تاریخ سند: 23 خرداد 1342
متن سند:
تهران ـ خبرگزاری فرانسه یازدهم ژوئن اعتصاب عمومی که از طرف مخالفین دولت اعلام شده امروز در همه جا به طور یکسان رعایت نگردیده بود در محله بازار امروز صبح فقط چند دکان باز بودند ولی در سایر نقاط شهر کسبه که در اوایل صبح مردد بودند کم کم فعالیت خود را از سر گرفتند.تمام ادارات دولتی و ملی طبق معمول مشغول کار بودند چون عده زیادی از اهالی تهران از ترس اینکه مورد حمله واقع شوند در منازل خود مانده بودند آمد و رفت در خیابانها بسیار کم بود.
اقدامات دولت به منظور حفظ نظم و امنیت قابل ملاحظه نیست و مأمورین نظامی خود در چند نقطه شهر به چشم نمی خوردند.
این نقاط عبارتند از: میدان بهارستان، اطراف بازار و دانشگاه و جلوی فرمانداری نظامی.
بیش از ظهر یک دسته تقریبا صدوپنجاه نفری بر تعداد جیب سوار شده و ضمن حمل عکسهایی از شاه و دادن شعارهایی به نفع وی در خیابانهای پایتخت به حرکت درآمدند.
شعبان جعفری1 صاحب یک باشگاه ورزشی که در جریان اخیر آتش زده شده در رأس این عده قرار دارد آقای شعبان جعفری کسی است که در سال 1953 تظاهراتی را که باعث سقوط حکومت دکتر مصدق2 شد.
اداره می کرد.
این گروه که مخالف تظاهرکنندگان حوادث اخیر بود موفقیتی نداشت.
هنگام عبور این دسته چند نفر ایرانی برای آن دست زدند ولی هیچ یک از آنها به این گروه نپیوستند و این تظاهرات فقط مورد توجه اشخاص کنجکاو بود.
در روز سه شنبه ایمان مردم به اینکه ارتش بر اوضاع مسلط است محکم تر شد.
زیرا در جریان این اعتصاب هیچ گونه حادثه سوئی به وقوع نپیوست.
دانشجویان ایرانی مقیم اسلامبول : اسلامبول.
خبرگزاری فرانسه.
دوازدهم ژوئن.
دانشجوی ایرانی که روز گذشته در برابر کنسولگری ایران در اسلامبول علیه شاه و رژیم کنونی ایرانی دست به تظاهر زده بودند.
امروز تحت نظر قرار گرفتند این عده به علت عدم رعایت توصیه های فرمانداری نظامی اسلامبول دایر بر منع تظاهرات تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
تهران.
خبرگزاری فرانسه: یازدهم ژوئن.
آیت الله کاظم شریعتمداری مجتهد شهر مقدس قم در یک اعلامیه مفصل که به روزنامه ها داده شد علیه بازداشت رهبران مذهب شیعه در ایران که متهم به شرکت در یک توطئه بر ضد امنیت داخلی این کشور هستند اعتراض کرد.
وی این اتهام را که روحانیون با یک کشور خارجی ارتباط داشته اند رد کرد و این اتهام را نیز که آنها برای به راه انداختن اغتشاش پولهایی به وسیله مالکین بزرگ یا بعضی از کشورهای خارجی دریافت کرده اند جدا تکذیب نمود.
وی برعکس دولت را متهم کرد که...
.
«پارازیت» و در اعلامیه خود متذکر شد که علمای مذهب شیعه با مالکیت کشاورزان و آزادیهایی که به بانوان داده شده مخالف نیستند.
وی در این باره دولت را متهم می کند که مقررات اسلامی را رعایت ننموده است.
مجتهد شهر قم در اعلامیه خود پیشنهاد می نماید که اختلاف میان دولت و روحانیون در یک دادگاه بی طرف خارجی به حکمیت واگذار شود.
وی همچنین درخواست می کند که به رهبران مذهبی آزادی داده شود تا نظرات خود را به وسیله مطبوعات و رادیو به اطلاع افکار عمومی برسانند.
آیت الله شریعتمداری در پایان اعلامیه خود اظهار می دارد که تمام علمای شیعه با آیت الله خمینی و تمام کسانی که در حال حاضر در بازداشت می باشند هم رأیند.
تهران.
خبرگزاری فرانسه.
هشتم ژوئن محیط تهران هنوز ناراحت است تظاهرکنندگان که توانسته بودند دوبار در نزدیکی بازار اجتماع کنند به وسیله پلیس به سرعت پراکنده شدند.
در این جریان شش نفر از تظاهرکنندگان مختصر جراحتی برداشتند.
مأموران نظامی که بعدازظهر روزگذشته از شهر جمع آوری شده بودند مجددا وارد شهر گردیده و فعلاً خیابانهای بزرگ قسمت جنوبی شهر را تحت مراقبت دارند.
پلیس تحقیقات خود را برای یافتن مسئولین حوادث چند روز اخیر دنبال می کند و امروز صبح دو نفر را بازداشت کرده است.
مطبوعات عصر تهران می نویسند عده ای در شیراز بازداشت شده اند.
این روزنامه ها خصوصا به بازداشت آیت الله دستغیب اشاره کرده و اضافه می کند که وی با هواپیما به تهران آورده شده است.
تمام شهرستانهای مهم به وسیله ارتش اشغال گردیده و از اخباری که امروز بعدازظهر به تهران رسیده این طور به نظر می رسد که آرامش حکمفرما است.
توضیحات سند:
1ـ شعبان جعفری معروف به «شعبان بی مخ» از سردستگان اوباش تهران بود.او در تظاهرات ضد دولتی سالهای 32 ـ 1331 و نیز سرکوب مخالفان شاه و زاهدی پس از کودتا دست داشت و جنایات زیادی مرتکب شد.
پس از پیروزی انقلاب سال 1357 از ایران فرار کرد و در حال حاضر در امریکا مقیم است.
از آغاز حکومت دکتر مصدق تا دیماه 1331، شعبان جعفری با دار و دسته اش در سخنرانیها و تظاهرات خیابانی با جبهه ملی همکاری داشت و بعضی اوقات کنار دکتر فاطمی به عنوان محافظ دیده می شد.
اوایل بهمن ماه، شعبان جعفری خط خود را عوض کرد و در جریان نهم اسفند 1331 به اتهام حمله به خانه نخست وزیر بازداشت و محاکمه گردید.
ماجرا از این قرار بود که در 9 اسفند 1331 مصدق که بی خبر از همه جا مشغول انجام تشریفات سفر شاه به عتبات بود، گروهی از اوباش و چاقوکشان به سردستگی شعبان بی مخ (که بعد از انقلاب توسط آیت الله خلخالی به دلائلی غیر از این، غیابا به اعدام محکوم شد) با همراهی یک واحد کوچک ارتشی، بیرون در اصلی کاخ شاه گرد آمدند و با شعارهائی بر ضد مصدق و به نفع شاه انتظار شکار خود را می کشیدند.
مصدق موفق شد از در پشتی کاخ خارج و خود را به منزل مسکونی اش برساند.
طرفداران شاه خود را به خانه مصدق رساندند و با جیپ در خانه وی را شکستند اما با شلیک نیروهای ارتشی محافظ، در محاصره افتاده و توطئه شکست خورد و شعبان بی مخ که پس از 28 مرداد به لقب «سرهنگ تاج بخش» مفتخر گردید دستگیر شد.
شعبان جعفری از قهرمانان کشتی بود و سالهای زیادی از عمر خود را در زورخانه گذارند.
وی باشگاهی به اسم «باشگاه جعفری» تأسیس کرده بود و خود مدیر آن بود.
در جریان انتخابات مجلس هجدهم که در فروردین ماه 1333 انجام گرفت، چاقوکشان شعبان بی مخ دوش به دوش پاسبانان و مأموران فرمانداری نظامی جلوی شعبه های اخذ رأی ایستاده و رای کسانی را که می خواستند رای دهند می گرفتند و اگر از جبهه ملی کسی را نوشته بود او را زده و یا بازداشت می کردند و رهگذران را به زور وادار می کردند اسم نامزدهای دولت را به صندوق بریزند.
این جریان در روزنامه های غربی منعکس شد و حتی مجله تایم مطلبی تحت عنوان «ژنرال بی مخ» چاپ کرد و بر بی آبرویی دولت زاهدی و شاه افزود.
2ـ دکتر محمد مصدق ملقب به مصدق السلطنه فرزند میرزا هدایت در سال 1261 شمسی به دنیا آمد.
وی در سن 17 سالگی مستوفی خراسان شد.
تحصیلات مقدماتی را در تهران به انجام رسانید و در سال 1287 برای تحصیلات عالیه به پاریس رفت.
بعد از اتمام دوره مدرسه علوم سیاسی پاریس، به دانشگاه توشاش سوئیس وارد شد و در سال 1293 با اخذ درجه دکتری در حقوق، به ایران بازگشت.
چون مخالف قرارداد 1919 ایران و انگلیس بود، در بهار 1298 به سوئیس بازگشت و قصد داشت در آنجا مشغول کار شود که کابینه مشیرالدوله برای تصدی وزارت دادگستری از وی دعوت کرد.
در حین مراجعت به ایران در پائیز 1299 به حکومت فارس منصوب شد.
با این همه در همان سال از شناسایی کودتای سیدضیاءالدین طباطبائی امتناع ورزید.
پس از سقوط سید ضیاءالدین در سال 1300 به وزارت دارایی منصوب شد و به اصلاحات در این وزارتخانه پرداخت.
در سال 1301 به حکومت آذربایجان دست یافت و بعد از چندی به علت عدم موافقت دولت مرکزی با نظریات او از این سمت استعفا داد.
در سال 1302 وزیر امور خارجه شد.
در سال 1303 در دوره پنجم قانونگذاری به نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای ملی انتخاب گردید و در این دوره با واگذاری سلطنت به سردار سپه مخالفت کرد.
در دوره ششم مجددا به وکالت مجلس از طرف مردم تهران انتخاب شد و ضمن مخالفت با تشکیل مجلس مؤسسان، پس ازاتمام این دوره چون دولت در انتخابات مجلس دخالت کرد، از سیاست کناره گرفت و در قریه احمدآباد در غرب تهران اقامت گزید.
با اینکه به کلی از سیاست کناره گرفته بود، در چهارم تیرماه 1319 به وسیله شهربانی تهران توقیف شد و پس از اعزام به بیرجند، تا آذرماه همان سال در زندان عمومی آن شهر محبوس بود.
سپس مجددا به احمدآباد تبعید شد.
پس از وقایع شهریور 1320 در دوره چهاردهم و شانزدهم بار دیگر از طرف مردم تهران به وکالت مجلس شورای ملی انتخاب گردید.
در این دوره برای استیفای حفاظت ایران از شرکت نفت ایران و انگلیس و دولت انگلستان جبهه ملی راتشکیل داد و به مبارزه پرداخت و در 29 اسفند 1329 قانون ملی شدن صنعت نفت را از تصویب مجلس شورای ملی گذراند در اردیبهشت 1330 برای اجرای این قانون و خلع ید از شرکت نفت سابق، نخست وزیری ایران را قبول کرد.
موفقیت مصدق در جریان نهضت ملی شدن نفت، مرهون حمایتها و پشتیبانیهای روحانیون و نیروهای مذهبی بود که در رأس آنها آیت الله کاشانی قرار داشت.
اما بروز اختلاف میان آیت الله کاشانی و مصدق که با تفکرات لیبرالیستی و ملی گرایی همواره مدافع جدایی دین از سیاست بود، موجب گردید که حکومت شاه با همکاری سیا، نقشه هایی را برای سرنگونی حکومت مصدق طرح ریزی کنند.
در تیرماه 1331 با اینکه مجلس جدید (دوره هفدهم) به نخست وزیری او رأی تمایل داده بود، به سبب اختلاف نظر با محمدرضا پهلوی برای تصدی وزارت دفاع ملی، از تشکیل دولت جدید استنکاف کرد و شاه، قوام السلطنه را به نخست وزیری منصوب نمود، ولی ملت با قیام سی تیر به رهبری آیت الله کاشانی مجددا او را به نخست وزیری برگزید.
در 28 مرداد 1332 دولت مصدق سقوط کرد و او پس از محاکمه در یک دادگاه نظامی، به 3 سال زندان محکوم شد.
در شهریور 1335 از زندان آزاد شد و در احمدآباد تحت نظر قرار گرفت.
مصدق در 14 اسفند 1346 بر اثر بیماری درگذشت.