موضوع : جبهه ملی
تاریخ سند: 26 آبان 1341
موضوع : جبهه ملی
متن سند:
بدنبال انتشار اخبار مربوط بملاقاتهای علم1 و اللهیار صالح در حوزه های جبهه ملی مسئولان حوزه ها از طرف علماء مورد سئوال و استیضاح قرار گرفته اند از طرف هیئت اجرائیه جبهه ملی بکلیه مسئولین و روسای حوزه ها دستور داده شده است که در جواب سئوال کنندگان بگویند که بهیچوجه صحبت از همکاری و سازش با دولت نبوده و منظور از این ملاقاتها و مذاکرات کوشش برای کسب اجازه بمنظور دائر کردن کلوب و فعالیتهای مطبوعاتی و تبلیغاتی جبهه ملی بوده است.ارسال شود.
ثابتی 28 /8 /41 29 /8 /41 23949 /332
توضیحات سند:
1ـ اسداللّه علم که در هنگام نخست وزیری دکتر علی امینی، برای سقوط وی زمینه چینی می کرد، در این میان نفوذ در بین عناصر جبهه ملی را یکی از راه های عملی به دستگیری قدرت تشخیص داد.به دنبال چنین تجربیاتی بود که اسداللّه علم قبل از رسیدن به نخست وزیری بر آن شد باب گفت و گو را با سران جبهه ملی بگشاید و به ویژه در این راه برخی ویژگیهای درونی این جبهه برای علم مفید واقع شد، و تصمیم گرفت برای رسیدن به هدف با رهبران این جبهه کنار بیاید.
شمس الدین امیر علایی به نقل از دکتر مهدی آذر درباره مذاکرات اسداللّه علم و سران جبهه ملی و تلاش وی جهت مذاکره با آنان چنین می نویسد : «در جلسه ای که برای خوردن آبگوشت ولایتی رفته بودیم آقای اللهیار صالح و من (دکتر آذر) و مهندس عبدالحسین خلیلی شرکت داشتیم؛ یعنی آقای صالح دعوت شده بودند ولی ایشان لازم دانستند که من و مهندس خلیلی هم در معیت ایشان برویم و به علم این مطلب را اظهار کرده بودند.
ملاقات اولی که در شمیران باغ علم اتفاق افتاد، علم در اظهارات خود نظر خوب شاه را نسبت به آقای صالح اظهار داشتند و اضافه نمودند که صحبت شده سرپرستی برای ولیعهد انتخاب شود.
بعد از ذکر همه اسامی معظم له بالاخره آقای صالح را قبول کرده اند.
بعد گفت شاه نسبت به جبهه ملی هم نظر مساعد دارد و من هم معتقدم آقایان یک سرمایه ای برای مملکت هستند.
بنابراین با یک چنین فکری وارد مذاکره می شویم سپس نظرات ما را جویا شدند.
پس از چندی جلسه دوم با شور شورای جبهه ملی قرار شد منزل آقای صالح باشد.
وی در ادامه می نویسد: ...
.
رفت و آمدهای اسداللّه علم به منزل اللهیار صالح شروع شد.
بحث عمده بر سر چگونگی کابینه بود...
.
این جلسات تا سقوط دولت امینی و تشکیل دولت علم ادامه یافت و رهبری جبهه ملی به طمع خام سرپرستی ولیعهد و وزارت در دولت علم متحد واقعی دربار پهلوی بود.
پس از صعود علم که دیگر بهره گیری از جبهه ملی سودی در بر نداشت این جلسات از سوی علم قطع شد.
»