صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

درباره: طرح1 خنثی‌‌سازی اقدامات و تحریکات روحانیون افراطی و متعصبین مذهبی در ماه مبارک رمضان

تاریخ سند: 21 تیر 1357


درباره: طرح1 خنثی‌‌سازی اقدامات و تحریکات روحانیون افراطی و متعصبین مذهبی در ماه مبارک رمضان


متن سند:

شماره: 4338 /312 تاریخ: 21 /4 /2537[1357]
درباره: طرح1 خنثی‌‌سازی اقدامات و تحریکات روحانیون افراطی و متعصبین مذهبی در ماه مبارک رمضان

1. وضعیت:
در ماه مبارک رمضان، طبق معمول اجتماعات مذهبی در کلیه نقاط کشور برگزار می‌گردد. مردم روزه‌دار در مساجد، تکایا و حتی منازل افراد مختلف اجتماعاتی دارند. اجتماعات مذکور ظهرها و شبهای ماه رمضان اکثراً در مساجد و تکایا می‌باشد.
طبق برآورد نسبی که صورت گرفته، تنها در تهران تعداد مساجد بالغ بر 600 باب است که با احتساب تکایا و مجالس منعقده در منازل مردم، [به]حدود یکهزار مجلس می‌رسد.
تعداد مجالس در شهرستان‌ها و روستاها نیز حدود نزدیک به ده هزار بالغ می‌گردد که این مجالس در ماه مبارک رمضان در سال جاری نیز برگزار خواهد شد.
در سال‌های قبل در برخی از مجالس مورد بحث، به طور پراکنده بعضاً انتقاداتی علیه اوضاع مملکتی توسط روحانیون و وعاظ افراطی صورت می‌گرفته است.
به دنبال گسترش بیشتر فضای سیاسی کشور، از اواسط سال 2536، شرایط خاصی در رابطه با وضعیت روحانیون و افراطیون و متعصبین مذهبی به وجود آمده است.
اگرچه در اکثر مجالس منعقده در سراسر کشور طی ماه مبارک رمضان، وعاظ و سخنرانان مذهبی به بحث پیرامون مسائل دینی می‌پردازند اما با توجه به شرایط معروض، قابل پیش‌بینی است که در تعدادی از مجالس مورد بحث، عناصر افراطی و روحانیون مخالف و متعصب، فرصت مناسبی برای انجام تحریکات ضد ملی و تبلیغات آشوب‌‌طلبانه به دست آورند و کوشش کنند که با تحریک متعصبین مذهبی و مردم قشری، به بهره‌برداری‌های سوء در جهت نیات خود بپردازند. آنها ضمناً خواهند کوشید که در روزهای 19، 20 و 21 ماه رمضان تلاش‌های خود را به اوج برسانند.
با عرض مراتب بالا پیش‌بینی می‌شود که در مجالس مورد بحث تحریکات و فعالیتهای سوء به طور کلی در قالب اقدامات زیر صورت گیرد:
الف . تحریک افراد ساده‌لوح و سطحی علیه مقامات عالیه کشور و تجلیل از روح‌الله خمینی.
ب . تحریک مردم و بخصوص متعصبین مذهبی در پوشش مسائل و موضوعات دینی، علیه دولت و سازمان‌های انتظامی و امنیتی برای ایجاد شورش و بلوا و ایجاد رعب و وحشت در مردم و نیز حملات دستجمعی به سوی مأمورین انتظامی.
پ . پخش اعلامیه، تراکت و نشریات مضره در میان مردم به منظور تحریک گروههای اجتماعی به اقدامات اخلالگرانه.
ت . انجام عملیات خرابکارانه و تخریب در مؤسسات دولتی، حساس ملی و مؤسسات خصوصی برای ابراز موجودیت.
ث . برپاکردن تظاهرات اخلالگرانه خیابانی و حمل شعار و پلاکارد و پرچمهائی که روی آنها شعارهای مضره و تحریک‌آمیز نوشته شده است، به منظور ایجاد آشوب و اخلال در نظم عمومی.
ج . خرابکاری در دکلهای تقویت تلویزیون و سایر تأسیسات ارتباطی کشور.
چ . بهره‌برداری‌های تبلیغاتی به نفع مقاصد گروه‌ها و سازمان‌های ضد حکومتی ایران.
2. مأموریت:
با توجه به مراتب معروض در بالا و ضرورت مقابله با حوادث احتمالی و تحریکات ضد ملی، سازمان‌های مختلف مملکتی موظف به انجام اقداماتی از جهت خنثی ‌سازی تحریکات و حوادث مذکور می‌باشند و مأموریت، مقابله و خنثی‌سازی حوادث مورد بحث می‌باشد.
3. اجرا:
به منظور اتخاذ یک خط مشی واحد و هماهنگ در زمینه اجراء درست و به موقع اقدامات خنثی ‌کننده، بدواً موضوع در جلسه فوق‌العاده شورای هماهنگی استان مرکب از استاندار، رؤسای سازمان‌های انتظامی و امنیتی، رئیس دادگستری و همچنین مدیرکل اوقاف مطرح و با توجه به مقتضیات هر منطقه، تدابیر لازم در قالب نقش هر سازمان اتخاذ خواهد گردید و به طور کلی موارد زیر مطمح نظر خواهد بود.
الف . تماس و ارتباط با روحانیون منطقه و یادآوری عواقب اقدامات اخلالگرانه به نحو مقتضی و توجیه آنان در زمینه جلوگیری از بروز حوادث نامطلوب.
ب . بررسی راه‌های جلوگیری از اغتشاش و اخلالگری:
پ . بررسی نحوه مقابله با عناصر اخلالگر.
ت . بررسی طرق ‌پراکنده کردن اخلالگران با توجه به امکانات موجود در منطقه.
ث . بررسی راههای حفاظت از مناطق، تأسیسات و دستگاههای حساس و مهم در منطقه.
ج . بررسی نحوه انعکاس برنامه‌های مذهبی به وسیله رسانه‌های گروهی در سطح منطقه.
چ . تفکیک و تفهیم نقش هر سازمان که در اجرای مأموریت مورد نظر مسئولیت دارند.
در شورای هماهنگی فوق‌العاده، همچنین از استانداران و فرمانداران درخواست خواهد شد که با توجه به وضعیت منطقه مأموریت خود، در مجالس و مراسم رسمی مذهبی پس از حصول اطمینان از اینکه واعظ مربوطه مطالبی برخلاف مصالح مملکت و مقدسات ملی نخواهد گفت که آنها را در محظور قرار دهد، شرکت نمایند و یا اینکه از دیگر مقامات مؤثر محلی برای حضور در چنان مجالسی درخواست نمایند. (با رعایت نکته مذکور علی‌الاصول شرکت مقامات مسئول منطقه در مجالس می‌تواند دارای اثرات مفیدی باشد.)
با توجه به مسئولیت محوله در اجرای مأموریت مورد بحث، نقش هر سازمان به شرح زیر خواهد بود:
نقش سازمانهای امنیتی و انتظامی محل:
1. دادن تذکرات لازم به امامان جماعت یا وعاظ و صاحبان مجالس به منظور اینکه اولاً به مصالح عالیه مملکتی توجه داشته باشند و ثانیاً از ایجاد اوضاع نامطلوب خودداری و از بروز اقدامات اخلالگرانه جلوگیری نمایند. این اقدام در سطح شهرها توسط شهربانی و در حوزه روستاها توسط ژاندارمری انجام خواهد شد. در مواقعی که مقتضیاتی دادن تذکر و انجام توجیه را توسط سازمان اطلاعات و امنیت محل ایجاب نماید، توسط سازمان محل اقدام خواهد گردید.
2. کسب اطلاعات به موقع از تصمیمات احتمالی عناصر اخلالگر و انجام پیش‌بینی‌های لازم و جلوگیری پیش ‌از واقعه از بروز حوادث نامطلوب.
3. توجیه منابع و عوامل اطلاعاتی و اعزام آنان به مجالس و مراسم منعقده و کسب اطلاعات به موقع از حوادث و رویدادهای منطقه.
4. مراقبت از عناصر مظنون و مشکوک و افراد سابقه‌دار و عناصری که دارای پیشینه تحریکات مضره مذهبی می‌باشند.
5. کنترل و انجام مراقبت‌های لازم با پیش‌بینی قبلی از مجالس و مراسم متشکله در سطح شهرها و روستاها به منظور جلوگیری از آشوب و بلوا و براساس طرحهائی که از قبل تنظیم گردیده است.
6. اقدامات سازمانهای انتظامی و امنیتی در سطح منطقه باید به صورت هماهنگ با یکدیگر انجام گردد.
7. بررسی وضعیت بانیان و وعاظ مجالس و صدور اجازه تشکیل مجالس (با شناسائی واعظ و بانی مسئول) در شهرها توسط شهربانی و در روستاها توسط ژاندارمری.
نقش سازمان اوقاف:
سازمان اوقاف در مرکز و واحدهای تابعه آن در نقاط مختلف کشور، ضمن اینکه تعدادی روحانی به عنوان کارمند و نماینده مذهبی در اختیار دارد، به دلیل ویژگی وظائف خود، با روحانیون و متولیان اماکن مذهبی در ارتباط است و لذا می‌تواند علاوه بر اینکه به عنوان مشاور مذهبی با سازمانها و مقامات مسئول محلی همکاری داشته باشد، مواردی را در این زمینه بخصوص انجام دهد.
1. به‌ کلیه وعاظ و روحانیونی که در اختیار دارد، مؤکداً توصیه نماید که در مجالس و مراسم شرکت و محور سخنرانیهای خود را بر پایه تشریح اقدامات انجام شده و اصلاحات اساسی در کشور و هم جهت بودن اصلاحات مذکور با شریعت مقدس اسلام قرار داده و نیز نشان دهند که رهبری ایران در جهت اجرای احکام اساسی دین مقدس اسلام و رفاه مردم مسلمان تلاش دارد.
2. متولیان و روحانیون و وعاظ مرتبط با اوقاف را به نحو مقتضی و منطقی توجیه نمایند که با استفاده از موقعیت خود، حداکثر کوشش را برای جلوگیری از بروز حوادث نامطلوب و تحریکات سوء در منطقه به عمل آورند.
3. رؤسا و مسئولین اوقاف ضمناً اطلاعاتی را که در زمینه فعالیتهای ناهنجار مذهبی کسب می‌نمایند، سریعاً به مبادی مسئول منعکس و سازمانهای مسئول را در این زمینه یاری دهند.
4. رؤسا و مسئولین اوقاف در مناطق مختلف، موظف به شرکت در مراسم و مجالس رسمی مذهبی شوند و بخصوص در مراسم ماه مبارک رمضان این وظیفه را به نحو اکمل انجام دهند.
نقش سازمانها و وسائل ارتباط جمعی:
رادیو . تلویزیون و جراید در ارائه وجهه مذهبی دستگاه حکومت به مردم و زایل کردن اثر تبلیغات سوئی که از جانب محافل مغرض برای ضد مذهبی نشان دادن حکومت به عمل آمده، نقش انکارناپذیری دارند. علاوه بر آن می‌توانند با استفاده از فرصت، در ماه مبارک رمضان نیز این نقش را بهتر و اثربخش‌تر ایفا نمایند. به این منظور سازمانها و وسائل ارتباط جمعی باید نقش وسیعتر و فراگیرتر از گذشته به عهده گیرند و نقش آنها به طور کلی می‌تواند چنین باشد:
1. پخش برنامه و گفتارهای مذهبی منظم از رادیو و تلویزیون.
2. تهیه رپرتاژهائی از مراسم مذهبی مردم که طی آن آئین مذهبی با آرامش و خالصانه انجام شده و پخش آن به مناسبت در مواقع مقتضی روز یا شب از رادیو و تلویزیون.
3. تهیه و پخش فیلمهائی از مراسم مذهبی که در آن مقامات مؤثر و مسئول محلی شرکت کرده‌اند.
4. خودداری از پخش و انعکاس مطالب خلاف و رویدادهای تحریک کننده که مآلاً موجبی برای تسرّی و توسعه آن به نقاط دیگر کشور نگردد.
5. تهیه و پخش برنامه‌های ویژه مذهبی متناسب با ماه مبارک رمضان از قبیل مصاحبه، پرسش و پاسخ از جانب مردم و روحانیون (با انتخاب درست)، فیلم و نمایشنامه و امثال آن.
6. انتشار اخبار مفید و مقالات مذهبی آگاه ‌کننده در جراید توام با تفسیر متناسب با مصالح ملی و مملکتی.
4. هماهنگی و نظارت:
الف . ترتیبی داده شود که به مجرد مشاهده کوچکترین سوء جریانی، شورای هماهنگی استان و یا شهرستان با حضور مقامات مربوط تشکیل جلسه داده و با بررسی وضعیت، تصمیمات متناسب اتخاذ نماید.
ب . بین سازمانهای انتظامی و امنیتی تماس دائمی برقرار و اخبار و اطلاعات واصله سریعاً مبادله گردد.
پ . پیش‌بینی لازم برای نظارت بر اجرای دستورات صادره به عمل آید.
ت . اخبار مکتسبه به طور منظم تلگرافی به مرکز مخابره شود.

توضیحات سند:

1. اداره کل سوم ساواک این طرح را طی شماره 4561 /312- 25 /4 /37 برای ساواک خراسان ارسال و نوشته است: «دستور فرمائید ضمن عطف توجه به مفاد طرح مذکور، نسبت به طرح مطالب آن در شورای هماهنگی اقدام و بر حسب موضوع و شرایط منطقه، تصمیمات لازم برای اجرای مفاد آن معمول و نتایج حاصله را در ایام ماه مبارک رمضان هر هفته یک بار به صورت مجموعه گزارش و حوادث و وقایع مهم را تلگرافی اعلام ‌دارند. که رئیس ساواک خراسان در نیز در ذیل آن به امنیت داخلی دستور داده: «یک نسخه برای هر یک از سازمانهای تابعه ارسال گردد که در شورای هماهنگی مطرح و اقدام و جریان را مستمراً گزارش نمایند. خلاصه‌ای به من داده شود که قبل از ماه رمضان در شورای هماهنگی مطرح کنم.» بخش ضمائم

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 13 صفحه 120








صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.