تاریخ سند: 13 اردیبهشت 1344
موضوع: سیدمحمود قمی
متن سند:
از: ساواک خراسان تاریخ:13 /2 /1344
به: اداره کل سوم (321) شماره: 1177 /9ﻫ
موضوع: سیدمحمود قمی
عطف 2421 /321 ـ 25 /1 /44 1
نامبرده بالا پس از آزادی آیتالله قمی و مراجعت از تهران، فعالیت خود را شروع و در تمام موارد محرک تشنجات منزل و ایادی قمی بوده است که به شرح زیر به استحضار میرساند:
الف) نامبرده در جریان حادثه مسجد فیل اعلامیهای تحت عنوان مجلس دعا چاپ و بین مردم توزیع و احساسات افراد متعصب و حادثه دیده را تحریک نموده، در منزل پدرش مجلس ختمی ترتیب داده، در میان بازاریان تبلیغ نمود که «هر کس به نسبت قدرت و توانایی مالی وجوهی برای بازماندگان مقتولین مسجد فیل جمعآوری نمایند» که البته این وجوهات[را] پس از جمعآوری شخصاً برداشت و هزینه نمود. نمونه این اعلامیه بهضمیمه است.
ب) نامبرده تعدادی زیاد عکس پدرش و خمینی را چاپ و بین بازاریها توزیع که در دکاکین نصب نمایند و تبلیغات دامنهداری برله مرجعیت بودن سیدحسن قمی شروع و با دستیاری مشتی اوباش مزاحمتهایی برای آیتالله شاهرودی که در آن موقع از طرفداران دولت بود، فراهم بهطوریکه شاهرودی دیگر نتوانست در مسجد گوهرشاد اقامه نماز کند و براثر تحریکات این شخص نزدیک بود میان طرفداران دو آیتالله تصادمی به وجود آید که با دخالت مأمورین انتظامی و ترک نماز آیتالله شاهرودی، قضیه فیصله یافت.
ج) سیدمحمود قمی در موقع بازداشت شیخ عباس طبسی و فلسفی از جانب پدرش تلگرافی بهعنوان تیمسار ماهوتیان به تهران مخابره و طی آن به بازداشت نامبردگان بالا اعتراض نموده و متن این تلگراف را در میان طلاب و طرفداران خود توزیع و با این وسیله خواسته است برای پدرش که فاقد شخصیت علمی و اجتماعی است، ایجاد شخصیت نماید (رونوشت تلگراف بهضمیمه است).
د) نامبرده در روز 12 محرم سال گذشته اعلامیه مربوط به پانزده خرداد که به امضاء خمینی، میلانی [و] قمی بود، در میان مردمی که به منزل پدرش میآمدند توزیع و تعدادی از این اعلامیه را به شیخ غلامحسین جعفریان که از محارم ایشان است، داده است که توزیع نماید. نمونه اعلامیه بهضمیمه تقدیم میگردد.
ﻫ) وی پس از ایجاد مزاحمت جهت آیتالله شاهرودی درصدد برآمد که تحریکاتی برعلیه آیتالله سبزواری شروع نماید ولی نظر به اینکه ایادی سبزواری بیشتر بود، ظاهراً نتوانست عملی انجام دهد اما با تحریکات مسمومکنندهای از قبیل «سبزواری نوکر دولت است، سبزواری عامل سازمان امنیت است...» مردم را برعلیه وی تحریک مینمود و در اثر اقدامات این شخص نزدیک بود تصادمی میان طرفداران دو آیتالله بروز نماید.
و) طبق گزارش شهربانی خراسان در تاریخ 18 /7 /43 [و] 25 /8 /43 که منزل قمی تحت مراقبت پلیس بوده، چند نفر قصد ورود به منزل قمی داشته که پلیس از ورود آنها جلوگیری؛ در این موقع سیدمحمود قمی به درب منزل آمده، به سرکار سروان شهریاری و مأمورین پلیس اهانت مینماید و آنها را تهدید میکند. از طرف شهربانی در این زمینه پروندهای برعلیه وی تشکیل و به دادسرا ارجاع شده است و شهربانی وی را جهت توضیحات احضار ولی مشارالیه در شهربانی حاضر نمیشود و نسبت به این امر بیاعتنایی نموده است.
ز) مقارن محصور بودن منزل قمی، سیدمحمود قمی بهوسیله حاج محسن شهیدی کارمند آستان قدس، از تیمسار سپهبد امیرعزیزی وقت ملاقات میخواهد ولی شهیدی نسبت به تقاضای وی ترتیب اثر نمیدهد. پس از رفع محدودیت، آقای شهیدی از منظور سیدمحمود قمی با جناب آقای استاندار سؤال میکند، سیدمحمود اظهار میدارد «میخواستم بروم و حضوراً هرچه ناسزا است بدهم.»
ح) مقارن سوءقصد بهجان مرحوم حسنعلی منصور اعلامیهای به امضاء فداییان روحانیون مبارز و مجاهد در مشهد چاپ و بهوسیله پست شهری جهت افراد سرشناس شهر ارسال و ضمن آن به هیئت حاکمه اهانت نموده است که نمونه آن بهضمیمه میباشد.
ط) متعاقب این عمل هرروز و بهوسیله افراد ناشناس بهوسیله تلفن به کارمندان ساواک فحاشی و تهدید میشد و با تحقیقی که به عمل آمد این کار بهوسیله سیدمحمود و طرفداران او صورت میگرفته است.
ی) در تاریخ 22 /1 /44 اعلامیههایی تحت عنوان سومین بهار و نامه سرگشاده فضلا و محصلین شیرازی مقیم قم بهوسیله پست شهری جهت رؤسای ادارات و افراد سرشناس ارسال شده و چون عاملین این عمل مشخص نبود، درصدد تحقیق برآمده تا اینکه از اعلامیههای مزبور سیدمحمود قمی شخصاً به یکی از مأمورین ساواک داده است. بنابراین محرز شد که عامل توزیع سیدمحمود قمی بوده است.
توضیح: چنانچه این گزارش در بازجویی مورد استفاده قرار گیرد، طوری مطرح شود که مأمور سوخته نشود چون مبادله اعلامیه خصوصی بوده است.
ک) در ساعت 24 لیله 29 /12 /43 هنگام تحویل سال، چراغهای صحن حرم مطهر خاموش شد و در این موقع مقدار زیادی تراکت که ضمن آن به تبعید خمینی اعتراض شده بود و نداشتن عید به علت تبعید خمینی و غیره در حرم و صحنین مطهر پخش شد، این ساواک درصدد تحقیق برآمده درنتیجه شیخ محمدمحسن محمدی بربرپور که عامل توزیع بود بازداشت، در بازجویی اعتراف نموده که از سیدمحمود قمی تراکتهای مزبور را دریافت و پس از تکثیر توزیع نموده است که قسمتی از بازجویی وی درباره پسر قمی به پیوست تقدیم میگردد.
ل) نامبرده در ملاقاتی که با تیمسار سپهبد امیرعزیزی استاندار خراسان نموده، برعلیه ساواک مطالبی گفته که ساواک مانع برقراری مجالس روضه و دعا به خمینی [و] قمی است.
م) وی اخیراً بهطور غیرمجاز به عراق مسافرت نموده و منظورش از این مسافرت تماس با روحانیون عراق و تبلیغ برعلیه دولت و برله قمی میباشد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان- سرتیپ بهرامی
11 /2
توضیحات سند:
1. شماره عطفی مزبور نامهای است که از اداره کل سوم به ساواک خراسان ارسال شده است و از آن ساواک خواسته است تا «دستور فرمایید هرگونه سوابقی از نامبرده [سید محمود قمی] (گذشته از سابقهای که طی شماره معطوفی فوق [13757 /9ﻫ ـ 5 /12 /43] اعلام گردیده است) در آن ساواک موجود میباشد، خلاصهای از آن تهیه و اعلام دارند.»
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 05 صفحه 34