تاریخ سند: 10 خرداد 1343
موضوع : جمعیت نهضت آزادی
متن سند:
محل : تهران
برابر اطلاع واصله.
فعالیت طرفداران نهضت آزادی1 این روزها
بمناسبت ایام سوگواری همچنان محسوس
بوده و قسمت اعظم این فعالیتها در کانون
مهندسین است که همه ساله کانون مهندسین
در ایام سوگواری خصوصا روزهای تاسوعا و
عاشورا مجلس خاصی داشتند و آقایان سید
محمود طالقانی و مهندس بازرگان در آن
مجلس سخنرانی میکردند امسال نیز تلاش
برای برگزاری این مجلس سوگواری در روزهای
مذکور ادامه دارد ظاهرا یکی از سخنرانان این
جلسه آقای مطهری واعظ است و سخنرانان
دیگر آن هنوز معلوم نشده اما ظاهرا خود مهندسین خواهند بود.
ضمنا در این جلسه قرار است
تحت عنوان قیام حسینی و نتایج ظلم و ستم مطالبی گفتگو شود این جلسه در خیابان امیریه
کوچه جنب مسجد مهدیه خواهند بود آنچه محسوس است طرفداران نهضت آزادی در این
روزها بمناسبت ایام سوگواری بر تلاش خود جهت تحریک افکار عمومی علیه محکومیت آقایان
سران نهضت آزادی و عدم رضایت علیه دستگاه افزوده اند.
رونوشت برابر اصل است.
روحانیون ـ گرچه مطهری واعظ مشخصات کاملی ندارد معهذا اگر شناخته شده است پاسخ اداره یکم شود در غیر این صورت از ساواک
تهران استعلام شود.
19 /3 بخش 321 : 19 /3 /42 در پرونده مربوطه بایگانی شود.
19 /3
گیرندگان: ریاست اداره دوم کل سوم جهت اطلاع و ارسال بیوگرافی ملصق بعکس مطهری واعظ
توضیحات سند:
1ـ نهضت آزادی ایران : وقتی جبهه ملی دوم در سال 1339 شکل گرفت اعضای آن بر سر ترکیب سازمانی، عناصر
تشکیل دهنده و انتخاب اعضای شورای مرکزی، دچار اختلاف درونی گردیدند و بعضی از اعضای آن از جمله مهندس
بازرگان و دکتر سحابی به همراه آیت الله طالقانی دست به تأسیس یک حزب سیاسی زدند که مرام و ایدئولوژی آن گرفته
شده از اسلام بود.
این حزب در 27 اردیبهشت 40 در یک مجلس بیست سی نفری دوستان تأسیس شد و در اولین
اجتماع عمومی تأسیس آن و علت تشکیل و مرام آن اعلام شد.
نهضت آزادی ایران دکتر مصدق را به عنوان یگانه رئیس دولت منتخب و محبوب واقعی مردم ایران و مبارز بزرگ ضد
استعمار می داند و خود را «مصدقی» معرفی میکند و مصدق را خادم و خدمتگزار ملت ایران می داند.
این حزب در پی فعالیتهای خود اعلامیه ای در 3 بهمن 1341 در رابطه با انقلاب سفید انتشار داد که پرده از روی این
انقلاب برمی داشت و بخاطر همین اعلامیه فردای آن روز آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان و دکتر سحابی و عده ای
دیگر از اعضای آن دستگیر و زندانی شدند و نهایتا پس از چندین جلسه دادگاه در 16 دی 1342 آیت الله طالقانی و
مهندس بازرگان هرکدام به 10 سال و دکتر سحابی به 6 سال زندان محکوم شد همچنین دیگر اعضا هم از 6 تا 4 سال
حبس محکوم گردیدند.
(تاریخ سیاسی 25 ساله ایران، غلامرضا نجاتی)
منبع:
کتاب
استاد شهید مرتضی مطهری به روایت اسناد ساواک صفحه 54