تاریخ سند: 9 اردیبهشت 1348
مشاور اداری روتاری اینترنشنال
متن سند:
جناب آقای اسداله علم1
وزیر محترم دربار شاهنشاهی
روتاری بینالمللی که یک مؤسسه خدمتگزاری جهانی است و از سال 1335 شعبات آن در ایران به صورت کلوپ روتاری تأسیس گردیده است همه ساله در یکی از شهرهای دنیا کنوانسیونی تشکیل میدهد که نمایندگان قریب به چهارده هزار و پانصد کلوپ در آن شرکت میکنند.
یکی از برنامههای مهم آن قرائت پیامهای پادشاهان و روسای جمهور و سران دول مختلف دنیا میباشد.
کنوانسیون سال جاری در تاریخ 25 ماه مه 1969 در هونولولو تشکیل خواهد شد.
از آنجایی که اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر هم در چند سال پیش که رئیس روتاری بینالمللی به تهران آمد و افتخار شرفیابی حضور مبارکشان را یافت حسب استدعای کلوپهای روتاری ایران و تقاضای نامبرده سرپرستی عالیه روتاری را قبول فرمودند و همانطور که سران سایر دول معظم جهان به مناسبت کنوانسیون سالانه پیامهایی میفرستند استدعا دارد مراتب را به شرف عرض ملوکانه رسانده تا اگر تصویب فرمایند پیامی به همین مناسبت برای این سازمان جهانی ارسال فرمایند که باعث مزید افتخار روتاری بینالمللی و کلیه روتارینهای ایران خواهد بود.
بدیهی است اینجانب شخصاً آمادهام که افتخار ابلاغ پیام شاهنشاه آریامهر را به کنوانسیون داشته باشم.
با تقدیم احترامات مجید امیرابراهیمی
مشاور اداری روتاری بینالمللی
توضیحات سند:
1ـ امیر اسدالله علم فرزند محمد ابراهیم خان شوکتالملک در سال 1298 ه ش در بیرجند متولد شد.
در سال 1321 از دانشکده کشاورزی کرج فارغالتحصیل گردید.
او از اوان جوانی وارد سیاست شد.
ازدواج مصلحتی او با ملکتاج قوام دختر قوامالملک شیرازی یکی از متحدین انگلیس در جنوب ایران، به دستور رضاشاه صورت گرفت و راه پیشرفت او را هموارتر ساخت.
طی سالهای 1313 ـ 1320 در ارتباط فعال با سرویس اطلاعاتی بریتانیا نقش حساسی در عملیات جاسوسی، به ویژه در تهران و شرق و جنوب ایران ایفا نمود و در رأس شبکه عوامل اینتلیجنت سرویس قرار گرفت.
در سال 1323 اسدالله علم حکم مقام پیشخدمتی مخصوص شاه را از محمدرضا پهلوی دریافت کرد و در سال 1326 فرماندار کل بلوچستان شد که تا سال 1328 به طول انجامید.
در دی ماه 1328 در کابینه ساعد وزیر کشور شد.
در ترمیم این کابینه، به وزارت کشاورزی منصوب گردید.
او در کابینه منصور بار دیگر وزیر کشاورزی شد و سپس در کابینه رزمآرا به پست وزارت کار رسید.
با قتل رزمآرا و نخستوزیری مصدق، علم از سوی شاه سرپرست اداره املاک و مستغلات پهلوی شد و از هرگونه تلاش جهت سقوط دولت مصدق باز نایستاد و در کودتای 28 مرداد 1332 نقشی مؤثر ایفا کرد.
پس از کودتا و قدرتیابی مجدد شاه، علم در زمره یکی از معدود مشاوران شاه درآمد.
با تشکیل کابینه حسین علاء در فروردین 1334 وزیر کشور شد که تا نیمه فروردین 1336 ادامه یافت.
در این سال رژیم پهلوی برای نشان دادن خود به عنوان حکومتی دموکراتیک تشکیل دو حزب را تدارک دید که علم در رأس حزب مردم قرار گرفت.
در اوایل دهه 1340 شاه بنیاد موقوفات خاندان پهلوی را تأسیس کرد و او را به عنوان سرپرست انتصاب نمود که تا مرداد سال 1341 به طول انجامید.
در 30 تیر 1341 به سمت نخستوزیری منصوب شد.
رفراندوم فرمایشی «انقلاب سفید» در دوران زمامداری او انجام گرفت که با مخالفت همه جانبه مردم و علما روبرو گردید.
البته پیش از آن امام خمینی (رحمۀالله علیه) به اشکال گوناگون علم و سیاستهای او از جمله مصوبه هیأت دولت در مورد انجمنهای ایالتی و ولایتی را مورد حمله قرار داده بودند.
گسترش اعتراضات راهی جز عقبنشینی برای او باقی نگذاشت و مصوبه فوقالذکر در 8 آذر 1341 ملغی اعلام شد.
اما روند حوادث منجر به قیام پانزده خرداد 1342 گردید که علم در سرکوب آن نقش ویژه و تعیین کنندهای داشت.
دیری نپایید که وی از سمت خود استعفا داد و به ریاست دانشگاه پهلوی در شیراز منصوب شد.
مدتی در پست وزارت دربار به محمدرضا خدمت کرد، ولی به علت بیماری در نیمه مرداد 1356 استعفا داد.
سرانجام علم، یکی از قدرتمندترین مهرههای رژیم شاه در تاریخ 25 فروردین 1357 بر اثر سرطان خون در یکی از بیمارستانهای آمریکا از پا درآمد.
ر.ک : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 1 و 2
بازیگران عصر پهلوی، ج 1، ص 643
ناصر نجمی، از سید ضیاء تا ...
بازرگان، ج 1 و 2
پیتر آوری، تاریخ معاصر ایران از کودتای 28 مرداد تا اصلاحات ارضی، ص 9، (ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی)
منبع:
کتاب
کلوپ روتاری به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 200