صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

در چند روز اخیر عده‌ای از طرفداران جبهه ملی سابق از جمله حاجی قاسمی1 . حاجی راسخ افشار2 . حسن شمشیری3 . علی حاجیان و همچنین دو نفر از کارمندان بانک ملی

تاریخ سند: 16 بهمن 1335


در چند روز اخیر عده‌ای از طرفداران جبهه ملی سابق از جمله حاجی قاسمی1 . حاجی راسخ افشار2 . حسن شمشیری3 . علی حاجیان و همچنین دو نفر از کارمندان بانک ملی


متن سند:

شماره: الف 104 تاریخ: 16 بهمن ماه 1335
گزارش
13351116
در چند روز اخیر عده‌ای از طرفداران جبهه ملی سابق از جمله حاجی قاسمی1 . حاجی راسخ افشار2 . حسن شمشیری3 . علی حاجیان و همچنین دو نفر از کارمندان بانک ملی که هویت آنها بعداً تعیین و گزارش خواهد شد، در بازار بین کسبه و اصناف شروع به تبلیغ به نفع اللهیار صالح نموده و سعی دارند سایر طرفداران دکتر مصدق از جمله حاج محمود مانیان4 . مرتضی زمردیان و علی انصاری زرگر و غیره را هم با خود همراه و هماهنگ سازند؛ ولی اشخاص اخیرالذکر وقعی به تبلیغات آنها نمی‌گذارند.
منبع . موثق
ارزش خبر . تأیید نشده
دایره 1 . 1 . فیش 2 . پرونده انفرادی 18 /11
در گزارش 18 /11 /35 قید گردید.

توضیحات سند:

1. حسن قاسمیه (معروف به حاج حسن قاسمیه) فرزند محمدقاسم در سال 1292ش در تهران به دنیا آمد. پدرش از تجار بازار تهران و از جمله طرفداران مشروطیت بود که در سفارت انگلیس متحصن گردید.
حسن قاسمیه پس از تحصیلات مقدماتی در تجارتخانه پدرش شروع به کار کرد و پس از چندی مدیر آن شد و به همراه دو بازرگان دیگر، سرای حاج حسن نو را در بازار تهران آغاز کرد که در سال 1327ش به بهرهبرداری رسید و در سال 1338 نیز با مشارکت دو بازرگان دیگر، کارخانه تولیدی ظروف بهداشتی لبنیات به نام «لیوان سازی پارچ» را راه اندازی نمود.
از سال 1328ش به عرصه فعالیت‌های سیاسی به هواداری از دکتر مصدق ورود نمود و یکی از سازمان دهندگان کمیته بازار جبهه ملی بود. از اعضای موسس جبهه ملی دوم بود که در روز 23 تیر ماه 1339 تشکیل شد و روز 4 دی ماه 1341 اولین کنگره جبهه ملی در منزل وی و به ریاست اللهیار صالح آغاز به کار کرد و وی نیز به عضویت شورای آن در آمد. در بهمن ماه سال 1341ش دستگیر شد و مدت هشت ماه در زندان قزل قلعه زندانی بود.
وی در سال 1348ش پس از یک دوره بیماری درگذشت و در باغ رضوان شهر قم به خاک سپرده شد.
2. حاج محمدحسین راسخ افشار از بازاریان و اطرافیان دکتر مصدق
3. حاج محمدحسن شمشیری فرزند غلامحسین در سال 1273ش در تهران به دنیا آمد. پنج ساله بود که پدرش را از دست داد. مدتی با پدر بزرگش زندگی کرد و اولین فعالیت شغلی خود را به عنوان شاگرد قهوه چی در خیابان بوذرجمهری آغاز نمود و سپس قهوه خانه کوچکی در بازار بزازها دایر کرد و پس از فراز و نشیب‌هائی که در این مسیر و در شرایط جنگ جهانی اول داشت، فعالیت شغلی خود را توسعه داد. در فاصله سال‌های 1315 تا 1320ش، به اجاره داری موقوفات روی آورد و حسن عمل او موجب پیشرفت وی در این کار شد. تأسیس سالن چلوکبابی در حوالی سال 1320ش و فعالیت سالم، او را به شهرت رساند و برخی رجال نیز از مشتریان ثابت او شدند. در سال 1328ش و در جریان شکل‌گیری جبهه ملی، به نفع مصدق فعالیت کرد و در زمان نخست‌وزیری وی، رابط بازاریان با مصدق بود.
پس از کودتای 28 مرداد سال 1332ش، حاجی شمشیری نیز جزء دستگیرشدگان بود و برای مدت هفت ماه به جزیره خارک تبعید گردید. تأمین هزینه‌های ساختمان بیمارستان نجمیه که از موقوفات خانم نجم‌السلطنه مادر دکتر مصدق بود، یکی از اقدامات خیر اوست. حاج حسن شمشیری در مهرماه سال 1340ش از دنیا رفت و در ابن بابویه شهرری دفن گردید.
4. حاج محمود مانیان در سال 1299ش در تهران متولد شد و از کودکى، به علت فوت پدر، در بازار تهران مشغول به کار شد. وى پس از حضور در مسجد هدایت و جلسات آیت‌الله‌ طالقانى(ره)، با استاد محمدتقى شریعتى آشنا شد و در حدود 1327 بود که به جلسات آیت‌الله‌ کاشانى راه یافت و دو سال بعد که جنبش ملى شدن صنعت نفت اوج گرفت، وی به مبارزات ملی ایران پیوست و با ملى شدن صنعت نفت در 29 اسفند 1329 جامعه بازرگانى و اصناف پیشه‌وران تهران را پایه‌گذارى کرد. در جریان اعتصاب بازار در 16 مهر 1332 و اعتراض به زندانى کردن دکتر مصدق، به همراه عده کثیرى از بازاریان دستگیر و سرانجام به جزیره خارک تبعید شد و مدت شش‌ماه در آنجا به سر برد. در جریان نهضت امام خمینی(ره) و پس از حادثه 15 خرداد 42 نیز دستگیر و مدت نه ماه زندانى شد. ایشان در سال 1347ش با حسینیه ارشاد مرتبط شد و آنجا را به عنوان پایگاه فکرى و مبارزاتى انتخاب کرد. در جریان اوج‌گیری انقلاب اسلامی، در سال 1356ش، مورد حمله چماقداران آریامهرى قرار گرفت و به شدت مصدوم شد و مدت 45 روز در بستر افتاد و در سال 1357 نیز، منزل وی توسط ساواک بمبگذاری شد. او که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز ارتباط خود را با اعضای جبهه ملی ادامه داده بود و در جریان مخالفت آنان با نظام مقدس اسلامی قرار داشت، در سال 1360 به دنبال دستگیرى عده اى از اعضاى جبهه ملى، به مدت کوتاهی دستگیر شد. حاج محمود مانیان در سال 1373 از دنیا رفت.
ر.ک: مجله آدینه ش 107 . سال 1374

منبع:

کتاب اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 59

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.