تاریخ سند: 24 اسفند 1355
موضوع: رادیو پیک ایران
متن سند:
از: 842
به: 800 شماره: 42100 /842
پس از تعطیل شدن رادیو پیک ایران در آلمان شرقی دستگاه رهبری حزب منحله توده ایران از دولت و حزب کمونیست بلغارستان تقاضای تاسیس رادیوی مزبور را در آن کشور نموده و با توجه به توصیههای حزب کمونیست شوروی دولت بلغارستان ناچاراً در محظورات کشورهای کمونیستی هزینه سنگین و تحمیلی رادیو را تقبل و در سال 1959 با تاسیس یک ایستگاه فرستنده رادیو پیک در آن کشور موافقت و به موازات آن باغ نسبتاً بزرگی را در محلی پشت خیابان آنتون ایوانف جهت مرکز پخش رادیو در اختیار ایرج اسکندری دبیر اول وقت حزب توده ایران قرار داد لذا پس از تعیین محل مورد نیاز دستگاههای پخش و ضبط و دکلهای فرستنده و ترانسفور موتورها در اسرع وقت نصب و آماده بهرهبرداری گردید و سازمان اداری قبلی رادیو که عبارت از گویندگان زن و مرد- مقاله نویسها- بایگانها- ماشین نویسها- مترجمین و مسئولین فنی کار خود را شروع کرده و در بعضی موارد از ایرانیان مورد اعتماد مقیم صوفیه برای کارهای اداری خود نیز استفاده کردهاند.
مجموع پخش زنده رادیو روزانه دو ساعت بوده که یک ساعت به زبان فارسی نیم ساعت کردی و نیم ساعت آذربایجانی اختصاص داشته و همین برنامه در یک روز و دو مرتبه تکرار شده است کارکنان رادیو پیک ایران از مزایای خاصی برخوردار بوده و حقوق آنان بدون کسر مالیات پرداخت میگردید و حتی میزان حقوق آنان از بهترین متخصصین در سطوح بالای کشور بلغارستان بیشتر بوده و گاهی مواقع نیز به مناسبتی پاداشهائی دریافت میکرده ساعت کار آنان روزانه 5 ساعت بوده و 3 ساعت کمتر از مدت مقرر در صوفیه کار میکردهاند هریک از کارمندان رادیو دارای کارت مخصوص میباشند که دارنده آن کارت همردیف اعضاء و کارکنان آپارات حزب کمونیست بلغار اهمیت دارد و چنانچه در ادارات دولتی کاری داشته باشند کار آنان خارج از نوبت و به سهولت انجام میگردد و همچنین از کارتهای استراحت گاههای حزب کمونیست بلغار استفاده میکنند و در تعطیلات و جشن ها به خرج رادیو و با سرویس های دولتی به گردشهای دسته جمعی در شهرهای خوش آب و هوا میرفته و در صورتی تمایل به مسافرت به خارج از کشور داشته باشند از امکانات و تسهیلات فراوانی نیز استفاده خواهند کرد.
کارمندان رادیو و خانواده آنان به خاطر این که از نظر فکری مزاحمتی بر ایشان ایجاد نشود با سایر ایرانیان مقیم صوفیه رفت و آمد ومعاشرت نداشته و اصولاً دستگاه مذکور را رادیوی مخفی مینامند و کار این افراد را یک کار پنهانی دانسته و به طور کلی رهبری و هدایت و مسئولیت رادیو مستقیماً زیر نظر دستگاه رهبری حزب توده اداره میشود و رهبران حزب و اطرافیان آنان معتقدند که به وسیله رادیو خدمت بزرگی در حق ملت ایران انجام میدهند لیکن ایرانیان مقیم صوفیه عکس این عقیده و نظریه را ابراز میدارند و آنان رادیو را در زمان قبل از تعطیل شدن مرکزی برای تبلیغ نظریات رهبران حزب منحله توده و کمونیزم بین المللی دانسته و اعتقادی به گفتارهای آنان ندارند.
1
ملاحظات:
1- خلاصه وضعیت کارمندان رسمی رادیو پیک ایران و همکاران موقتی آنان که جمعاً 18 نفر میباشند متعاقباً گزارش و به استحضار خواهد رسید.
یک نسخه بررسی و ارائه شد اقدام گردد لطفاً در کلاسه 91379 بنام ایرج اسکندری ...
.
.
توضیحات سند:
1 .
رادیو پیک ایران در سال 1355 تعطیل شد.
به اظهار کیانوری در این سال شاه 300 میلیون دلار اعتبار بدون بهره در اختیار دولت بلغارستان قرار داد.
یکی از شروط پرداخت این وام تعطیلی رادیو پیک ایران بود.
تئودور ژیوکف دبیر کل حزب کمونیست بلغارستان این شرط را پذیرفت.
تلاش حزب برای منصرف ساختن بلغارها از تصمیم خود بینتیجه ماند و رادیو پیک ایران تعطیل شد.
منبع:
کتاب
چپ در ایران - حزب توده در آلمان شرقی به روایت اسناد ساواک صفحه 380