سرتیپ مهدیقلی علوی مقدم
تاریخ سند: 9 خرداد 1327
سرتیپ مهدیقلی علوی مقدم
متن سند:
1787 شعبه 1 دفتر حسب الامر شاهانه شما به وزارت کشور مأمور می شوید که تحت نظر و دستور تیمسار وزیر کشور به مأموریتی که مقرر است حرکت و انجام وظیفه نمائید.رئیس ستاد ارتش.
سپهبد رزم آرا1 رونوشت برای اطلاع ریاست بازرسی کل ایفاد می گردد رئیس ستاد ارتش.
سپهبد رزم آرا رونوشت برای اطلاع اداره کارگزینی ارتش ایفاد می گردد رئیس دفتر ستاد ارتش.
سرهنگ انصاری
توضیحات سند:
1ـ حاجیعلی رزم آرا متولد 1280 ه ش تحصیلکرده و فارغ التحصیل دانشکده نظامی سن سیر پاریس بود.اولین شغلی که بعد از شهریور 1320 به او سپرده شد فرماندهی لشگر اول مرکز بود.
لشگری متلاشی شده بدون سرباز با انبارهای خالی از آذوقه و مهمات.
در اوایل سال 1322 به فرماندهی آمادگاه تعلیماتی ارتش برگزیده شد و در آن ایام زمینه را به هر نحوی که بود برای خود فراهم می ساخت.
همسر مظفر فیروز (مهین دولتشاهی) خواهرزاده همسر رزم آرا بود و بین خاله و خواهرزاده صمیمیت وجود داشت.
از این رو رزم آرا و فیروز به هم نزدیک شدند.
رزم آرا از فیروز خواست با اطلاعاتی که در اختیار وی قرار می دهد در روزنامه رعد امروز که وی منتشر می کرد، سپهبد یزدان پناه رئیس وقت ستاد ارتش را مورد حمله و انتقاد قرار دهد.
فیروز نیز همین کار را انجام داد و در ارتش ولوله ای بپا شد و نهایتا حمایت سهیلی از سرتیپ رزم آرا و حملات روزنامه ها به یزدان پناه بالاخره موجب شد رئیس ستاد ارتش از شغل خود استعفا دهد و سرتیپ رزم آرا رئیس ستاد ارتش شود.
رزم آرا در 43 سالگی با درجه سرلشگری بازنشسته شد.
بعد از رئیس الوزراء شدن قوام و انتصاب مظفر فیروز به معاونت سیاسی و پارلمانی نخست وزیر، رزم آرا با وساطت فیروز از قوام خواست تا او را از بازنشستگی خارج کند و قوام نیز خواسته وی را با شاه در میان گذارد و موافقت شاه را جلب نمود و رزم آرا با درجه سرلشگری به ارتش بازگشت و به ریاست ناحیه 2 وزارت جنگ که لشگرهای آذربایجان و کردستان در آن ناحیه قرار می گرفت منصوب شد.
در انتخابات دوره پانزدهم رزم آرا در چند حوزه اعمال نفوذ کرد و تعدادی از دوستان و طرفداران خود را به مجلس فرستاد و در آخرین روزهای صدارت قوام زمزمه یک حکومت نظامی در اجتماع و مطبوعات شنیده می شد و نام چندین نظامی از جمله رزم آرا برای نخست وزیری برده می شد.
و بالاخره بعد از زمامداری حکیمی و هژیر و ساعد مراغه ای در روز پنجم تیرماه 1329 علی منصور نخست وزیر استعفای خود را به شرط ارجاع سمت سفارت در یکی از کشورهای اروپائی تقدیم نمود و سپهبد رزم آرا جانشین او گردید.
در نیمه دوم سال 1329 تمام تلاش رزم آرا و هیأت وزیران مصروف نفت شد.
تهران و تمام شهرها متشنج بود.
در اسفند ماه جبهه ملی و اقلیت مجلس رزم آرا را استیضاح کرد ولی سردار فاخر حکمت پاسخ به استیضاح را به بعد از عید موکول کرد.
روز شانزدهم اسفند ماه قبل از ظهر مجلس ترحیم آیت الله فیض قمی در مسجد شاه تهران برپا بود و رزم آرا به اصرار امیر اسداللّه علم و به اتفاق به سوی مسجد حرکت کردند داخل مسجد با جمعیت انبوهی مواجه شدند مأموران برای او راه باز کردند و او به حرکت ادامه داد ولی ناگهان سفیر گلوله خلیل طهماسبی بلند شد و چند گلوله که به سر او اصابت کرده بود او را در دم به هلاکت رساند.
فردای قتل رزم آرا آیت الله کاشانی با خبرنگاران داخلی و خارجی مصاحبه کرد و قتل وی را لازم دانست و خلیل طهماسبی را نجات دهنده ملت ایران معرفی کرد.
رزم آرا حین الفوت 49 سال داشت.
نخست وزیران ایران از مشیرالدوله تا بختیار ـ باقر عاقلی ـ نشر جاویدان ـ 1370 ـ ص 688 ـ 702