روزنامه کمونیست چاپ ایران شوروى به زبان روسى در شماره 32 تاریخ 8 فوریه 1966 (برابر 19 بهمن ماه 44)
روزنامه کمونیست چاپ ایران شوروى به زبان روسى در شماره 32 تاریخ 8 فوریه 1966 (برابر 19 بهمن ماه 44)
متن سند:
روزنامه کمونیست چاپ ایران شوروى به زبان روسى در شماره 32 تاریخ 8 فوریه 1966 (برابر 19 بهمن ماه 44) مقاله‌اى تحت عنوان (نخستین گام در راه صنعتى کردن ایران) نوشته است که خلاصه آن در زیر به عرض مى‌رسد.مقاله به قلم د. کاسات گین (وابسته به سرویس خبرگزارى تاس) مى‌باشد. نویسنده به موافقتنامه قرارداد همکارى فنى و اقتصادى بین نمایندگان ایران و شوروى که در مسکو به امضاء رسیده اشاره نموده و آن را اقدام بسیار مؤثرى در راه تحکیم مناسبات و همکارى بین دو دولت دوست و همسایه دانسته است مى‌نویسد طبق این قرارداد دولت شوروى متعهد شده است که در ایران کارخانه ذوب آهن و کارخانه ماشین سازى و تأسیسات لوله کشى گاز ایجاد نماید. کارخانه ذوب آهن ایران در شهرستان اصفهان و در 45 کیلومترى جنوب تهران تأسیس مى‌شود. ظرفیت فرآورده‌هاى تولیدى آن برابر 5 الى 6 هزار تن فولاد است که مى‌تواند احتیاجات داخلى ایران را تأمین نماید. بهره‌بردارى از این کارخانه در سال 1971 آغاز مى‌گردد. این کارخانه سالیانه 25 الى 3 هزار تن وسائل مورد نیاز قند کارخانه ماشین سازى و لوازم یدکى آن. دیگ‌هاى بخار و قطعاًت یدکى مورد لزوم کارخانجات قند و سیمان و همچنین وسائل ماشین‌هاى کشاورزى را خواهد ساخت و در عوض دولت شوروى از کالاهاى خشکبار. فرآورده‌هاى کشاورزى و باغدارى طبق مقررات بازرگانى استفاده نموده و مهمتر از آنها جمهورى قفقاز از منابع گاز ایران استفاده کلى خواهد برد. بهره‌بردارى از گاز ایران در قفقاز از سال 197 آغاز خواهد شد.
ایران تاکنون کارخانه ذوب آهن و کارخانه ماشین سازى ندارد و ناگزیر است احتیاجات صنعتى کشور را از سوزن تا تیرهاى آهن از خارج تأمین نماید و ارزى که در این راه صرف مى‌شود معادل 15 میلیارد ریال یا 2 میلیون دلار مى‌گردد و حال آن که ایران از حیث ثروت خداداد و طبیعى براى ایجاد هر نوع صنایع سبک و سنگین قادر و تواناست ایران مى‌تواند تمام نیازمندیهاى صنعتى کشور را در داخل کشور تأمین نموده و از کمک بیگانگان بى‌نیاز گردد. ایران کشور پهناوریست که در رشته کوههاى البرز جزایر خلیج فارس داراى منابع و معادن بى‌شمار است و حتى مى‌تواند پس از تأمین نیازمندیهاى داخلى بسیارى از کشورها را از حیث صنایع سبک و ماشین بهره‌مند نماید.
ایران از جهت منابع طبیعى به ویژه نفت و گاز متمول‌ترین کشورهاى خاورمیانه به شمار مى‌آید و تاکنون این ثروت‌هاى عظیم طبیعى به ویژه گاز عاطل و باطل مانده و به هدر رفته است و گناه این جنایات به گردن کشورهاى مقتدر غربى است زیرا آنها خواسته‌اند این کشور همیشه بازارى باشد براى فروش فرآورده‌هاى صنعتى آنها.
فقدان کادر متخصص و نبودن بودجه منظم انگیزه‌هائى بوده که دولت ایران را وادار به درخواست کمک از کشورهاى غربى مى‌نموده است ولى هیچ وقت کشورهاى غربى توجهى به این خواسته ملت ایران نداشته‌اند زیرا نمى‌خواستند مردم ایران از ورطه فقر و پریشانى نجات یافته و روى خوشبختى به بینند و از حق خدا داده خود برخوردار گردند در این میان سیاست دولت آمریکا و آلمان غربى از همه جالب‌تر بوده مثلاً در سال 1961 دولت ایران براى مشاوره به سازمان کایرز آمریکا مراجعه نمود آنها پس از مدتها وقت گذراندن پاسخ دادند چون در معادن ایران میزان مس بر میزان آهن فزونى دارد لذا فولاد ریزى از نقطه نظر اقتصادى سودمند نیست. دولت ایران پس از مأیوس شدن از آمریکا به سازمان کروپ آلمان روى آورد تا ماهیت معادن ایران را مشخص کند آنها نیز اعلام داشتند مس را از آهن معدنى ایران به سهولت و ارزان مى‌توان جدا کرد ولى ساختمان کارخانه ذوب آهن اصولاً در ایران مورد ندارد.
موضوع ذوب آهن مسئله‌ایست که مدت 2 ـ 3 سال مورد بحث و مطالعه قرار گرفته و تا حدودى جنبه اقتصادى خود را از دست داده و به صورت مسئله سیاسى در آمده است.
اینک ایجاد این مؤسسه عظیم صنعتى به کمک دوستانه دولت شوروى دولت و ملت ایران را خرسند و سرافراز نموده این کارخانه و فرآورده‌هاى آن متعلق و مال دولت و ملت ایران خواهد بود و این کشور را از قید اسارت اقتصادى و سرمایه‌گذارى خانمان برانداز خارجى آزاد خواهد ساخت.
این همکارى بین دو کشور نه تنها از لحاظ اقتصادى قابل توجه است بلکه از لحاظ معنوى و حسن روابط و مناسبات میان دو کشور دوست و همسایه نیز در خور تحسین مى‌باشد.
در پرونده روابط میان ایران و شوروى بایگانى فرمائید. 17 /12 /44
محترماً به استحضار مى‌رساند. 18 /12
رونوشت براى دوستان تهیه شود. 12 /12
از طرف رئیس بخش 311 ثابتى. 11 /12 /44