موضوع : شیخ فضل اللّه مهدیزاده محلاتی
تاریخ سند: 25 دی 1345
موضوع : شیخ فضل اللّه مهدیزاده محلاتی
متن سند:
از : 20 ه 3 به : 316 شماره : 26507 /20 ه 3 در تاریخ 19 /10 /45 نامبرده فوق در مسجد درغازی قصبه کن ضمن سخنان خود اظهار نمود انسان باید در هر جا و هر موقع از خودش دفاع کند در غیر این صورت مثل مرده ای است در دست غسال که از خودش هیچ اختیاری ندارد ما هم مرده های نفس کش هستیم که در دست این غسالان قرار گرفته ایم و به هر طرف که مایل باشند ما را برمی گردانند سپس درباره سید جمال الدین اسدآبادی1 صحبت نمود که مشارالیه فرد مجاهدی بوده و گفت من هیچ موقع ضرر نمی کنم اگر تبعیدم کنند برای سیاحت است اگر زندان ببرند ریاضت و اگر بکشند شهادت است پس باید تمام افراد همین طور بوده و از حقوق خود و حقوق اجتماع همیشه دفاع کنند در خاتمه اظهار داشت واقعا ملت ایران حالت همان مرده را دارد که هر بلائی سرش بیاورند عکس العملی نشان نمی دهند.سپه به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید.
25 /10 /45
توضیحات سند:
1ـ سید جمال الدین اسد آبادی، سیاستمدار انقلابی و مسلمان ایرانی در سال 1255 ه ق دیده به جهان گشود و به سال 1314 ه ق دارفانی را وداع گفت.در تمام کشورهای اسلامی به عنوان یک نابغه سیاسی و یک انقلابی مسلمان پیشرو از او یاد می شود.
پس از پایان تحصیلاتش در همدان، به کشورهای مختلف اسلامی سفر کرد و بر علوم اسلامی، تاریخ و ادبیات عرب تسلط کامل یافت و با دیدن وضع مسلمانان، آرزوی تشکیل یک حکومت اسلامی مقتدر اندک اندک در اندیشه او پدیدار گشت.
در سال 1287 ه ق فعالیتهای سیاسی او در مصر به قیام ارتش علیه «اسماعیل پاشا» منجر شد بعدا از مصر تبعید شد و به هند رفت و اولین رساله خود را در رد طبیعیون منتشر کرد.
پس از آن به پاریس رفت و مبارزه را در آنجا ادامه داد و روزنامه «عروه الوثقی» را منتشر کرد و بعد به لندن رفت.
در سال 1303 ه ق به ایران برگشت و چند ماهی زندانی شد.
بعد از آزادی عازم بصره شد و در رهبری حوادث سیاسی آن منطقه دخالت داشت.
در سال 1309 ه ق به استانبول رفت و مهمان پادشاه عثمانی بود و در همانجا درگذشت.
عده ای معتقدند که سلطان او را مسموم کرد.
او در بیداری مردم منطقه و ایران و دامن زدن به انقلاب مشروطیت سهمی مؤثر داشت.
ر.ک : سیمای نامداران، حسام الدین امامی.