تاریخ سند: 8 آذر 1341
گزارش1
متن سند:
شماره : 615
محترما معروض میدارد ساعت 830 صبح 8 /9 /41 آقای فلسفی واعظ
با حضور چند هزار جمعیت در مسجد سید عزیزاله بمنبر رفته و گفته است چون
دولت خواسته های روحانیون را انجام داد قرار نبود این مجلس تشکیل شود
ولی من آمدم از شما مردم
مسلمان شجاع که تا آخرین
سر حد امکان برای حفظ
قرآن و اسلام ایستادگـی
کردید تشکر بنمایم و بگویم
ای مردم: ذیل جوابی که
آقای علم بروحانیون داده
نوشته است (اسداله علم)
ولی این اسداله علم نبود که
این کار را انجام داده بلکه
مردانگی شما بود.
اضافه نمود که یک عده
بهائی که هیچ کجای دنیا آنها
را راه نمیدهند در تمام
کارهای ما رخنه نموده و
میخواهند قرآن و اسلام را از
بین ببرند علیهذا بر شما واجب است با آنها مبارزه نموده و آنها را نابود نمائید و
مبارزه ما با این جماعت باید ادامه داشته باشد سپس رشته سخنرا بجراید کشانده
و گفته: ای کاش جراید ما غیرت داشتند و وضعیت حاضره این مجلس را
مینوشتند سپس از اقتصادیات و وضعیت مردم صحبت کرده پس از ذکر مصیبت
با صدای بلند گفته است زنده باد اسلام ـ زنده باد قرآن ـ زنده باد روحانیت.
پس از سخنرانی فلسفی چند نفر آخوند بین مردم قلقله انداخته و گفته اند قرار بود
دولت الغای تصویب نامه را اعلام کند در صورتیکه فعلاً عدم اجرای آنرا اعلام
داشته چند نفر بازاری هم گفته اند برویم دکاکین را بازکنیم همان آخوندها
گفته اند چه کسبی ـ چه کاری.
نظریه
آنچه استنباط می شود جریان بهائی گری را روحانیون دنبال خواهند کرد و بیشتر
بغض آنها از تلویزیون میباشد که وسیله ثابت پاسال اداره می شود و آقای علاء
وزیر دربار شاهنشاهی و تیمسار دکتر ایادی را حامی این دستگاه دانسته، آن را
مرکز جاسوسی بهائیان و
کلیمی ها می دانند علیهذا
باستحضار می رساند که
چندی قبل مقرر گردید
تلویزیون ایران را بمبلغ
قریب یکمیلیون تومان اداره
تبلیغات از ثابت پاسال
خریداری نماید و برای
اجرای برنامه صحبت از این
بود که سالنهای فعلی اداره
تبلیغات برای انجام برنامه
کافیست فقط محلی را باید
برای نصب بلندگو در نظر
گرفت.
(بطوریکه در اداره تبلیغات
صحبت بود ثابت پاسال
ساختمان فعلی تلویزیون ایران را بمنظور مهمانخانه ساخته و چنانچه دستگاه
تلویزیون از آنجا خارج شود استفاده مهمانخانه از آن محل خواهند نمود.)
در خلال مذاکره برای خرید تلویزیون اختلافی بین تبلیغات و اداره هنرهای زیبا
برای تصاحب و انجام برنامه های تلویزیون پیش آمد نمود و این جریان متوقف
گردید اینک در صورت استقرار رأی اولیای امور چنانچه صلاح و مقتضی باشد
برای آنکه بطور کلی در آتیه دست آویزی برای عناصر مفسد جو باقی نماند
چنانچه اجرای برنامه های تلویزیون بعهده اداره تبلیغات و انتشارات واگذار
گردد بُرنده ترین سلاح از دست این عده خارج و باین ماجرا خاتمه داده خواهد
شد.
اعلامیه دولت و اعلامیه دیگری که صبح امروز در مسجد سید عزیزاله بین مردم
تقسیم میشد بپیوست تقدیم و موکول باوامر عالیست.
نشاط
از نظر بخش 332 اقدامی ندارد و جریان مسجد سید عزیزاله گزارش گردیده است درج شده
باستحضار رؤسای بخشهایی 333 و 336 برسد سپس در پرونده انجمنهای ایالتی و ولایتی
بایگانی شودثابتی 12 /9 /41
بهره برداری شد در پرونده مربوطه بایگانی شود 25 /9 /41
از نظر بخش 335 اقدامی ندارد در پرونده مربوطه بایگانی شود مهری 28 /9/
توضیحات سند:
1 ـ گزارش دیگری نیز از این
مجلس به شرح زیر برای ساواک
توسط منبع دیگری تهیه شده
است:
موضوع: برگزاری مراسم در
مسجد سید عزیزاله
تاریخ : 8 /9 /41
محترما معروض میدارد:
بنا بدعوت قبلی که از طبقات
مختلف مردم شده بود از ساعت
6 صبح روز 8 /9 /41 بتدریج
بازاریان طلاب علوم دینی و
تعدادی از دانشجویان دانشگاه
در مسجد سید عزیزاله تجمع
نمودند.
در ساعت 9 آقای
فلسفی بمسجد وارد و مردم
برای ورود ایشان صلوات
فرستادند نامبرده پس از یکربع
بمنبر رفته و گفت ضمن آمدن
بمسجد متوجه شدم که اکثر
مغازه های بازار بسته است
اینموضوع برای من دلگرم کننده
بود زیرا حس کردم این خواسته
عموم طبقات میباشد و با این
ترتیب آقایان بازاریان علاقه و
صمیمیت خود را نسبت بعلماء و
روحانیون نشان دادند و عملاً از
آقایان علماء پشتیبانی شد و این
تنها احترامی بوده است که مردم
برای پسر پیغمبر (ص) قائل
شدند زیرا در چند شب پیش که
در بین علماء برای بستن بازار
مذاکره شد عموما اظهار نظر
کردند که بستن بازار را بمیل و
اراده خود بازاریان واگذار
نمائیم من میخواهم بمخبرین
جراید داخلی و خارجی که بدون
شک در این مجلس حضور
دارند با نهایت شهامت اعلام
نمایم که ما برای کشیدن چپق
دور هم نمی نشینیم بلکه
میخواهیم قانون اساسی را حفظ
نمائیم زیرا در سرنوشت مملکت
ما دخالت دارد آقایان
باید این ابراز احساسات
بی شائبه طبقات مختلف مردم
نسبت بعلماء علماء را در جراید
درج نمایند.
مردم زنده باشید بیدار باشید در
هر مورد باید مسلمانان دست
اتفاق و اتحاد بهم داده و در
پایداری مملکت و دین اسلام
بکوشند آخر در مملکت ما مردها
چه اختیاری دارند که بزنها هم
حق رأی داده شود فقط اگر این
جریان عملی میشد اسلام از بین
میرفت.
من مبارزه ایرا شروع کرده ام که
میدانم برایم گران تمام می شود
ولی چه عیبی دارد که در راه
اسلام کشته شویم بعد از اینکه
دولت در ساعت 22 دیشب
تصویبنامه مورخه 14 /7 /41
را لغو نمود و اعلام داشت که
مفاد آن از این تاریخ قابل اجرا
نیست من فکر کردم که تشکیل
این جلسه دیگر لزومی ندارد
ولی برخود واجب دانستم که
برای عرض تشکر از برادران
دینی در این مجلس حضور یافته
و بمنبر بروم عین نامه ایکه
ساعت 1 بعد از نصف شب
دیشب از طرف آقای نخست
وزیر برای حضرت آیت الله
تنکابنی ارسال شده قرائت
میکنم.
متن نامه این بود که
«دیشب هیئت وزیران تشکیل
شد و تصویبنامه مورخه
14 /7 /41 را لغو نمود و منظور
من از کتاب آسمانی هم همان
قرآن مجید بوده و هیچ منظوری
از این جریانات نداشتم زیرا
خود یکفرد مسلمان هستم.
»
با این ترتیب خواسته آقایان
علماء و عموم مسلمانان
ایران صورت عمل بخود گرفت
و در این جلسه ما به اشخاصیکه
بدین اسلام کمک میکنند دعا
مینمائیم و کسانیرا که بدعت بد
میگذارند اگر قابل هدایت
هستند از خداوند میخواهیم که
هدایتشان فرماید و در غیر
اینصورت نابود سازد.
وضع
بازار ـ قبل از ورود آقای
فلسفی بمسجد ـ عده در مسجد
حضور داشتند و مغازه های
دهانه بازار و بازار زرگرها و
قسمتی از کفاشها و کیلوئی
فروشها باز بود ولی سایر
دکاکین بازار که اکثریت قابل
ملاحظه (که) تا این ساعت با
آنها بود؛ بسته بودند که بتدریج
ضمن اطلاع از نظریه آقایان
علماء مبادرت به باز کردن
مغازه های خود نمودند در خاتمه
مجلس با وجودیکه از طرف
آقای فلسفی دستور اکید داده
بود که با نهایت آرامش مجلس
را ترک نمایند معهذا عده(ای)
بطور حرکت دسته جمعی در
حالیکه سرکار سرهنگ خاتمی
نیز در جلو آنها در حرکت بود و
با فشار ویرا بجلو میراندند
بمحض رسیدن به مسجد شاه
همگی شعار «اسلام پیروز
است» میدادند که با کمک
مأمورین کلانتری 8 متفرقه
شدند.
ضمنا تعدادی اعلامیه
توزیع گردید که نمونه هائی از
آن بپیوست تقدیم میگردد.
جمعیت در حدود 6 هزار نفر
بنظر می رسید.
رئیس ساواک بخش 3
صدارت
اقدام شد.
بایگانی شود
منبع:
کتاب
حجتالاسلام محمدتقی فلسفی به روایت اسناد ساواک صفحه 144

