برای رفاه حال اهالی و جلوگیری از اجحافات صنف بزازها و خرازیها و فروشندگان امتعه و اشیا مورد احتیاج عامه
تاریخ سند: 14 بهمن 1314
برای رفاه حال اهالی و جلوگیری از اجحافات صنف بزازها و خرازیها و فروشندگان امتعه و اشیا مورد احتیاج عامه
متن سند:
13141114نمره ۲۳۴۰
تاریخ 14 /11 /14
(وزارت داخله )
بلدیه گرگان
اعلان
برای رفاه حال اهالی و جلوگیری از اجحافات صنف بزازها و خرازیها و فروشندگان امتعه و اشیا مورد احتیاج عامه1، بلدیه گرگان مواد ذیل را به اطلاع عموم می‌رساند:
کلیه فروشندگان پارچه فاستونی، کفش، کلاه، دستکش زنانه و انواع پوست و غیره موظفند که برای تمام اجناس و اشیا فوق که به مصرف فروش می‌رسانند طبق قیمتی که با حضور نماینده شهربانی و طبقات فروشندگان اجناس در اداره بلدیه تعیین و امضا نموده‌اند اتیکت (ورقه مشخص) روی آنها الصاق نمایند. شهربانی و بلدیه گرگان در اجرای مقررات فوق از تاریخ نشر این اعلان نظارت کامل به عمل آورده و متخلفین را مورد تعقیب قرار خواهد داد. به علاوه اضافه قیمتی که دریافت داشته‌اند، مأخوذ و به صاحبانش مسترد خواهد شد.۲
از طرف کفیل بلدیه گرگان (نوائی)
توضیحات سند:
1- بعد از اعلام رسمی کشف حجاب و ملزم بودن مردم به خرید لباسهایی از قبیل کلاه، کفش و دستکش و لباس زنانه عده‌ای از کسبه سودجو اقدام به گرانفروشی در قیمت اجناس کردند که با اوج گرفتن این اجحافات نهایتا گزارش به مقامات بالا رسیده، منجر به تشکیل جلسات مشترک و اتخاذ تصمیم در این مورد می‌شود. به اسنادی در این زمینه توجه فرمایید.در نامه‌ای به تاریخ ۱۳۱۴/۱۱/۱ ، اداره کل شهربانی به رئیس‌الوزراء می‌نویسد:
«در این موقع که عموم اهالی برای رفع حجاب به خریداری پارچه و کفش و کلاه احتیاج دارند، طبق راپرتهای واصله فروشندگان اجناس از موقع استفاده نموده و در فروش پارچه به قیمت عادله قناعت نمی‌کنند و از این طریق یک تحمیل فوق العاده به مردم می‌شود. مستدعی است برای جلوگیری از این گونه اجحافات و تسهیل رفع حجاب نسبت به قیمت پارچه و اشیای مورد احتیاج عمومی امر به اقدام فرمایند.»
و رئیس الوزراء نیز طی نامه‌ای به اداره کل تجارت و بلدیه تهران دستور می‌دهد که در این مورد اقدام نموده قیمتها را تعدیل نمایند. نمره ۸۳۱۶، تاریخ ۱۳۹۴/۱۱/۱۲
«راپرت اداره کل شهربانی حاکی است که در این موقع که خانمها احیتاج به تهیه لباس و کلاه و لوازم لباس جدید پیدا کرده‌اند، فروشندگان این قبیل اجناس به قیمت عادله قناعت نکرده بسیار اجحاف می‌کنند و این رویه باعث تحمیل و مشکلات شده است. فورا در این خصوص به استحضار (بلدیۀ طهران و اداره کل تجارت) [رسانده اقدام در تعدیل قیمتهای اجناس مورد احتیاج خانمها را نموده، نتیجه را اطلاع دهید...) و بالاخره بلدیه نیز در اجرای فرمان صادره تشکیل جلسه داده و تصمیماتی اتخاذ می‌نمایند. شرح آن را از سندی در همین زمینه ذیلا درج می‌کنیم:
صورت جلسه کمیسیون کنترل قیمتها، ۵ بهمن ۱۳1۴ در بلدیه تهران
«در تعقیب اوامر صادره از ریاست وزرا راجع به جلوگیری از اجحافات فروشندگان اجناس، کمیسیون در اداره ارزاق و اصناف بلدی به عضویت امضاکنندگان ذیل تشکیل و پس از مذاکرات لازمه قرار بر این شد که از طرف اداره کل تجارت به فوریت اتیکتهای مخصوصی بر طبق نمونه ضمیمه [در این سند ذکری از وجود یا عدم آن توسط ناشر نرفته است] تهیه و هر یک به مهر اداره ارزاق و اصناف بلدی ممهور و اتیکت مزبور به امضای نمایندگان اداره تجارت و اداره شهربانی رسیده سپس به اجناسی که امروزه بیشتر مورد احتیاج است الصاق و تدریجۀ کلیه اشیای مغازه ها، دارای اتیکت شوند و نرخ اجناس از طرف اداره کل تجارت تعیین خواهد شد و قیمت روی اتیکت نوشته می‌شود...» (خشونت و فرهنگ، سازمان اسناد ملی ایران، صفحات، ۱۴ و ۱۵ و همچنین ر.ک: صفحات ۱۱ و ۱۳)
۲ - عین همین سند در آرشیو سازمان اسناد ملی ایران نیز وجود دارد.