تاریخ سند: 24 مرداد 1341
متن سند:
شماره : 2108 /312 عطف به 95 /333 ـ 7 /5 /41 موضوع اختلاف و کشمکش افسران ارتش و مستشار آمریکائی از احمد آرامش1 کسب شده و نامبرده میگفت چندی قبل یعنی اواخر حکومت آقای دکتر علی امینی یکی از مستشاران آمریکائی در اردوی اقدسیه برای افسرانیکه در اردو شرکت کرده بودند صحبت می کند و نامبرده ضمن بیانات خود از ارتش ترکیه دفاع کرده و میگوید ارتش ایران فاقد تحرک لازم است و با مقایسه ارتش ایران و ترکیه میتوان گفت ارتش ایران وبال پیمان نظامی مشترک ما میباشد و در این موقع یکی از افسران بنام فرزانه یا فرزامی با حالت عصبانیت از جا بلند شده و خطاب بمستشار آمریکائی میگوید اجازه ندارید بارتش ایران و افسران ناسیونالیست آن توهین کنید و ما افتخاری برای همکاری با شما نداریم و فردای آن روز افسر مذکور را بکرمان منتقل می کنند و در نتیجه نمایندگان افسران باداره دوم ستاد بزرگ ارتشتاران رفته و با تیمسار کمال ملاقات مینمایند و میگویند ما سیصد نفر شرکت کننده در این جلسه بمستشار آمریکائی توهین کرده ایم و همه ما را باید بکرمان منتقل کنید و در نتیجه ابلاغ افسر مذکور لغو میگردد.آرامش گفته بین افسران ارتش عده ای که دارای افکار ناسیونالیستی هستند شدیدا با مستشاران آمریکائی مخالفت می کنند و عقیده آنها اینست همانطوریکه با نفوذ شورویها و کمونیستها در ارتش مبارزه میشود باید با نفوذ آمریکائیها هم مبارزه شود.
رئیس اداره یکم.
موحدی
توضیحات سند:
1ـ احمد اشتری، که بعدها نام فامیلی خود را به آرامش تغییر داد، پسر محمد علی اشتری است که در سال 1287 شمسی در یزد متولد شد.احمد آرامش پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در یزد برای گذراندن دوره دبیرستان به تهران آمد، سپس برای تکمیل تحصیلات خود وارد کالج امریکایی تهران شد.
وی مدتی بعد به عنوان کارمند در وزارت راه به خدمت پرداخت و دیری نپایید که به ریاست حسابداری بنادر شمال منصوب شد.
احمد آرامش در سال 1318 ریاست اداره طرق و شوارع شهسوار را به عهده گرفت و تا سال 1320 که به وزارت پیشه و هنر انتقال یافت در آن سمت بود.
در سال 1324 به معاونت وزارت پیشه و هنر ارتقاء مقام یافت.
احمد آرامش متعاقب تاسیس حزب دمکرات ایران به رهبری قوام السلطنه ـ از آنجایی که در تدارک مقدمات ایجاد این حزب نقش داشت ـ به عضویت کمیته تبلیغات حزب در آمد.
پس از سقوط کابینه قوام السلطنه احمد آرامش خانه نشین شد و تا سال 1339 که به سفارش جعفر شریف امامی ـ برادر همسرش ـ و تأیید شاه به سمت وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه منصوب گردید، فاقد سمت دولتی و رسمی بود.
یکی دیگر از اقدامات سیاسی احمد آرامش تأسیس گروه، «ترقیخواهان ایران» در سال 1334 است.
احمد آرامش پس از سقوط کابینه شریف امامی و به قدرت رسیدن دکتر علی امینی با نگارش مقالات مختلف و با همکاری همفکران خویش در گروه ترقیخواهان به مخالفت با حکومت جدید برخاست و در نتیجه در هشتم تیر ماه 1340 دستگیر و در مجموع سیزده روز در زندان به سر برد، به رغم سقوط کابینه علی امینی و به روی کار آمدن اسداللّه علم،احمد آرامش و یاران وی با صدور اعلامیه «کمیته جمهوری خواهان ایران» خواستار تغییر شکل رژیم شدند.
بدیهی است که صدور چنین اعلامیه تندی از طرف آرامش و همفکران او می توانست عواقب خطر ناکی برای آنان به همراه داشته باشد کما این که اندکی بعد احمد آرامش و یاران وی به اتهام بر هم زدن امنیت داخلی کشور دستگیر شدند.
شخص احمد آرامش در دادرسی ارتش بر اساس ماده 317 قانون دادرسی و کیفر ارتش به اتهام قیام علیه حکومت سلطنتی و مشروطه محاکمه و به ده سال حبس محکوم گردید.
احمد آرامش، سرانجام در تاریخ 24 مهر ماه 1352 در پارک لاله به ضرب گلوله از پای در آمد و دکتر بقایی یزدی نماینده مجلس شورای ملی جواز دفن وی را به دلیل «پارگی قلب» صادر کرد.