تاریخ سند: 17 آذر 1348
موضوع : سازمان نهضت آزادی
متن سند:
شماره : 26376 /20
غروب روز دوشنبه 10 /9 /48 آیت الله سیدمحمود طالقانی به دبیرستان
قدس واقع در خیابان امیریه مراجعه می نماید و در این موقع عده ای از دبیران
مدرسه که ضمنا وابسته و طرفدار سازمان نهضت آزادی هستند در یکی از
اطاقها دور مشارالیه اجتماع می کنند.
منوچهر آزادی ناظم دبیرستان قدس (سابقا از جمله اعضای وابسته به نهضت
آزادی بوده و مدتی است که از مخالفین سران جمعیت محسوب می گردد) چون
متوجه اجتماع دبیران دبیرستان مذکور در آن ساعت می شود خود را به آنان
نزدیک ساخته و مشاهده می کند که طالقانی در آن جا حضور یافته است و
طالقانی با تعجب خطاب به وی اظهار می دارد (شما هم که اینجا هستید و شما
دیگر منحرف شده اید).
بعدازظهر روز 15 /9 /48 جلال الدین پارسی1 [فارسی ]یکی از دبیران قدس که
ضمنا عضو فعال جمعیت نهضت آزادی می باشد در حضور عده ای از معلمین
دبیرستان منجمله انزابی ـ انصاری ـ تورگل ـ رفیعی ـ رشیدی و آرزو بدون
مقدمه و علت با مشت خود محکم به صورت منوچهر آزادی می کوبد به طورکلی
قسمتی از صورت آزادی کبود می شود و با عصبانیت اظهار می نماید این همان
کسی است که در زندان به آیت الله طالقانی خون دل خورانیده است.
بعد عده ای از
دبیران به پارسی اعتراض می کنند که به چه علت آزادی را مضروب ساخته است
و مشارالیه جواب می دهد چون آزادی دو سه نفر از دانش آموزان را که دیر آمده
بودند به مدرسه راه داده لذا به این مناسبت به او اعتراض نموده است.
نظریه منبع : منوچهر آزادی سابقا عضو نهضت آزادی بوده و حالیه از مخالفین
اعضاء سازمان مزبور می باشد و به همین علت مورد بغض و کینه هم مسلکان
سابق خود قرار گرفته و به شرح فوق از وی انتقام گرفته اند.
نظریه 20 ه 8 :
1ـ خبر صحیح به نظر می رسد.
2ـ اصلح است از طریق مقامات وزارت آموزش و پرورش به نحو مقتضی از
تدریس نمودن جلال الدین فارسی در دبیرستان قدس ممانعت به عمل آید.
3ـ دبیرستان قدس مرکز فعالیت گروهی از اعضای وابسته به سازمان نهضت
آزادی محسوب می شود و کنترل وضع آن ضروری می باشد.
4ـ با توجه به گزارش عملیاتی خبر خواهشمند است درباره مفاد گزارش خبری
هرگونه اقدام با نظر بخش تحقیق انجام شود.
رونوشت برابر اصل است.
123017
توضیحات سند:
1ـ جلال الدین فارسی، در سال
1312 در مشهد مقدس متولّد
شد.
در دوران دبیرستان، با
دکترعلی شریعتی همکلاس و از
شاگردان استاد محمّدتقی
شریعتی، که در دبیرستان، معلّم
دینی و عربی بود ـ به شمار
می آمد.
پس از تأسیس کانون
نشر حقایق اسلام مشهد توسط
مرحوم محمّدتقی شریعتی، از
اعضای ثابت آن گردید.
در
دوران جوانی، در رویدادهای
نهضت ملّی، در تظاهرات
نهضت در مشهد شرکت داشت.
پس از کودتای 28 مرداد 1332
ـ که شاه مجددا به کشور
بازگشت ـ فعالیّتهائی در مشهد
و تهران انجام می داد.
پس از
تأیید نهضت ملّی توسط فعالان
سیاسی و دینی از جمله مرحوم
آیت الله طالقانی و مهندس
بازرگان، به عضویت شاخه
مشهد این تشکیلات درآمد و
پس از دستگیری اعضای اصلی
آن در سال 1336، به ساماندهی
آن پرداخت.
در سال 1339،
همزمان با اوج گیری نهضت
جمال عبدالناصر در مصر، از
طریق عراق و سوریه، به لبنان
رفت و در سوریه با نماینده
جمال عبدالناصر، روابطی
برقرار نمود؛ سپس به ایران
بازگشت.
در سال 1341، به
محض ورود به کشور، دستگیر و
در زندان قزل قلعه زندانی شد.
مصادف با همین ایام، رژیم
سران نهضت آزادی را ـ که قصد
برگزاری مراسمی در سالگرد
قیام 30 تیر 1331 داشتند ـ
دستگیر و به همان زندان فرستاد.
آقای فارسی، پس از تحمل یک
سال و نیم حبس، آزاد شد و بنا به
توصیه آیت الله طالقانی، در
جهت آموزش اعضای نهضت،
فعالیّت می کرد و جلساتی برگزار
می نمود.
وی، در دهه 40 تا قبل
از مهاجرت، در دبیرستان کمال
تدریس می کرد و با شهید
رجائی و شهید باهنر، مسئولیت
کمیته فرهنگیان نهضت آزادی
را برعهده داشت.
پس از قیام
15 خرداد 1342 به رهبری
امام، با مشاهده روش
غیرانقلابی نهضت آزادی، از آن
کناره گرفت و با هیئتهای مؤتلفه
اسلامی همکاری کرد.
چه، آنها
با مشی مسلحانه ـ که نهضت
آزادی، با آن مخالف بود ـ
موافقت داشتند.
در سال 1349،
تصمیم به ادامه مبارزه در خارج
از کشور گرفت و از طریق
عراق، به بیروت رفت.
در
بیروت، سلسله درسهای امام
خمینی را ـ که تحت عنوان
ولایت فقیه ایراد می شد ـ به
صورت مخفی چاپ و به
کشورهای مختلف ارسال
می کرد که به همین دلیل، توسط
مأموران امنیتی لبنان دستگیر و
ابتدا به ترکیه، سپس به عراق
تبعید شد.
در عراق نیز، به جرم
تهیه و توزیع اعلامیه های امام،
دستگیر و 5 /4 ماه زندانی شد.
وی، مجددا به سوریه و لبنان
رفت و بعد از مهاجرت امام به
فرانسه، از بیروت به پاریس
رفت.
در سال 1357، از سوی
امام، مسئولیت تنظیم رابطه با
نهضت اسلامی ایران و سازمان
آزادیبخش فلسطین را عهده دار
گردید.
آقای فارسی، در سال
1358 از سوی مردم خراسان، به
عنوان نماینده آن استان، به
مجلس خبرگان تدوین قانون
اساسی راه یافت و در اوّلین
انتخابات ریاست جمهوری، نامزد
پیشنهادی جامعه مدرسین
حوزه علمیه قم و حزب
جمهوری اسلامی بود.
در سال
1359 ـ که شورای انقلاب
فرهنگی به دستور امام خمینی
تشکیل گردید ـ به عضویت آن
ستاد نائل شد و در دومین دوره
مجلس شورای اسلامی، از
سوی مردم تهران، به مجلس
شورای اسلامی راه یافت.
از
آقای فارسی در دوران مبارزه
به صورت مخفی و پس از آن،
آثار متعددی منتشر شده که
عبارتند از :
1ـ نهضتهای پیامبران (1344) ؛
2ـ تکامل مبارزه ملّی (1345) ؛
3ـ حقوق بین الملل اسلامی ؛
4ـ ترجمه فصل جهاد
تحریرالوسیله امام خمینی ؛
5ـ انقلاب تکاملی اسلام
(1349) ؛
6ـ درسهائی درباره مارکسیزم
(سه جلد) ؛
7ـ ترجمه الغدیر (5 جلد) ؛
8ـ ترجمه شهداء الفضیله ؛
9ـ واحدهای بشری ؛
10ـ تسلط بر قوه مجریه ؛
11ـ استراتژی بین المللی ؛
12ـ پیامبری و انقلاب ؛
13ـ پیامبری و جهاد ؛
14ـ پیامبری و حکومت ؛
15ـ فلسفه انقلاب اسلامی ؛
16ـ ترجمه قرآن مجید ؛
17ـ زوایای تاریک (مجموعه
خاطرات) ؛
18ـ فرهنگ واژه های انقلاب
اسلامی ؛
19ـ جهاد انقلاب و در گرایش و
دنیادوستی ؛
20ـ تعالی شناسی (3 جلد) ؛
21ـ اسلام ناب و اسلام
آمریکایی ؛
22ـ انقلاب اسلامی و و
ساماندهی اجتماعی ؛
منبع:
کتاب
آیتالله سید محمود طالقانی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 620