درباره : وظائف و نقش ساواک در شرایط کنونی مملکت
تاریخ سند: 2 آذر 1357
درباره : وظائف و نقش ساواک در شرایط کنونی مملکت
متن سند:
اخیرا در مورد گزارشاتی که از سوی ساواک به مقامات عالیه مملکت تقدیم شده، فرموده اند «ساواک وضع یک خبرگزاری را پیدا کرده که فقط حوادث و وقایع را پس از وقوع اطلاع میدهد و این پاسخ انتظاری نیست که از ساواک وجود دارد.» اوامر بالا در حقیقت هشداری است بر اینکه سازمان اطلاعات و امنیت کشور و عوامل آن در شرایط حساس و تاریخی کنونی بنحو مطلوب و رضایتبخش وظائف و رسالت تاریخی خود را انجام نمیدهند و یا اینکه روشهائی را مورد استفاده قرار نمیدهند که بتواند نیاز اساسی مملکت را در کسب اطلاعات مورد نیاز و پیش بینی اوضاع و احوال و پیشگیری بموقع از حوادث نامطلوب، برآورده سازد.
سازمان اطلاعات و امنیت هر منطقه مسئول کشف فعالیتهای ضد امنیتی، شناسائی عوامل منحرف و محرک و کسب اطلاعات بموقع از تصمیمات و اقدامات آنان و رویدادهای احتمالی میباشد.
فی المثل اگر در یک منطقه روی طبقات و گروههای خاصی فعالیت انحرافی و تبلیغات سوء انجام میشود، یا نشریه مضره ای تهیه و توزیع میگردد و بالاخره هسته یا گروه فعالی در خفا فعالیت ضد ملی میکند، ساواک باید در آن نفوذ داشته باشد و عوامل را بشناسد و محل تهیه و تکثیر نشریات را کشف کند.
1 نفوذ و رخنه در محافل و گروهها و هسته های مخفی یا مجامع نیمه آشکار و حتی آشکار و کسب اطلاع از آنها، از وظائف حتمی و اولیه ساواک است.
با شرح مراتب بالا و با علم اینکه رخدادهای اخیر در مملکت سبب شده که در ظاهر از وجهه و امکانات و نفوذ ساواک کاسته شود، معهذا ایجاب مینماید که سازمان و عوامل آن حتی در شرایط نامطلوب نیز با بررسی اوضاع و اتخاذ رویه های منطقی و عملی، راهی برای اجرای وظائف و به ثمر رسانیدن رسالت خود پیدا کنند.
بدیهی است امکانات لازم در اختیار هست و برای شرایط و اوضاع هر منطقه، این امکان را بدست میدهد تا عوامل بتوانند [ناخوانا] عملیاتی را آغاز و با توفیق نسبی در هر زمینه، در مراحل بعدی به پیشروی مطمئن و منطقی بپردازند.
این امر نیازمند تفکر و ارزیابی و بررسی امکانات و استعدادهای موجود در منطقه و بکار گرفتن هوشمندی و موقع شناسی است.
اگر چه مشتی عوامل منحرف و مغرض از ساواک رویگردان شده اند، معهذا سازمان اطلاعات و امنیت کشور هنوز یکی از پناهگاهها و مراکز مورد احترام و مراجعه و امید مردم میهن پرست میباشد.
مسئولین باید با جلب اعتماد و دوستی مردم، آب رفته را بجوی باز آورند و با حسن رفتار و تدبیر، مواضع از دست داده را در سطح جامعه اشغال کنند و اساس را بر رابطه محترمانه و اثبات حقانیت و ماموریت ساواک در حفظ تمامیت ارضی و مبارزه با براندازان و خرابکاران قرار دهند.
دستور فرمائید با در نظر گرفتن موارد بالا و دستوراتی که قبلاً درباره ارائه چهره مردمی ساواک داده شده، کلیه امکانات را بکار گیرند و اطلاعات لازم را جمع آوری و با کوشش همگانی و اعمال دقت نظر و سعی و اهتمام، شرایطی بوجود آورند که ساواک موقع و موضع شایسته خود را در جامعه و در پیشگاه ملت و رهبری مملکت ابراز نماید.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور ـ سپهبد مقدم
توضیحات سند:
1ـ پیش از عمومی شدن نهضت اسلامی مردم ایران قطعا چنین نظری (ساواک وضع یک خبرگزاری را پیدا کرده) در بین مقامات بلند پایه حکومتی نسبت به ساواک وجود نداشت.این دستگاه امنیتی تا سال 1355 موفق شده بود بخش قابل توجهی از نیروهای مبارز، به ویژه آن ها که مشی مسلحانه در پیش گرفته بودند، قلع و قمع و صدای آزادی خواهان را با چنگال خونین کمیته مشترک ضد خرابکاری خفه کند.
اما در نیمه دوم سال 1357 سازمان اطلاعات و امنیت کشور دیگر با گروه ها و افراد خاصی که پرونده ای در ساواک داشته باشند و سابقه آن ها و همردیفان شان برای آن سازمان روشن باشد رو به رو نبودند.
آن ها با تمامی جامعه و با همه قشرها و طبقات مردم که خواهان سرنگون کردن نظام شاهنشاهی بودند مواجه گشتند.
در چنین موقعیتی نقش ساواک به طور طبیعی از شکل نفوذ، شناسایی، توطئه و فروپاشاندن گروه ها و یا به تله انداختن افراد، خارج می شود، و تبدیل به تماشاگری بهت زده می گردد که نه تنها سوار بر جریان های پیش آمده نیست، بلکه اسیر آن است.
حال اگر در آذر ماه سال 1357 «مقامات عالیه مملکت» نقش گذشته را در شاکله ساواک مشاهده نمی کنند، به دلیل همین موضوع است.
مضاف بر این که در آن زمان که بحران، به مرز فروپاشی اساس حکومت شاهنشاهی نزدیک می شد، همه نهادها و مؤسسات حکومتی توان ایفای نقش پیشین خود را نداشتند : از شخص محمدرضا پهلوی گرفته تا قوه مجریه، مقننه و قضاییه.
در آن زمان فقط ارتش به عنوان یک سازمانی که زلزله انقلاب بدان راه نیافته، مطرح بود که با نزدیک شدن به روزهای پیروزی و اعلام بی طرفی از سوی ارتش روشن شد که تنها متکای نظام شاهنشاهی نیز در برابر خواست یک ملت توان ایستادگی ندارد.
ساواک در این روزها غیر از ایفای نقش یک خبرگزاری تمهیداتی به کار می برد ـ برای نمونه در دو سند بعدی به آن ها اشاره شده ـ که عملاً کارایی نداشت و نتایج مثبتی برای این سازمان نمی آورد.