تاریخ سند: 20 آذر 1357
متن سند:
حوادث و وقایع شهرهای استان گیلان 1ـ ساعت 1800 روز 18 /9 /57 (2537 شاهنشاهی)، حدود 800 نفر از عناصر آشوب طلب در گروههای چندین نفری بطور پراکنده در برخی از خیابانهای شهر لاهیجان به تظاهرات اخلالگرانه مبادرت کرده و ضمن اهانت به مقام شامخ سلطنت و ایجاد آتش افروزیهای موضعی و راه بندان، تعدادی از موسسات دولتی و خصوصی را بآتش کشیده اند که مامورین انتظامی با استفاده از ماشین آبپاش و شلیک چند تیر هوائی آنها را متفرق نموده و 64 نفر از اخلالگران را نیز دستگیر کرده اند.2ـ روز 19 /9 /57، مامورین شهربانی یکنفر از قشریون مذهبی را که در حال الصاق عکسهای روح اله خمینی بدیوارهای شهر بندر پهلوی بوده، دستگیر نموده اند.
3ـ از صبح روز 20 /9 /57، گروههائی از طبقات مختلف مردم که تعدادی از روحانیون نیز در بین آنها بوده اند، بمنظور برگزاری مراسم مذهبی در برخی از خیابانهای شهرهای استان گیلان به راه پیمائی پرداخته و گروهی از آنها با حمل پلاکاردهائی حاوی مطالب مضره، به دادن شعارهائی علیه مقدسات ملی و مقدسات عالیه مملکتی مبادرت نموده اند.
در پاره ای از شهرهای مذکور، چند تن از روحانیون قشری برای جمعیت راه پیمایان و تظاهرکنندگان سخنرانیهای تحریک آمیزی ایراد کرده و از مامورین انتظامی خواسته اند که سلاحهای خود را بآنها تحویل دهند تا به مبارزه علیه رژیم بپاخیزند.
در تظاهرات و راه پیمائی عده ای از عناصر آشوب طلب که در شهر لنگرود برگزار بوده، اکیپهای گشتی شهربانی با متظاهرین مواجه شده اند که تظاهر کنندگان بطرف مامورین حمله برده و ضمن شکستن شیشه های دو دستگاه خودروی شهربانی سه نفر از مامورین را نیز مضروب نموده اند.
مامورین شهربانی ناگزیر به شلیک چند تیر هوائی شده و پس از متفرق کردن آشوبگران، سه نفر از آنها را نیز دستگیر کرده اند.
همزمان با تظاهرات اخلالگرانه گروهی از عناصر آشوب طلب در بخش کوچصفهان از توابع رشت که با خود عکسهائی از خمینی و گلسرخی و میرزا کوچک خان جنگلی را حمل میکرده اند، حدود 500 نفر از اهالی شاهدوست و میهن پرست بخش مزبور در جبهه مخالف آنها قرار گرفته و با دادن شعارهای ملی و میهنی با اخلالگرانه بزد و خورد پرداخته اند که در نتیجه چند نفر از طرفین مجروح شده اند.
برگزاری مراسم مذهبی در شهر لاهیجان چهره کاملاً متفاوتی داشته بطوریکه در این روز عده ای از عناصر آشوب طلب ضمن حمل عکسهائی از روح اله خمینی و پنج تن از معدومین گروه باصطلاح فدائی خلق و آرم گروه مذکور، در خیابانهای لاهیجان به راه پیمائی مبادرت کرده و در مسیر حرکت خود شعارهائی علیه مقام شامخ سلطنت و ساواک داده اند.
ضمنا در تظاهرات مذکور، واعظی بنام محمد فیض رودبنه ای مطالبی در زمینه حکومت اسلامی و دادن فرصت کوتاهی بصاحبان سینماها و مغازه های مشروبفروشی درباره تغییر شغل خودشان، ایراد کرده است.
تظاهر کنندگان آنگاه خیابان رضاشاه کبیر را بنام «خمینی» و یکی از مدارس راهنمائی تحصیلی را بنام «دکتر شریعتی» نام گذاری نموده اند.
همزمان با اخلالگریهای فوق، عده ای حدود 500 نفر از اهالی شاهدوست و میهن پرست شهر لاهیجان در یکی از میادین شهر مذکور اجتماع و با دادن شعارهای جاوید شاه، به تظاهرات ملی و میهنی مبادرت کرده اند که بمنظور جلوگیری از برخورد و درگیری آنها با گروه مخالف، مسئولان انتظامی محل با گروه موافق مذاکره و در نتیجه موافقین متفرق شده اند.
ضمنا در تظاهرات شهر رشت نیز عکسهائی از معدومین چریکهای باصطلاح فدائی خلق [حمل] شده است.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.