موضوع: هلاکو رامبد1 نماینده مجلس شوراى ملى
تاریخ سند: 16 شهریور 1343
موضوع: هلاکو رامبد1 نماینده مجلس شوراى ملى
متن سند:
شماره: 1655 /326 تاریخ: 16 /6 /43موضوع: هلاکو رامبد1 نماینده مجلس شوراى ملى
منوچهر بقایى به یکى از محارم خویش اظهار داشته هلاکو رامبد نماینده مجلس و آجودان کشورى شاهنشاه گفته است دکتر ارسنجانى2 چون داراى افکار تند و انقلابى مى‌باشد امکان ندارد در ایران عهده‌دار مقام نخست‌وزیر گردد. هلاکو رامبد اظهار نمود ارسنجانى از این نظر نام او در بعضى جراید و محافل به نام کاندید نخست‌وزیرى ذکر مى‌شود که روحانیون و مالکین سابق و ایادى وابسته به آنها را بترسانند و به آنها اشاره کنند اگر تسلیم نظرات اصلاحى در محیط آرام فعلى نشوند ناچار ارسنجانى به مقام نخست‌وزیرى خواهد رسید تا تیشه به ریشه شما بزند.
هلاکو رامبد علاوه کرد ارسنجانى یکى از مهره‌هاى سیاسى این کشور است که از بیست سال قبل با عمّال سیاسى خارجى (انگلیسی‌ها و شوروی‌ها) مربوط بوده و در ماجراى نفت و حکومت رزم‌آراء3 نقش حساسى را عهده‌دار بوده است و مقام سلطنت قلباً از افرادى که با بیگانگان و عمال آنها ارتباط دارند بیزارند.
رامبد خاطرنشان کرده دوستان سیاسى من گرچه با دولت فعلى نظر موافق ندارند ولى حکومت ارسنجانى را مساعد براى محیط ایران که با شوروی‌ها مرز مشترک داریم نمى‌دانند و کسانى که از افرادى نظیر دکتر ارسنجانى و یا دکتر امینى جانبدارى مى‌کنند باطناً نسبت به مقام سلطنت علاقمندى کامل ندارند.
اصل اطلاعیه در پرونده ا ـ الف ـ 24 بایگانى است یک نسخه به بخش 321 و یک نسخه به بخش 323 داده شد و نسخه‌هاى از این اطلاعیه در پرونده کلیه اشخاص نامبرده بالا بایگانى گردید در روابط ایران و شوروى ر ـ 807 بایگانى شود
رئیس بخش 322 رشیدى 5 /7
توضیحات سند:
1ـ هلاکو رامبد فرزند محمدحسن در سال 1298 ش در هشتپر بدنیا آمد. تحصیلات خود را در مدرسه نظام تا درجه افسرى ادامه داد. نامبرده از متمولین و سرمایه‌داران منطقه خودش بود و طبق گزارش ساواک در سال‌هاى 31 و 32 به لحاظ داشتن تمایلات چپى به توده‌اى‌ها کمک مالى مى‌کرده و مدتى هم عضو جبهه ملى بوده لیکن پس از کودتاى 28 مرداد 32 به سمت رژیم شاه آمده و جزء سرسپردگان و نوکران شاه بوده است. رامبد رئیس دفتر هواپیمایى آلیتالیا و نماینده مجلس شوراى ملى بود و طبق گزارش بیوگرافى ساواک: وى فردى متین و موقر و ظاهرساز بوده و نسبت به مقام و شهرت و زن علاقه بسیار شدید داشته و از اعضاى جمعیت فراماسونرى و در سیاست طرفدار غرب و رژیم شاهنشاهى معرفى شده است. رامبد در طول مدت نمایندگى‌اش با سوءاستفاده از موقعیت خود به چپاول و کسب منافع مالى از راه زور و تحمیل فشار به مردم منطقه برآمد و لذا طبق گزارش ساواک شکایات و اعتراضات بسیارى از سوى مردم منطقه به ساواک استان ارسال شده که نمونه‌هاى آن در پرونده وى موجود مى‌باشد در بین مردم شایعه‌اى در خصوص دلالى زن توسط رامبد وجود داشته که ساواک نیز این مسئله را تائید نموده است.ـ اسناد ساواک پرونده‌هاى انفرادى
2ـ سید حسن ارسنجانى (1301 ـ 1348 ه ش) فارغ‌التحصیل رشته حقوق، منتشر کننده روزنامه «داریا» نماینده دوره پانزدهم‌مجلس شوراى ملى، معاون سیاسى قوام‌السلطنه و وزیر کشاورزى در کابینه دکتر على امینى و اسداللّه علم بود. در جریان اصلاحات ارضى ثروت هنگفتى به دست آورد. وى همان کسى است که در نوزدهم دى ماه 1341 چندین هزار نفر از دهقانانى را که در اصلاحات ارضى ظاهراً صاحب زمین شده بودند در سالن ورزشى پارک شهر، تحت عنوان «کنگره روستائیان» گرد آورد. در این مجمع که عده‌اى از مسئولان دولت، نظامیان بلندپایه، درباریان، روزنامه‌نگاران داخلى و خارجى نیز حضور داشتند، شاه در حلقه محاصره مأموران امنیتى و در میان هلهله و فریاد و رقص و نمایش رعایا وارد سالن شد و شش اصل انقلاب به اصطلاح سفید را اعلام کرد. دکتر ارسنجانى پس از اینکه مدتى در کابینه علم وزیر کشاورزى بود به خارج از کشور مأمور شد و چندى بعد به طرز مشکوکى درگذشت. در آن زمان، عده‌اى مرگ ارسنجانى را نوعى ترور به دستور شاه مى‌دانستند.
رزم آرا، حاج على
3ـ سپهبد حاج على رزم‌آرا (1329 ـ 1280): وى یکى از مشهورترین افسران ارتش بود که پس از به پایان رساندن مدرسه نظام با درجه ستوان دومى وارد ارتش شد. مدتى در رشت و آذربایجان خدمت کرد و پس از گرفتن درجه سروانى براى ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در مدرسه سن سیر به تحصیل پرداخت. بعد از مراجعت به ایران در هنگ کرمانشاه مشغول به خدمت شد و در 1311 به فرماندهى تیپ مستقل لرستان ارتقاء مقام یافت. در 1314 به تهران آمد و در دانشگاه جنگ مشغول به کار شد. در 1317 به درجه سرتیپى رسید. در 1320 ابتدا فرمانده لشکر یک تهران و سپس فرمانده آمادگاه تسلیحاتى ارتش شد و در 1323 ریاست ستادکل ارتش را برعهده گرفت. رزم‌آرا پس از شهریور 1320 و اشغال ایران توسط متفقین، در رقابت و کشمکش با سرلشکر حسن ارفع «حزب نهضت ملى» را براى جذب افسران علاقمند به فعالیت سیاسى تشکیل داد که در دستگیریهاى شهریور 1324 تعدادى از اعضاى آن دستگیر و تبعید شدند و خود او نیز معزول و منتظر خدمت شد. در 1326 دوباره به ریاست ستاد کل ارتش رسید و در 1329 به نخست‌وزیرى برگزیده شد و در 16 اسفند همان سال به هنگام ورود به مسجد شاه با شلیک سه گلوله در 49 سالگى به قتل رسید.