ این کوه‌ها از اسکی‌بازان پر می‌شد، شاه و ملکۀ ایران نیز از کسانی بودند که از این سوی دنیا برای اسکی و تفریح در پیست‌ها به آنجا می‌رفتند.
سفارت ایران در سوئیس موظف بود امکانات مورد نیاز برای اقامت شاه و حدود 40 نفر همراه او را مهیا کند.
«چون به طور معمول اولین توقف شاه و ملکه در سوئیس در شهر زوریخ بود، از این رو همه ساله قبل از آغاز سفر شاه، دو طبقۀ کامل از گراند هتل «دولدو» برای مدت دو ماه اجاره می‌شد تا مورد استفادۀ شاه و همراهانش در زوریخ قرار گیرد وگرچه شاه و ملکه قاعدتاً پس از یک هفته اقامت در زوریخ برای گذراندن بقیۀ دورۀ سفر خود عازم سن موریس می‌شدند، سفارت‌خانه اجارۀ دو طبقۀ کامل را تا پایان دو ماه کماکان می‌پرداخت.
» شاه و ملکه با یک هواپیمای اختصاصی وارد سوئیس می‌شدند.
وسایل و چمدان‌های زیاد آن‌ها با دو فروند هواپیمای باری به سوئیس حمل می‌شد.
سفیران ایران در کشورهای گوناگون، برای خوش‌آمدگویی به شاه، از کشورهای محل مأموریت‌شان به زوریخ پرواز می‌کردند.
از میان همراهان شاه، حدود 25 نفر مأمور امنیتی و محافظ بودند و برای آن‌ها همیشه می‌بایست 40 اتومبیل بزرگ با راننده و ده فروند هواپیمای کوچک آماده می‌بود.
شاه و ملکه پس از یک هفته اقامت در زوریخ، این شهر را به قصد سن‌موریس ترک می‌کردند و در آنجا به تفریح و اسکی و دیدار با ستارگان سینما و ...
می‌پرداختند.
در طول اقامت شاه در سوئیس، وزرا و مسؤولان برای ادای توضیحات و گرفتن دستور از ایران به سن‌موریس می‌آمدند و برخی تصمیم‌های مهم سیاسی ایران در آنجا گرفته می‌شد؛ زیرا شاه آنجا حال خوشی داشت و وزرا با علم به این موضوع، برنامه‌های کلان و پر هزینۀ خود را به جای تهران در سوئیس به اطلاع شاه می‌رساندند و با استفاده از روحیۀ مساعد او به سرعت برای طرح‌های مورد نظر خود تأییدیه می‌گرفتند.
در زمستان سال 1346 ش (1968 م) پس از برگزاری تظاهرات بر ضد شاه در مقابل گراند هتل سوئیس، به دستور شاه ویلای مجللی در سن‌موریس خریداری و پس از خرج و مخارج گزاف برای اصلاحات و تغییر دکوراسیون، برای استفادۀ شاه در زمستان 1970 و پس از آن آماده شد.
ساختن این ویلا که به سوورتا شهرت داشت، مبلغی حدود 3 میلیون پوند هزینه به بار آورد.
مدتی بعد، یک ورزشگاه اختصاصی با بهترین وسایل ورزشی برای استفادۀ زمستانی شاه و ملکه، در محوطۀ پشت ویلای سوورتا ساخته شد.
ولخرجی‌ها و خوش‌گذرانی‌های شاه در سوئیس، انتقاد بسیاری از مردم و مطبوعات سوئیس را برانگیخته بود.
شاه هر ساله میلیون‌ها دلار از بودجۀ ملت تهیدست ایران را صرف تفریح و خوش‌گذرانی خود می‌کرد در حالی که بسیاری از مردم ایران با فقر و بدبختی و بی‌سوادی دست و پنجه نرم می‌کردند، او مبالغ گزافی به مؤسسه‌های ماساژ، خیاطی، کازینو و ...
.
می‌پرداخت.
در سفرهای رسمی شاه و اطرافیانش به کشورهای دیگر نیز مبالغ هنگفتی بابت مخارج متنوع از بودجۀ دولتی خرج می‌شد.
علاوه بر مبالغی که نقدی پرداخت می‌شد، تا ماه‌ها پس از بازگشت از سفر، صورت‌حساب‌های سنگین از مؤسسات و شرکت‌های داخلی و خارجی بابت هزینۀ اقامت، هتل و رستوران، کرایۀ هواپیما و اتومبیل اختصاصی، بهره‌مندی از خدمات تفریحی و رفاهی و غیره به دربار شاهنشاهی ارسال می‌شد.
گاهی اعتراض مردم و مطبوعات کشورهای میزبان یا ایرانیان مقیم آن کشورها، موجب زحمت و دردسر آن‌ها می‌شد.
از این رو برای گریز از این مسائل، برخی از مسافرت‌ها بی‌خبر و به صورت پنهانی صورت می‌گرفت.
برای مثال، فرح که قصد مسافرت به «سان آنتون» اتریش را داشت، به هرمز قریب دستور می‌داد که لوازم سفر وی را به گونه‌ای مخفی و بی‌سروصدا آماده کنند که هیچ کس مخصوصاً مطبوعات مطلع نشوند.
هدف از این سفر، اسکی و تفریح بوده است.
(مفاسد خاندان پهلوی، دکتر شهلا بختیاری، صفحه 143 تا 145، مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ اول سال 1384)