حوادث وقایع شهرهای استان مرکزی در روز 13/8/57
تاریخ سند: 13 آبان 1357
حوادث وقایع شهرهای استان مرکزی در روز 13/8/57
متن سند:
1ـ اراک : روز 13 /8 /57 (2537 شاهنشاهی)، حدود پنج هزار نفر از طبقات مختلف مردم با دادن شعارهای مذهبی در برخی از خیابانهای شهر اراک به راه پیمائی پرداخته و سپس برای اقامه نماز جماعت ظهر بخارج از شهر حرکت کرده اند.راه پیمایان بعد از برگزاری نماز مجددا بطرف شهر حرکت نموده و ضمن انجام تظاهرات خیابانی، در مقابل مسجد آقاضیاء اراک اجتماع و پس از استماع سخنرانی واعظی بنام مجتبی میرجعفری، در ساعت 1600 روز مذکور بتدریج متفرق شده اند.
1 2ـ قم : ساعت 0800 روز 13 /8 /57، حدود 500 نفر از طبقات مختلف مردم در شهر قم مبادرت به تظاهرات نموده و سپس ضمن راه پیمائی در برخی از خیابانهای شهر قم در میدان آستانه قم اجتماع و اقدام به دادن شعارهای مضره نموده اند.
ضمنا در ساعت 1000 روز مذکور، دانش آموزان دبیرستانهای حافظ، شهریار و هنرستان صنعتی شهر قم کلیه کلاسها را تعطیل و ضمن راه پیمائی در شهر به جمع تظاهرکنندگان فوق الذکر پیوسته و مبادرت به تظاهرات نموده اند.
2 مأمورین انتظامی جهت متفرق نمودن آنان با استفاده از گاز اشک آور مبادرت به تیراندازی هوائی نموده اند و سپس متظاهرین متفرق شده اند.
همچنین در بعد از ظهر روز مذکور تظاهرات پراکنده ای در برخی از خیابانهای شهر قم ادامه داشته و حدود 300 نفر بداخل صحن حرم مطهر معصومه (ع) رفته و اقدام بدادن شعارهای مضره نموده اند.
3ـ کاشان : ساعت 1000 روز 13 /8 /57، کلیه مراکز آموزشی شهر کاشان تعطیل شده و دانش آموزان آن شهر ضمن راه پیمائی در برخی از خیابانهای کاشان، مبادرت به تظاهرات نموده و سپس متفرق شده اند.
1 4ـ خمین : ساعت 0800 روز 13 /8 /57، متعاقب تعطیل بازار شهر خمین، عده ای از قشریون مذهبی در مسجد جامع این شهر اجتماع و پس از سخنرانی دو تن از روحانیون، با دادن شعارهای ضد ملی از مسجد خارج و ضمن حرکت در بعضی از خیابانها، در جلو دادگستری اجتماع نموده اند.
اجتماع کنندگان اظهار داشته اند تا مختومه اعلام شدن پرونده هائی که در زمان رئیس سابق شهربانی بعنوان شرکت صاحبان آنها در اقدامات ضد امنیتی بدادسرا ارسال شده، بصورت تحصن در دادگستری باقی خواهند ماند.
5ـ ساوه : روز 13 /8 /57، حدود 1500 نفر از فرهنگیان، دانش آموزان و سایر طبقات مختلف مردم شهر ساوه با در دست داشتن عکسهائی از آیت اله شریعتمدری، روح اللّه خمینی و دکتر علی شریعتی مبادرت بدادن شعارهای مضره و ضد ملی نموده اند.
تظاهرکنندگان در ساعت 1330 روز مذکور در میدان شهر نماز جماعت برگزار و بتدریج متفرق شده اند.
2 6ـ تفرش : روز 13 /8 /57، حدود 500 نفر از دانش آموزان و معلمین شهر تفرش مبادرت به تظاهرات نموده و پس از اجتماع در میدان شاه آنشهر، یکی از متظاهرین جهت آنان سخنرانی و سپس بتدریج متفرق شده اند.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده: مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ روزنامه اطلاعات شمار مردم تظاهرکننده اراک را 30 هزار نفر نوشت.مردم اراک در میدانی که آن را به میدان امام خمینی تغییر نام داده بودند نماز جماعت خواندند.
نمایندگان فرهنگیان هم در این تظاهرات برای برآورده شدن خواست های خود زمان تعیین کردند.
(ش 15751، ص 2) در این تظاهرات عکس هایی که از امام خمینی و دکتر شریعتی در دست مردم بود و روحانیان پیشاپیش جمعیت حرکت می کردند.
(آیندگان، ش 3255، ص 2) 2ـ برای آگاهی بیشتر از جزئیات تظاهرات امروز (13 /8 /57) قم، ر.ک : رستاخیز، ش 1055، ص 4) همچنین امروز مأموران فرمانداری نظامی رانندگان تاکسی قم را وادار کردند که عکس های امام خمینی را از شیشه خودروهای خود بردارند.
به دنبال این موضوع رانندگان تاکسی اعتصاب کردند اما بلافاصله با مذاکراتی که صورت گرفت نصب عکس امام آزاد اعلام شد و رانندگان تاکسی کار خود را از سر گرفتند.
(آیندگان، ش 3255، ص 2) 1ـ در پرونده 243912، جلد اول آمده است که شمار تظاهرکنندگان کاشان 7000 نفر بود و «عده ای مقابل کلانتری بخش 2 کاشان مبادرت به دادن شعاری مبنی براین که برادران پلیس ما با هم برادریم و آماده جهاد می باشیم، چرا خون یکدیگر را بریزیم» دادند.
2ـ روزنامه اطلاعات در این باره نوشت که چهل هزار نفر از طبقات مختلف مردم ساوه با در دست داشتن عکس های امام خمینی و دکتر علی شریعتی خواستار آزادی یک روحانی و دو دبیر به نام شیخ علی موحدی و منصور بازرگان شدند و به امامزاده سید علی اصغر که مدفن دو جوان شهید است رفتند و نماز جماعت برگزار کردند.
(ش 15751، ص 18) * امروز (13 /8 /57) در محلات نیز تظاهراتی ده هزار نفری شکل گرفت.
«در میدان سیاح تظاهرکنندگان روی زمین نشستند و چهار خیابان را به نام های چهارراه خمینی، خیابان 17 شهریور، 15 خرداد و رضایی تغییر دادند و چهار گوسفند نیز قربانی کردند.
» (رستاخیز، ش 1055، ص 4)