تاریخ سند: 11 آبان 1344
موضوع : دکتر کشاورز1
متن سند:
شماره :927 /315 1962/ک
گفته می شود که دکتر کشاورز سمت رهبری افراد توده و چپی را که با
چینی ها همکاری می کنند عهده دار می باشد.
در پرونده فعالیت حزب توده در خارج از کشور بایگانی شود.
25 /8 /44
توضیحات سند:
1ـ فریدون کشاورز اهل انزلی
بود آنها سه برادر بودند.
برادر
بزرگتر کریم کشاورز، میانی
فریدون و برادر کوچک جمشید
کشاورز، کریم از دوران نهضت
جنگل به اتحاد شوروی گرایش
داشت و از رهبران حزب
کمونیست ایران بود، جمشید
عضو حزب بود و پس از شکست
آذربایجان به شوروی رفت.
فریدون پس از پایان تحصیلات
متوسطه به عنوان دانشجوی
اعزامی به فرانسه رفت و در
رشته پزشکی تحصیل کرد و با
تخصص در رشته بیماری اطفال
به ایران بازگشت و در
دانشسرای عالی حفظ الصحه
درس می داد.
کشاورز آدمی بود
که فقط به امید وزیر شدن، وکیل
شدن و رسیدن به پست و مقامی
به حزب آمده بود و در دوران
فعالیت علنی حزب به همه اینها
رسید.
در مجلس چهاردهم، به
عنوان نماینده انزلی، در
فراکسیون حزب توده وارد
مجلس شد و پس از غیرقانونی
شدن حزب در سال 1327 به
خارج رفت.
او در پلنوم چهارم
به عضویت هیئت اجرائیه
انتخاب نشده و در پلنوم ششم
در سال 1338 از کمیته مرکزی
حزب اخراج شد و در اواخر سال
1338 به بغداد رفت.
پس از
مدتی که در عراق بود، چون در
دوره دانشجویی با «بومدین»
هم شاگردی بود به دعوت او به
الجزایر رفت و در آنجا به
تدریس در دانشکده پزشکی
پرداخت.
پس از آن چینی گرایی
را آغاز نمود و از الجزایر به
چین رفت و پس از مذاکرات و
قول و قرارهایی به نمایندگی از
سوی حزب کمونیست چین به
آلمان و ایتالیا رفت و در آنجا
باخانبابا تهرانی، کوروش
لاشائی، فیروز فولادی و
نیکخواه ملاقات و بعد از
انشعاب از حزب آنها را به چین
برد و با مقامات حزب کمونیست
چین ملاقات کرد و در واقع به
سازمان انقلابی حزب توده
پیوست، ولی بعدها از آن
سازمان نیز اخراج شد.
(خاطرات نورالدین کیانوری،
موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی
دیدگاه ـ ص 364 الی 439)
منبع:
کتاب
چپ در ایران - حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 214