تاریخ سند: 18 مهر 1340
موضوع: جلسه منزل سیدضیاءالدین طباطبائی
متن سند:
شماره: 3119 /312 تاریخ: 18 /7 /40
موضوع: جلسه منزل سیدضیاءالدین طباطبائی
ساعت ½ 5 بعد از ظهر روز مذکور عدهای در حدود ۱۵ نفر از جمله محتشمی کارمند سازمان طبقهبندی مشاغل- ارباب مهدی یزدی1- فضائلی نماینده سابق مجلس- دکتر خرسند کارمند سازمان برنامه- مهندس سمیعی از ملاکین- امیر صادقی ملاک- نوری کارمند وزارت دارائی- محمدی کارمند دانشگاه- مولوی مدیرکل وزارت دادگستری- دکتر برهان پزشک وزارت بهداری در جلسه فوق شرکت داشتهاند. ابتدا در مورد برنجکاری گیلان و مازندران صحبت شد و سمیعی اظهار داشت به علت کم آبیهای اخیر سه چهارم محصول برنج سال جاری از بین رفته و زارعین که برنج را چهار سال قبل کیلوئی ۶ ریال میخریدند در سال جاری ۱۴ ریال خریداری مینمایند و طباطبائی اظهار داشته در این صورت امسال صادرات برنج هم نخواهیم داشت. امیر صادقی اظهار داشته مجله سپید و سیاه چندی پیش دو عکس از آقای طباطبائی گراور نموده بود که یکی در حال خنده با آقای دکتر امینی و دیگری در حال تندی و عصبانیت با باقر کاظمی وزیر خارجه مصدق و بدون هیچگونه اظهارنظری در مورد این دو عکس بوده است و طباطبائی پاسخ داده در مورد عکس دکتر امینی مطلب خندهآوری در میان بوده و در مورد باقر کاظمی که زمانی رئیس دفتر وزارت خارجه بوده ظاهراً به درد دل او گوش میداده و عصبانیتی در کار نبوده است (توضیح اینکه در موقع نخستوزیری سیدضیاء باقر کاظمی2 رئیس دفتر وزارت خارجه بوده است) فضائلی در مورد انتخابات صحبت کرده و گفته است انتخابات آینده برای ایران بدون سر و صدا نخواهد بود زیرا از هم اکنون دستجات و احزاب خود را برای مبارزات انتخاباتی آماده میکنند و تأخیر در انتخابات هم باعث نارضایتی عده زیادی از متنفذین شده است. طباطبائی پاسخ گفته است در مورد لزوم شروع انتخابات شکی نیست ولی مبارزات انتخاباتی در ایران معنی و مفهومی ندارد زیرا مالکین بزرگ به رعایای خود دستور میدهند که به شخص مورد نظر وی رأی بدهند و رعیت فقط ارباب خود را میشناسد و رضایت خاطر او را فراهم میکند در پایتخت هم که مردم اشخاص را خوب میشناسند در این صورت در موقع انتخابات باید فقط ارباب و مالک را در دست داشته باشند و جمعیت و احزاب معنی ندارد و به غیر از اهالی شهرستانهای بزرگ رشد فکری سایر طبقات مردم تا آن حد نیست که بتوانند روی مسائل اجتماعی خود فکر کرده و تصمیم بگیرند ولی آنچه به نظر مهم میرسد شروع فوری و بدون تأمل انتخابات است زیرا تأخیر آن به موجودیت کشور لطمه وارد خواهد ساخت. دکتر خرسندی در مورد تظاهرات اخیر جبهه ملی صحبت کرد و طباطبائی پاسخ داد وی کاری به خوبی و یا بدی این تظاهرات ندارد ولی آنچه مسلم است این است که اگر عوام فریبیهای سال ۱۳۲۹ صورت نمیگرفت در حال حاضر ملت ایران دارای تمام نفت و تأسیسات آن بودند و به نام ملی کردن نفت اشتباهات بزرگی مرتکب شدند و مدتی در این مورد صحبت شد.
توضیحات سند:
1- مهدی ارباب: وی به ارباب مهدی یزدی معروف بود از تجار بزرگ محسوب میشد. در دوره پانزدهم از بندرعباس راهی مجلس شد و در دوره شانزدهم از بلوچستان و در دورههای هجدهم و نوزدهم مجدداً از بندرعباس وی در سن ۷۰ سالگی درگذشت.
2- باقر کاظمی: فرزند سید محمد معتصمالدوله در سال ۱۲۷۱ در تهران متولد شد و از مدرسه سیاسی دیپلم گرفت و وارد وزارت امور خارجه شد. در سال ۱۳۰۸ معاون تقیزاده در وزارت طرق و شوارع شد و سپس به کفالت و وزارت طرق و شوارع رسید و پس از دو سال به عنوان وزیر مختار راهی بغداد گردید. در شهریور ۱۳۹۲ در کابینه فروغی، کاظمی وزیر امور خارجه گردید و در سال ۱۳۱۵ با عنوان سفیرکبیر به ترکیه رفت و بعد سفیر در افغانستان شد. بعد از شهریور ۱۳۲۰ در دو کابینه فروغی وزیر بهداری و وزیر کشور بود. در کابینه قوام نیز در سال ۱۳۲۱ وزیر کشور بود. در سال ۱۳۳۰ در کابینه مصدق به وزارت امور خارجه معرفی گردید. در سال ۱۳۳۱ به عنوان سفیرکبیر به پاریس رفت و پس از سقوط مصدق، استعفا داد و به ایران بازگشت. پس از چندی بازداشت و تبعید شد و پس از رهایی به ریاست شورای عالی جبهه ملی انتخاب شد. وی در سال ۱۳۵۵ در سن ۸۵ سالگی در تهران درگذشت.
منبع:
کتاب
سیدضیاءالدین طباطبایی صفحه 207