موضوع: جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی
موضوع: جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی
متن سند:
تاریخ: ۸/۱/۴۵شماره: ۱۲/ دب/۳۱۲
گزارش اطلاعات داخلی
موضوع: جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی
پیرو گزارش شماره ۱۰-۶/۱/۴۵
به‌منظور اتخاذ تصمیم نهایی پیرامون چاپ و انتشار اعلامیه اعتراض‌آمیز علیه محاکمه سران جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی در ساعت ۱۵ روز ۷/۱/۴۵ داریوش آشوری به منزل فضل‌الله نیک‌آیین مراجعه و مذاکرات زیر بین آنها صورت گرفته است. فضل‌الله نیک‌آیین اظهار نموده است که «در ملاقاتی که روز شنبه ۶/۱/۴۵ با خلیل ملکی داشتم موافقت کامل خود را با انتشار اعلامیه اظهار نموده و حتی از اینکه تا به حال در این زمینه تعلل شده است گله‌مند بود و اضافه کرد که عدم انتشار چنین اعلامیه و یا عکس‌العمل دیگری اثبات کننده فرضیه یک جناح در سازمان امنیت است که معتقد بوده‌اند با دستگیری ملکی و دیگران آب‌ها از جوی خواهد افتاد.»
داریوش آشوری پاسخ داده است: «در مورد اعلامیه من هم با افراد مفصلاً صحبت کرده‌ام همه موافق‌اند فقط یک مسئله درخور بررسی وجود دارد و آن‌هم این است که ملکی ضمن مدافعات خود سخت به سازمان امنیت حمله کرده و آنها را زخم‌دار نموده است و به‌احتمال زیاد درصورتی‌که چنین اعلامیه‌ای منتشر گردد از طرف سازمان مزبور عکس‌العمل خشونت‌آمیزی نشان داده خواهد شد و در همان ابتدای کار من و تو را دستگیر خواهند کرد.»
فضل‌الله نیک‌آیین گفته است: «نکته درست همین است. ازنظر ملکی و آنهایی که در زندان هستند پخش اعلامیه و هر عکس‌العمل دیگر چیزی بسیار عالی و ایده‌آل است ولی ما باید حساب خودمان را هم بکنیم. در اساس همه با صدور اعلامیه موافق‌اند ولی ارزیابی اوضاع‌واحوال و سود و زیان جریان را به عهده ما گذارده‌اند. داریوش آشوری اضافه کرده است که: «من اطمینان دارم که دق دلی ملکی و دیگران را به سر ما در خواهند آورد و عقیم شدن ما چند نفر در این مرحله کاملاً به ضرر تشکیلات و جامعه است و از ادامه فعالیت‌ها جلوگیری می‌کنند. به‌علاوه حالا افرادی که از خارج می‌آیند در درجه اول با من و جلال آل‌احمد تماس می‌گیرند و اگر قرار شود که ما هم به زندان برویم مسئله ارتباط چه خواهد شد؟ آیا ارتباط با خارج که مسئله مهمی است قطع نخواهد گردید؟.» فضل‌الله نیک‌آیین سؤال کرده است: «آیا در حال حاضر به‌طور کلی از انتشار اعلامیه صرف‌نظر کنیم یا آنکه تعداد نسخ را محدود کرده و برای افراد معدودی بفرستیم؟»
«داریوش آشوری جواب داده است. به هر حال حتی یک نسخه به دست سازمان امنیت خواهد افتاد و آنها هم با توجه به محتوی همان یک نسخه عمل خواهند کرد.»
سرانجام پس از مذاکرات دیگری که بین دو نفر فوق‌الذکر که در حال حاضر تقریباً از گردانندگان جامعه سوسیالیست‌ها به شمار می‌آیند به عمل آمده به‌عنوان اینکه انتشار اعلامیه در حال حاضر به‌عنوان یک کل به ضرر جامعه است صرف‌نظر نمایند و تا مدت دو هفته از ملاقات با خلیل ملکی خودداری کنند که مورد سرزنش و استیضاح او قرار نگیرند و به سایر اعضاء هم علت عدم انتشار اعلامیه را گوشزد نمایند و چنانچه شخصی اصرار فوق‌العاده می‌کند موضوع را با تمام مسئولیت‌هایش به عهده خود او واگذار نمایند و به‌جای پخش اعلامیه فضل‌الله نیک‌آیین عهده‌دار نوشتن تجزیه و تحلیل‌های پیرامون سیاست داخلی کشور شده که با اسم مستعار (الف - چریک) تهیه و برای مطالعه اعضاء و به‌اصطلاح روشن نگاه‌داشتن مشعل جامعه مورداستفاده قرار گیرد.
نظریه منبع: به‌قراری که از گفتار دو نفر بالا استنباط می‌شود فعلاً موضوع انتشار اعلامیه برای مدتی به تعویق افتاده تصور می‌رود که سایر اعضاء هم به جهت ترس از گرفتاری برای انجام این کار قبول مسئولیت ننمایند.
نظریه رهبر عملیات: انتشار اعلامیه فوق‌الذکر با اقداماتی که به عمل آمد برای مدتی به تعویق افتاد مع‌هذا بعید به نظر نمی‌رسد که از طرف سایر عناصر جامعه که با داریوش آشوری و فضل‌الله نیک‌آیین ارتباطی ندارند و در جناح به‌اصطلاح سرشار بوده‌اند اعلامیه منتشر گردد بنابراین مفید خواهد بود که موضوع احتمال انتشار اعلامیه‌ای از طرف بقایای جامعه سوسیالیست‌ها جهت اطلاع و پیش‌بینی‌های لازم به ساواک تهران البته به‌صورتی که نامی از افراد بالا ذکر نشود منعکس گردد. هرگونه اقدام مستقیم باعث شناسایی منبع خواهد بود.
دایره عملیات: نظریه رهبر عملیات صحیح است. من هم همین نظر را داشتم. موقعیت حساس هم این است. نباید تنها با توجه به اظهارات گردانندگان فعلی جامعه سوسیالیست‌ها خوشبین بود و اقدامات دیگری به عمل نیاوریم. لازم است موضوع به طریقی که سبب فاش شدن منبع نگردد به ساواک اطلاع داده شود که مترصد باشد چنین اعلامیه‌ای از جای دیگر منتشر شود. باقری ۸/۱