تاریخ سند: 4 بهمن 1350
موضوع: مهمانی وابسته فرهنگی هند در ایران
متن سند:
از: 20ه /21
به: 321 شماره: 24072 /20ه21
ساعت 2000 مورخه 30 /10 /1350 در جلسه مهمانی منزل وابسته فرهنگی هند در ایران واقع در خیابان الدورادو عدهای از اعضای سفارت هند و چند نفر از اتباع هند و همچنین آقای تهرانی وابسته پروتکل ـ دکتر نیکو بورسیه دانشگاه ایلنوی آمریکا که از اتباع هندوستان میباشد و چند نفر از ایرانیان منجمله اسعد رزمآرا1 مدیر روزنامه مرد مبارز2 ـ اماناله ریگی3 مدیر روزنامه ندای زاهدان ـ دشتی عضو وزارت علوم ـ جلالی نائینی رئیس کانون وکلای دادگستری و چند نفر دیگر نیز حضور داشتند در این مهمانی دکتر شوکلا یکی از اتباع هندوستان که از بودجه فرهنگی دولت هند مامور تدریس زبان سانسکریت و زبانشناسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است نیز شرکت داشت نامبرده ضمن صحبت گفت دو سال است از طرف دولت هند از برنامه کمکهای فرهنگی دولت هندوستان به او مأموریت داده شده که در دانشگاه تهران زبان سانسکریت و علوم زبانشناسی تدریس نماید.
وی گفت سه سال دیگر هم در ایران خواهد ماند و بعد از سه سال شخص دیگری که دارای تحصیلات و تجربیاتی همپایه او خواهد بود جای او را در ایران خواهد گرفت شوکلا افزود حقوق و مزایای خود را از دولت هند و از طریق سفارت هند در ایران دریافت میدارد و از دولت ایران به او کمک مالی نمیشود.
توضیح شنبه ـ شوکلا هیچگونه وابستگی به سفارت هند نداشته و دارای زن و فرزند نیز هست که با وی در ایران زندگی میکنند.
نظریه شنبه ـ شوکلا به منظور معرفی بیشتر خود به ایرانیان شرکتکننده در این جلسه مطالب فوق را عنوان نموده است.
نظریه سهشنبه ـ شنبه در جلسه حضور داشته و مفاد گزارش خبری تایید میگردد.
توضیحات سند:
1ـ خلیلاسعد رزمآرا فرزند شفیع در سال 1294 ه ش در ملایر متولد شد.
نامبرده دوره ابتدائی را در شهر ملایر و دوران متوسطه را در همدان و تهران به پایان رساند.
مشارالیه در سال 1320 به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و ناظم و مدیر دبستان سلطانی در ملایر شد.
وی مدتی دبیر دبیرستان پهلوی ملایر و در سال 1325 رئیس فرهنگ تویسرکان و در سال 1326 رئیس فرهنگ نهاوند و در سال 1328 رئیس اوقاف ملایر گردید.
نامبرده مدیر روزنامه هفتگی مرد مبارز در ملایر بود که به طرفداری از مصدق در سال 31 مقالاتی در این روزنامه چاپ کرد.
وی همچنین در احزاب ملیون و مردم و دمکرات عضویت داشت و دو بار از طرف این احزاب کاندید نمایندگی مجلس شورایملی در شهرستان ملایر شد ولی موفق به راه یافتن به مجلس نشد.
خلیل اسعد رزم آرا در ملایر به سوء پیشینه اخلاقی شهرت داشت و دارای چندین پرونده در دادگستری در رابطه با فساد اخلاق و معاونت در سرقت بود.
پدر نامبرده یکی از دوستان رضاشاه بود که در این رابطه چنین میگوید :
«به مناسبت دوستی پدرم با رضاشاه کبیر در مأموریت به همدان در سال 1306 رضاشاه در شهر ملایر به منزل ما آمد و شب را منزل ما بود و برای بهبود امور تحصیلی من و برادرانم دستور اکید و اوامر صریح صادر فرمودند...
»
در ارزیابی ساواک در رابطه با وی و روزنامه مرد مبارز در سال 38 چنین آمده است : «روزنامه مردم مبارز توسط اسعد رزم آرا مدت کمی است که امتیاز گرفته و در مدت انتشار کوچکترین انحرافی نداشته [وی] مردی متدین و قانع و باهوش است، روزنامه وی با وجود مدت کم تیراژ خوبی دارد.
شاه پرست و مخالف جدی کمونیسم است از نظر داخلی همگام دولت بوده و خود را با سیاست دولت وفق میدهد.
» مشارالیه در سال 32 به تهران آمد و به عنوان بازرسی کل اوقاف در مرکز بکار مشغول شد ولی در سال 1335 برای روزنامهنگاری از وزارت فرهنگ استعفا داد.
وی از سال 38 خزانهدار کانون روزنامهنگاران تهران و در سال 45 خزانهدار انجمن مطبوعات ایران و در سال 48 در سندیکای صنعت چاپ و در حزب ایران نوین قائم مقام مسؤول حوزه مدیران روزنامههای حزب بود.
نامبرده از خبرنگارانی بود که در سال 44 به نمایندگی از طرف مطبوعات ایران به اسرائیل مسافرت کرد.
در سال 45 به همراه ناصر رنجبین و مهدی سعید شرفشاهی مخبرین جراید باندی را تشکیل داد که با ارعاب اشخاص، از آنها اخاذی میکردند با اینحال ساواک در همین سال با حضور وی در مراسم ملاقات با شاه موافقت نمود.
ساواک نقاط ضعف وی را چنین ثبت کرده است : «فعال و خوش برخورد و متظاهر و هوچی و فاقد عفت کلام و بد دهن و بد چشم و اهل زد و بند و دسته بندی و شایعاتی به میزان وسیع مبنی بر همجنس بازی و انحراف جنسی وی در افواه وجود دارد.
» وی همچنین پروندهای در دادگاه داشته که قصد دخول به عنف به حمام زنانه را داشته که نگهبان از او جلوگیری اما نامبرده کارگر حمام را ضرب و شتم نموده است بعلاوه مشارالیه دارای مفاسد دیگری بوده که قلم از درج آن شرم دارد.
در همین راستا در سال 50 مردم ملایر در اعتراض به انتخاب نامبرده به عنوان نماینده مجلس شورایملی از شهرستان طی نامهای به مسئولین وقت او را فردی که در طفولیت بدنام بود به دزدی مال و ناموس پرداخته و باعث متلاشی نمودن چند خانواده به علت تجاوز به عنف به آنها، قاچاق فروشی و جمعآوری میلیونها ریال ثروت از راه حرام و نامشروع و کلاشیهای بارز، معرفی کردهاند.
رزم آرا همچنین مدیرعامل شرکت (کشت و صنعت) و عضو حزب رستاخیز بود و در زمان نمایندگی مجلس شورایملی در مناقصهای جهت احداث آسفالت جاده ملایر ـ توره توسط شرکت داس با تبانی با شرکت مذکور از یک طرف و شالچیان از طرف دیگر مبالغ زیاد اختلاس داشتند.
نامبرده چندین بار از طرف رژیم محمدرضا پهلوی نشانهای اصلاحات ارضی ـ تاجگذاری ـ سپاس و...
دریافت داشته است.
مشارالیه بهائی مذهب و عضوی از فراماسونی آمریکا و نام وی جزء لیست، اعضای سازمان سیا در سال 48 منتشر گردید.
در عین حال وی با نام مستعار مشخص و به شماره رمز معلوم با ساواک نیز همکاری داشت.
2ـ روزنامه مرد مبارز با روش سیاسی، خبری، اجتماعی و اقتصادی به صاحبامتیازی و مدیر مسؤولی خلیل اسعد رزمآرا طی سالهای 1329 تا 1353 به صورت روزانه در تهران و ملایر منتشر میشد.
این روزنامه وابسته به انجمن مطبوعات ایران بود.
راهنمای مطبوعات ایران، (1304 ش تا 1357 ش)، مؤلف: سیدمحمد صدری طباطبایی نائینی، جلد اول، ص اول، ص 631)
3ـ امانالله ریگی نماینده دورههای 20 تا 23 از زاهدان در مجلس شورای ملی به سال 1307 ه ش در زاهدان متولد شد.
در رشتۀ حقوق سیاسی از دانشگاه تهران لیسانس گرفت.
از 1326 ش در آبادان وارد کار در شرکت نفت شد.
و برای مطالعه سفرهایی به انگلستان داشت.
ریاست امور اجتماعی و روابط عمومی آن شرکت برعهدۀ او بود تا اینکه به عنوان شهردار آبادان انتخاب شد.
او که صاحب امتیاز نشریۀ «ندای زاهدان» بود، نشریۀ خود را در اختیار کمیتۀ حزب ایران نوین استان بلوچستان گذاشت.
او یک دوره هم به نمایندگی مجلس مؤسسان از زاهدان انتخاب شد.
(سالنامۀ کشور ایران، 1350 ش، ص 799 ; روزنامه ندای ایران نوین، شماره 704، 1346ش).
منبع:
کتاب
کلوپ روتاری به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 319