صورت جلسه شورای تامین استان اصفهان
تاریخ سند: 20 مرداد 1357
صورت جلسه شورای تامین استان اصفهان
متن سند:
جلسه شماره 377 ساعت 1330 مورخه 20 /5 /2537 شرکت کنندگان : 1ـ اکبرزاد استاندار استان اصفهان 2ـ سرلشکر رضا ناجی فرمانده مرکز توپخانه و موشکها و پادگان اصفهان 3ـ سرتیپ تقوی رئیس ساواک استان اصفهان 4ـ سرتیپ خسروی بجای فرمانده ناحیه ژاندارمری اصفهان 5ـ سرهنگ شیرانی بجای رئیس شهربانی اصفهان مذاکرات : سرلشگرناجی ـ پس از تقاضای وضعیت قرمز بلافاصله مراتب تلفنی به تیمسار فرماندهی ن ز ش معروض و تقاضای شورا شرفعرض پیشگاه مبارک ملوکانه رسید و مقرر فرمودند که یک گردان دیگر زیرا امر شهربانی قرار گیرد.امر همایونی بلافاصله اجرا، گردان دیگری زیر امر شهربانی قرار گرفت.
در ساعت 1330 مجددا امریه ن ز ش ابلاغ شد مبنی بر اینکه به فرمان مطاع مبارک ملوکانه شورای تامینی تشکیل و چنانچه اعلام وضعیت قرمز ضروری است وضعیت قرمز اعلام شود و فرمانداری نظامی برقرار گردد و کلیه عوامل انتظامی و امنیتی زیر امر فرماندار نظامی قرار گیرد.
لذا، در صورت تصویب اعضای شورا مبنی بر اعلام وضعیت قرمز چون اجازه از طرف ذات مبارک شاهانه صادر شده است من آمادگی تحویل گرفتن شهر و اجرای مقررات فرمانداری نظامی را دارم و در اجرای فرمان همایونی که مقرر فرمودند برای حفظ جان و مال و ناموس اهالی اصفهان حکومت نظامی برقرار شود اقدام می نمایم.
1 مصوبات اعضای شورا : با توجه به اوضاع وخیم فعلی شهر اصفهان و مستند به اجازه ذات مبارک شاهانه اعضاء شورا به اتفاق وضیعت قرمز در شهر اصفهان و حومه اعلام و مقررات فرمانداری نظامی از ساعت 1500 در شهر اصفهان و حومه برقرار می گردد.
توضیحات سند:
1ـ اکبرزاد (استاندار اصفهان) و سرلشگر رضا ناجی (فرمانده مرکز توپخانه و موشکها) از دو شب قبل از اعلام حکومت نظامی تا صبح بیدار بودند و با سایر مقامات امنیتی و انتظامی جزئیات امور مربوط به شهر را نظارت می کردند.ساعت 30:11 روز جمعه جلسه ای در کاخ استانداری با حضور مقامات استان تشکیل شد و سرانجام به منظور اعاده نظم و امنیت شهر اصفهان و حومه استدعای استقرار حکومت نظامی گردید.
مرکز تظاهرات پشت استادیوم باغ همایون (واقع در خیابان چهارباغ پایین) بود و تظاهرکنندگان از این محل تظاهرات را آغاز کردند و دامنه آن به میدان پهلوی، خیابان فروغی و میدان انقلاب شاه و ملت و خیابان سپهبد زاهدی و چهارراه وفایی و خیابان محمد رضاشاه کشیده شد.
از ساعت 9 صبح روز جمعه، شهر اصفهان وضع ناآرامی به خود گرفت و از 2 ساعت بعد در نقاط مختلف شهر، بخصوص در محلهایی که تظاهرات برپا شده بود، آتش سوزیهایی ایجاد شد.
خبرنگار ما که با یک هواپیمای شخصی بر فراز اصفهان گردش می کرد گزارش داد که در ابتدای جاده انوشیروان، فلکه انقلاب، خیابان فروغی، خیابان محمدرضاشاه و میدان طوقچی چند دستگاه اتومبیل و تعداد زیادی زباله دانیهای شهرداری آتش گرفته بود.
در فاصله کمتر از پانزده دقیقه که خبرنگار ما از آسمان شهر اصفهان را زیر نظر داشت، آتش خاموش گردید.
مقامات محلی برای اطفای حریق علاوه بر استفاده از اتومبیلهای آتش نشانی، از سایر مراکز نیز استمداد کردند.
پنجشنبه شب که آغاز تظاهرات تظاهرکنندگان در اصفهان بود، از ساعت 10 شب زد و خورد بین تظاهرکنندگان و مأموران آغاز شد که تا پاسی از نیمه شب ادامه داشت و هر بار صدای شلیک گلوله ای به صورت تک تیر یا پیاپی در گوشه و کنار اصفهان شنیده می شد.
روز بعد از تظاهرکنندگان که شب قبل در خیابان فروغی و حوالی محمد رضاشاه و فلکه پهلوی به ایجاد آتش سوزی و تخریب بانکها مبادرت می کردند.
در این خیابان چند بانک و مؤسسه به کام آتش فرو رفت و چند اتومبیل شخصی در آتش سوخت.
(روزنامه اطلاعات شماره 15685ـ22 /5 /57، ص 27)