صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش

تاریخ سند: 29 مرداد 1357


گزارش


متن سند:

محترما به استحضار می رساند: در اجرای اوامر صادره بعدازظهر روز 28 /5 /37 در مسجد قبا حاضر و ملاحظه شد که عده ای در حدود /200 نفر در مسجد پس از برگزاری نماز به انتظار سخنرانی آقای مروانی می باشند که از طرف یکی از آقایان اعلام شد که آقای مروانی[مروی ]دستگیر شده و سخنرانی وجود ندارد.
متعاقب آن ساعت 2115 روز مذکور در مسجد مورد بحث حاضر و مشاهده گردید حدود /7000 نفر مرد و زن در داخل و خارج از مسجد اجتماع و منتظر سخنرانی دکتر مفتح1 می باشند و در نتیجه ساعت 2230 دکتر مفتح با ذکر نام خمینی سخنرانیش را شروع و جمعیت سه بار متوالی صلوات بلند فرستادند.
نامبرده از حکومت رسول خدا صحبت و اشاره نمود حضرت محمد در حکومت خود بر مسلمین با توجه به منزلتی که داشت هیچگاه تشریفاتی نبود و خود را بمانند سایر بندگان می دانست و طوری نبود که در سایه بنشیند و فرمان بدهد که دیگران کار و جهاد کنند.
وی حکومت اسلامی را بر مسلمین ایران از ضروریات دانست و گفت تا حکومت اسلامی نباشد نمی توان با فساد مبارزه کرد، اینهمه که در روزنامه ها دم از مبارزه با فساد می زنند چه کاری توانسته اند تاکنون انجام بدهند و می بینید که شهردار قبلی (نیک پی) را با 17 میلیون تومان از هواپیما دستگیر می کنند و با توجه به قانون از کجا آورده ای، با کمال تعجب می بینم که او را سناتور می کنند.
وی سپس با اشاره به پیامها و اعلامیه های خمینی از تمام اقشار خواست که پیوستگی خود را با یکدیگر حفظ کنند و اضافه کرد اخیرا دشمن برای اینکه ذهن مردم ایران را از فجایع شهرهای مختلف ایران دور کند اعلامیه هایی از دکتر علی شریعتی2 در بین مردم پخش کرده است ولی نمی داند دیگر روشن شده اند و هدفشان اتحاد است.
آنگاه جمعیت با صدای بلند گفتند صحیح است.
در مسجد مزبور اعلامیه های مضره ای از طرف زنان و مردان در بین جمعیت پخش شد که دو نمونه آن بپیوست تقدیم است ضمنا خلاصه ای از یک نمونه اعلامیه مضره که به دیوار مسجد نصب شده بود بشرح زیر است: «معاهده ننگین ایران و اتریش که توسط وزیر امور خارجه عباسعلی خلعتبری بسته شد درباره دفن فضولات مواد رادیو اکتیو اتریش در ایران می باشد که همانا سلامتی افراد را به خطر خواهد انداخت و عده ای را کور خواهد کرد و سپس به تفسیر عوارض ناشی از آن پرداخته بود.
اعلامیه مزبور از طرف انجمن اسلامی دانشجویان خارج از کشور بود.
»3 در پایان سخنرانی به ساعت 2330 مردم سه بار برای خمینی صلوات فرستادند و سپس متفرق شدند در اجتماع مزبور شعاری از طرف مردم داده نشد و درگیری با پلیس نیز بوجود نیامد.
ضمنا قرار است از 29 /5 /37 به مدت سه شب دکتر باهنر به سخنرانی بپردازد و متعاقب آن مهندس بازرگان در مسجد قبا سخنرانی کند.
منصور ابراهیمی همدانی 29 /5 /37 آقای وزیری بررسی و به اداره کل سوم منعکس فرمایند 29 /5 /37 از کارانه توضیح بخواهید اهم مطالب بلافاصله باید گزارش می شد توجه بشود.
29 /5

توضیحات سند:

1ـ شهید آیت الله دکتر محمّد مفتح ، عالم اندیشمند، مبارز ژرف اندیش، استاد دانشگاه، نویسنده و مترجم معاصر، در سال 1307 در همدان متولّد شد.
پس از دوره دبستان، جهت فراگیری معارف اسلامی، به مدرسه مرحوم آخوند ملاعلی معصومی همدانی (ره) رفت.
و پس از آن، در 15 سالگی به حوزه علمیه قم هجرت نمود و در آنجا به سرعت، مدارج و مراحل علمی را با استفاده از محضر حضرات امام خمینی (ره)،آیت الله بروجردی ، علامه طباطبائی و آیت الله محقق داماد (ره) پیمود.
او، در کنار حوزه، در علوم دانشگاهی نیز، موفق به اخذ بالاترین مدرک علمی گردید و به تعلیم و تدریس پرداخت و در نزدیک کردن دو قشر دانشجو و طلبه، سعی فراوان کرد.
پس از اوج گیری مبارزه روحانیت و تبعید حضرت امام خمینی (ره)، به مبارزه در ابعاد مختلف آن ادامه داد که منجر به اخراج وی از آموزش و پرورش و تبعید به نقاط دورافتاده گردید.
پس از تبعید، ناچار به اقامت در تهران شد و فصل دیگری از زندگانی پر مبارزه او، آغاز گشت.
او، ضمن تدریس در دانشگاه الهیات، در کنار استاد شهید مرتضی مطهری، فعالیّت فرهنگی و سیاسی خوبی در مسجد جاوید آغاز نمود که منجر به بسته شدن آن مسجد، از ناحیه ساواک شد و همراه با آیت الله خامنه ای، دستگیر شد و به زندان افتاد.
پس از آزادی، امام جماعت مسجد قبای تهران شد و مجددا فعالیّت خویش را تداوم داد و آن مسجد، به عنوان پایگاه مهمی در پیروزی انقلاب گردید.
در بحبوحه انقلاب، نماز عید فطر پر عظمت و ظلم برکن را، در سال 1357 در کنار شهید بهشتی و دیگر علما، در قیطریه تهران برگزار نمود و آن واقعه، طلیعه ای نوین، برای پیروزی انقلاب شد.
پس از پیروزی انقلاب نیز، به عضویت شورای انقلاب در آمد و عضو جامعه روحانیت مبارز شد، و مسئولیت دانشکده الهیات را پذیرفت.
ایشان، در بیست و هفتم آذرماه 58 ـ در حالی که داشت وارد دانشکده می شد ـ به دست مزدوران آمریکا، موسوم به گروه فرقان ، به شهادت رسید.
آثار علمی و قلمی نفیسی، از آن عالم فرزانه باقی مانده است، از جمله: حاشیه بر منظومه مرحوم حاجی سبزواری، ترجمه تفسیر مجمع البیان، روش اندیشه، و...
.
(شهید آیت الله دکترمحمّد مفتح به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، تهران) 2ـ دکتر علی شریعتی در سال 1312 ه ش در روستای مزینان نزدیک شهر سبزوار متولد شد.
تحصیلات متوسطه را در دبیرستانهای مشهد به پایان برد و پس از گذراندن دوره ای در دانشسرای تربیت معلم آموزگار یکی از روستاهای خراسان شد.
چندی بعد با ورود به دانشگاه مشهد در رشته ادبیات و زبان فارسی فارغ التحصیل شد.
دکتر شریعتی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن این کشور در رشته زبان شناسی درجه دکترا گرفت.
آشنایی وی با لویی ماسینیون ژان پل سارتر، ژان برگ، جرج گورویچ و فرانتس فانون بر عمق یافته های علمی او افزود.
تلاشهای سیاسی دکتر شریعتی در خارج از کشور به طور جدی ادامه یافت تا جایی که وقتی در سال 1343 به ایران بازگشت در مرز ترکیه دستگیر شد و 6 ماه به زندان افتاد.
پس از آزادی، سخنرانیهای او در دانشگاه مشهد و حسینیه ارشاد تهران توانست جوانان فراوانی را به پای افکار و آراء او بنشاند.
همین توجه به همراه افشارگریهای او علیه رژیم باعث شد که بار دیگر دستگیر و حبس شود.
دکتر شریعتی پس از آزادی از زندان تصمیم به هجرت گرفت و راهی انگلستان شد.
اما در 29 خرداد سال 1356، در عین ناباوری درگذشت و پس از انتقال به سوریه در زمین دمشق دفن شد.
3ـ در گزارش دیگری از این مجلس آمده است که «در خارج مسجد تعداد پنج کتاب فروشی سیار آثار علی شریعتی و مهدی بازرگان را به فروش می رسانند و تعدادی از جوانان به صورت گروههای سه تا پنج نفری ضمن انتقاد از اقدامات دولت حتی بعضی از ایشان نسبت به مقامات کشوری و لشکری نیز اهانت می کردند.
» (1832 /20 ه ش ـ 28 /5 /37)

منبع:

کتاب غلام‌رضا نیک‌پی به روایت اسناد ساواک صفحه 298


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.