آئین نامه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین
آئین نامه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین
متن سند:
فصل اول ـ تشکیلات ماده 1ـ به منظور ایجاد وحدت نظر و هم آهنگی بین نمایندگان مجلسین که عضویت حزب ایران نوین را دارند و همچنین پشتیبانی از تصمیماتی که براساس اصول عقاید و هدفهای حزب اتخاذ می گردد در هر یک از دو مجلس فراکسیونی به نام فراکسیون ایران نوین تشکیل می شود.ماده 2ـ اعضای فراکسیون ها در اولین جلسه خود سوگند یاد می کنند که نسبت به اصول قانون اساسی و رژیم مشروطه سلطنتی و اصول و هدفها و مرامنامه حزب ایران نوین صدیق و وفادار باشند و تصمیمات حزب و فراکسیون پارلمانی را با رعایت کامل اساسنامه آئین نامه های مربوط به موقع اجرا بگذارند.
اعضای که بعدا به فراکسیون ملحق شوند در اولین جلسه ای که در فراکسیون شرکت خواهند نمود به ترتیب فوق سوگند یاد می کنند.
ماده 3ـ جلسات فراکسیونها به دعوت دبیرکل حزب یا رؤسای هر یک از فراکسیونها یا قائم به مقام آنها تشکیل می شود.
ماده 4ـ در صورتی که دبیرکل یا رئیس دفتر سیاسی یا رؤسای فراکسیون ضروری بدانند می توانند فراکسیونهای مجلسین را برای تشکیل جلسه مشترک دعوت نمایند.
اداره جلسات فراکسیونهای به تناوب برعهده رؤسای فراکسیون هر یک از مجلسین و در صورت غیاب آنها با قائم آنها خواهد بود.
ماده 5ـ هر یک از فراکسیونها دارای حوزه ها و هیئت رئیسه جداگانه خواهد بود ولی فراکسیونهای مجلسین (فراکسیون پارلمانی) دارای کمیته مرکزی واحد می باشد.
حوزه ها ماده 6ـ حوزه های هر یک از مجلسین از اعضای فراکسیون مربوط تشکیل می شود و حداقل اعضای آن در مورد مجلس شورای ملی 12 نفر و در مورد مجلس سنا هشت نفر خواهند بود.
ماده 7ـ تعداد حوزه های هر یک از مجلسین برای هر دوره تقنینیه از طرف دبیرکل پیشنهاد و پس از تصویب هیئت اجرائی اعلام می گردد.
تبصره ـ هر یک از اعضای فراکسیون مکلف است در یکی از حوزه های مذکور عضویت داشته و در جلسات حوزه خود مرتبا شرکت نماید.
«ترتیب تقسیم اعضای فراکسیون به حوزه ها برای هر دوره تقنینیه براساس حروف تهجی نام فامیلی خواهد بود» ماده 8 ـ نحوه اداره و تشکیل جلسات حوزه ها طبق آئین نامه مربوط به طرز تشکیل جلسات حوزه های حزبی خواهند بود ولی صورت جلسات هر یک از حوزه ها از طرف مسئول مربوط به دبیرخانه کمیته مرکزی فراکسیون تسلیم می گردد.
کمیته مرکزی ماده 9ـ کمیته مرکزی فراکسیون پارلمانی تشکیل می شود از مسئولان حوزه های دو مجلس و هیئت رئیسه فراکسیون های مجلسین.
تبصره 1ـ اداره جلسات کمیته مرکزی به تناوب از رؤسای فراکسیونهای مجلسین یا قائم مقام آنها خواهد بود.
تبصره 2ـ هر یک از مسئولان حوزه ها که سه جلسه متوالی بدون عذر موجه در کمیته مرکزی حاضر نشوند مستعفی شناخته شده و رئیس فراکسیون مربوطه مکلف است مراتب را برای تعیین جانشین به آن حوزه ابلاغ نماید تا با رعایت ماده این آئین نامه نسبت به انتخاب و معرفی مسئول جدید اقدام گردد.
تبصره 3ـ در موقعی که مسئول حوزه از شرکت در کمیته معذور است موظف است مراتب را به قائم مقام خود اطلاع دهد تا به جای او در جلسات کمیته مرکزی شرکت نماید.
ماده 10ـ فراکسیون پارلمانی و کمیته مرکزی در محل حزب دارای دبیرخانه ای خواهد بود که تحت نظر یک نفر از اعضای پارلمانی یا قائم مقام او از طرف کمیته مرکزی انتخاب می گردند اداره می شود.
دبیر فراکسیون و در غیاب او قائم مقام دبیر فراکسیون موظفند در جلسات کمیته مرکزی شرکت نمایند.
هیئت رئیسه فراکسیونهای مجلسین ماده 11ـ هیئت رئیسه هر فراکسیون از سه نفر اعضای آن فراکسیون مرکب از یک رئیس و دو قائم مقام تشکیل می شود.
فصل دوم ـ وظائف و اختیارات وظائف و اختیارات فراکسیون ماده 12ـ کلیه لوایح و طرح ها و اساسنامه ها و آئین نامه ها قبل از تقدیم به مجلسین به ترتیب زیر در فراکسیونهای مجلسین مطرح و در صورت تصویب لوایح از طرف دولت و طرح ها از طرف رئیس فراکسیون تقدیم قوه مقننه می شود: الف ـ کلیه لوایح و طرح ها بدوا بین اعضای فراکسیون توزیع و یک نسخه آن به دبیرخانه کمیته مرکزی ارسالی می شود.
ب ـ مسئولین حوزه ها موظفند لوایح و طرحها را در حوزه های مربوطه مطرح نموده و نظر اعضای حوزه را خواستار شوند.
ج ـ کمیته مرکزی طبق دعوت رئیس یا قائم مقام فراکسیون لوایح طرح ها را با حضور مسئولین مربوطه مورد رسیدگی قرار داده و چنانچه ضروری بداند از طریق دبیرخانه حزب آنها را جهت بررسی بیشتر به قسمت طرح ها و مطالعات حزب ارسال می دارد.
کمیته مرکزی در صورتی که طرح یا لایحه ای را ناقص تشخیص داد و یا با اصول و مواد آن موافقت نداشت و طرح یا لایحه را بوسیله دبیرخانه حزب برای مقام پیشنهاد کننده عودت می دهد و چنانچه با طرح یا لایحه ای موافق بود به رئیس فراکسیون اجازه می دهد آن را در جلسه رسمی فراکسیون مطرح نموده و نظر فراکسیون را خواستار شود.
فراکسیونهای پارلمانی در صورتی که طرح یا لایحه تقدیمی را تصویب نمودند وسیله دبیرکل حزب به رئیس دولت یا رئیس فراکسیون مراتب ابلاغ می گردد که لایحه یا طرح را به مجلسین تقدیم دارند.
تصویب لوایح و طرحها در فراکسیون مانع از اظهارنظر نمایندگان در کمیسیونهای مربوطه مجلسین یا تقدیم پیشنهادات در جهت تکمیل و اصلاح لایحه یا طرح در جلسات علنی نخواهد بود ولی تغییراتی که داده می شود نباید به نحوی باشد که هدف اساسی از لایحه یا طرح را دگرگون سازد.
تبصره ـ چنانچه لایحه یا طرحی برخلاف مقررات فوق تسلیم مجلسین شود نمایندگان هر یک از مجلسین مختارند هرگونه تغییراتی که لازم بدانند در لایحه طرح مزبور بدهند و یا اصولاً از تصویب آن خودداری کنند.
ماده 13ـ درخواست فوریت لوایح و طرح ها و یا سلب فوریت باید به تصویب فراکسیونهای مجلسین برسد.
در این صورت بدوا به حمایت لایحه یا طرح و سپس نسبت به فوریت آنها از طرف فراکسیون اتخاذ تصمیم می شود.
ماده 14ـ در مورد لوایح و طرح های دو فوریتی چنانچه به علت فوریت امر تشکیل فراکسیونها مقدر نباشد تصویب اساسی لایحه یا طرح و یا فوریت آن از طرف کمیته مرکزی کافی خواهد بود.
در این صورت مسئولین حوزه ها تصمیم کمیته مرکزی را به اطلاع اعضاء حوزه های خود خواهند رسانید.
ماده 15ـ در مواردی که مندرجات لوایح و طرح ها مختصر باشد و همچنین در موارد استثنائی با موافقت کمیته مرکزی می توان لوایح و طرحها را بدون طبع و توزیع در فراکسیون مطرح نمود.
مقررات این ماده در مورد لوایح دو فوریتی نیز قابل اجراست.
ماده 16ـ پاسخ دولت به سؤالات نمایندگان و همچنین گزارشهائی که از طرف دولت در جواب نمایندگان برای کمیسیون تحقیق سؤالات مجلسین تنظیم می شود باید قبلاً در کمیته مرکزی فراکسیون با حضور قائم مقام مسئول مورد بررسی قرار گیرد.
وظائف و اختیارات کمیته مرکزی فراکسیون پارلمانی ماده 17ـ وظائف کمیته مرکزی بشرح زیر است : 1ـ رسیدگی به لوایح دولت و طرح های تنظیمی از طرف نمایندگان و اتخاذ تصمیم نسبت به آنها.
2ـ نظارت بر اجرای وظائفی که طبق اساسنامه حزب برعهده فراکسیونهای مجلسین محول شده است.
3ـ رسیدگی به صورت جلسات حوزه ها و دعوت از وزرای مربوطه برای پاسخ دادن به سؤالات نمایندگان.
4ـ سایر اموری که طبق این آئین نامه جزء وظائف کمیته مرکزی مقرر شده است.
وظائف و اختیارات حوزه ها ماده 18ـ وظائف حوزه بشرح زیر است : 1ـ بحث درباره امور پارلمانی و حزبی و اعلام نظر کمیته مرکزی 2ـ رسیدگی به نظرات و پیشنهادات نمایندگان درباره مسائل عمومی مملکتی و یا مسائل مربوط به حوزه انتخابیه آنها.
در این مورد مسئول حوزه موظف است با تعیین وقت قبلی و با اعلام موضوع مورد تقاضای نماینده از طریق دبیرخانه فراکسیون از معاون پارلمانی وزارتخانه مربوط دعوت به عمل آورد تا در حوزه حضور یافته و توضیحات لازم بدهد.
در صورتی که نظرات ابراز شده از طرف مسئولین مربوطه و یا اقداماتی که انجام یافته است برای نماینده قانع کننده نبوده گزارش لازم از طرف حوزه مربوطه به کمیته مرکزی جهت رسیدگی و اخذ تصمیم ارسال خواهند شد.
وظائف و اختیارات هیئت رئیسه فراکسیونها ماده 19ـ هیئت رئیسه فراکسیون علاوه بر سایر وظائفی که طبق مقررات این آئین نامه بعهده دارد عهده دار اداره امور مربوط به فراکسیون بوده و در اجرای تصمیماتی که طبق خط مشی کلی حزبی اتخاذ می شود نظارت مستمر و راهنمائیهای لازم را می نماید.
ماده 20ـ اخذ تصمیم درباره مسائل پارلمانی که به علت فوریت امر تشکیل فراکسیون مربوط و یا کمیته مرکزی مقدور نباشد.
ماده 21ـ اخذ تصمیم در مورد لوایحی که فوریت دارند در صورتی که فرصت کافی برای تشکیل فراکسیون یا کمیته مرکزی وجود نداشته باشد و یا بنا به تشخیص دولت حزبی افشای مطالب این لوایح قبل از تقدیم به مجلسین در صلاح کشور نباشد.
فصل سوم ـ انتخابات انتخاب مسئولین حوزه ها ماده 22ـ هر یک از حوزه های پارلمانی در اولین جلسه رسمی خود که به ریاست سنی یکی از اعضاء اداره خواهد شد از بین اعضای حوزه خود یک نفر را به عنوان مسئول حوزه و یک نفر را به عنوان قائم مقام مسئول حوزه و یک نفر را به عنوان منشی با رأی مخفی برای مدت یک سال انتخاب نموده و ضمن ارسال صورتجلسه آنها را به رئیس فراکسیون معرفی می نماید.
انتخاب هیئت رئیسه فراکسیونهای مجلسین ماده 23ـ برای انتخاب هیئت رئیسه فراکسیونها مسئولین حوزه های پارلمانی با مشورت اعضای خود یک نفر را به عنوان رئیس و دو نفر را به عنوان قائم مقام از بین اعضای فراکسیون تعیین و ضمن تنظیم صورت جلسه به دبیرکل معرفی خواهند نمود.
اسامی کاندیداها در جلسه رسمی فراکسیون مربوطه قرائت و ابتدا نسبت به رئیس و سپس برای دو نفر قائم مقام رأی مخفی گرفته خواهد شد.
تبصره ـ مدت انتخاب هیئت رئیسه یک سال است و تا موقعی که هیئت رئیسه جدید فراکسیونها به ترتیب فوق انتخاب شده اند هیئت رئیسه سابق به کار خود ادامه خواهند داد.
ماده 24ـ انتخاب هیئت رئیسه مجلسین و همچنین مقاماتی که نمایندگان هر یک از دو مجلس طبق آئین نامه داخلی مجلسین می توانند احراز کنند بشرح زیر خواهند بود : مسئول حوزه های پارلمانی پس از تبادل نظر با اعضای حوزه خود صورت اسامی افرادی را که برای تصدی هر یک از مقامات مزبور حائز اکثریت هستند حداکثر معادل دو برابر تعداد افراد مورد لزوم برای هر یک از مقامات از بین کلیه اعضای فراکسیون تعیین و ضمن صورتجلسه ای به دبیرکل معرفی خواهند نمود.
دبیرکل حزب به اتفاق هیئت رئیسه فراکسیون گزارشهای حوزه ها را بررسی و براساس اکثریت آراء برای هر یک از مقامات مزبور سه برابر عده مورد نیاز را تعیین و برای انتخاب و اخذ تصمیم به فراکسیون معرفی می نماید.
فراکسیون با رأی مخفی در مورد هریک از مقامات جداگانه نظر خود را اعلام و حائزین اکثریت کاندیدای حزب در مجلسین خواهند بود.
ماده 25ـ در مورد انتخاب رؤسا و نواب رئیس و مخبرین شعب و کمیسیونهای مجلسین پس از اعلام اسامی اعضای شعب و داوطلبان عضویت کمیسیونها رئیس فراکسیون اقدام به دعوت اعضای هر یک از شعب و کمسیونها می نماید تا از بین خود رؤساء و نواب رئیس و مخبرین را با رأی مخفی انتخاب نمایند.
هیأت مزبور به ریاست مسن ترین عضو شعبه یا کمسیون تشکیل و نتیجه اخذ آراء توسط رئیس سنی با تنظیم صورتجلسه به اطلاع رئیس فراکسیون خواهد رسید تصمیمات مزبور از طرف رئیس فراکسیون به اعضای شعب و کمیسیونهای مربوطه ابلاغ می گردد.
فصل چهارم ـ مقررات مختلف ماده 26ـ جلسات فراکسیون ها و کمیته مرکزی و حوزه ها با حضور اکثریت عده حاضر در مرکز رسمیت خواهد داشت و تصمیمات به اکثریت آراء اعضای حاضر در جلسه اتخاذ خواهد شد.
ماده 27ـ در هر یک از موارد زیر اعضای فراکسیونها قبلاً موضوع را به اطلاع رئیس فراکسیون خواهند رسانید تا در صورت موافقت کمیته مرکزی و تطبیق امر به اصول عقاید و هدف ها و اساسنامه درباره آن اقدام نمایند.
1ـ ایراد نطق درباره سیاست خارجی کشور 2ـ سؤال از دولت یا وزراء 3ـ استیضاح دولت 4ـ تقاضای مسکوت گذاردن لوایح و طرحها 5ـ پیشنهاد اخذ رأی با ورقه یا مهره تبصره ـ در مورد استیضاح از دولت تأیید دفتر سیاسی ضروری است.
ماده 28 ـ نمایندگان عضو فراکسیون در صورتی که سؤالی از دولت یا از وزراء داشته باشند متن آن را به رئیس فراکسیون تسلیم خواهند نمود.
رئیس فراکسیون سؤال مزبور را به دولت وزیر مسئول ابلاغ می نمایند تا وزیر مسئول برای ادای توضیحات به کمیته مرکزی فراکسیون پارلمانی که با حضور نماینده سؤال کننده تشکیل می شود حضور به هم رساند.
چنانچه وزیر مسئول در جلسه کمیته مرکزی حضور به هم نرسانید و یا جواب او برای نماینده قانع کننده نبود بنا به تقاضای سؤال کننده موضوع در فراکسیون پارلمانی مطرح می گردد.
در صورتی که پاسخ وزیر سؤال کننده را قانع نساخت مراتب از طرف رئیس فراکسیون مربوطه در دفتر سیاسی مطرح و در صورت تأیید دفتر سیاسی سؤال قابل طرح در مجلس خواهد بود.
ماده 29ـ تصمیمات فراکسیون و هیئت رئیسه در حدود اختیاراتی که در این آئین نامه به آنها تفویض شده برای کلیه اعضاء فراکسیون لازم الاجرا خواهد بود.
ماده 30 ـ این آئین نامه مشتمل بر سی ماده و شش تبصره در جلسه مورخ ـــ هیئت اجرائی تصویب گردید و از تاریخ تصویب این آئین نامه کلیه آئین نامه های مربوط به فراکسیون پارلمانی ملغی الاثر است.