صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: غیرنظامی حسین فیروزفر

تاریخ سند: 28 آذر 1357


موضوع: غیرنظامی حسین فیروزفر


متن سند:

شماره: 40 /201 /4 تاریخ:28 /9 /1357
از: ژ . ک . ش . (سازمان ضداطلاعات)
به: تیمسار ریاست ساواک
موضوع: غیرنظامی حسین فیروزفر

خبر رسیده گویاست.
در ساعت 1200 مورخه 4 /8 /57 حسین فیروزفر کارمند آستانقدس رضوی به اتفاق دو برادر خود و مهمانش ضمن بحث پیرامون جریانات اخیر مملکت اظهار داشته کد 66 خیانت زیادی به ایران کرده و می‌‌کند. کشورهای صادرکننده نفت، نفت را به ملت خود ارزانتر می‌‌فروشند در صورتی که کد 66 گرانتر می‌‌دهد و به آمریکا ارزانتر از مردم ایران می‌‌فروشد که همیشه پشتیبانش باشد و برای همین است که ملت از کد 66 برگشته است. همچنین اظهار داشته کد 66 دکتر امینی1 و فرزند آیت‌الله شریعتمداری2 را به فرانسه فرستاده تا با آیت‌الله خمینی ملاقات کنند و به وی بگویند کد 66 قبول کرده که از سلطنت کناره‌گیری کند و ... به سلطنت برسد و امینی هم نخست‌وزیر شود که خمینی حتی آنها را به منزل راه نداده است.
ارزیابی خبر . قابل بررسی است.
آقای... . به سازمان خراسان منعکس فرمائید. 2 /10

توضیحات سند:

1. دکتر على امینى مجدى، فرزند محسن خان امین‌الملک در سال 1284 ﻫ ش، در تهران متولد شد. وی تحصیلات ابتدایى را در مدرسه‌ی رشدیه و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان رساند. در سال 1305 براى ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در سال 1310 دکتراى اقتصاد را از دانشگاه پاریس دریافت کرد و پس از بازگشت به ایران، در دادگسترى مشغول کار شد. او از سرشناس‌ترین چهره‌هاى تاریخ سلطنت پهلوى است که با سقوط دولت دیکتاتورى رضاخان، در سال 1321 به معاونت احمد قوام، نخست‌وزیر وقت رسید و از آنجا که مورد توجه خاص دیپلماسى آمریکا قرار داشت، در سال 1325، ریاست بانک صنعتى را عهده‌دار شد. امینى در سال 1326 در مجلس پانزدهم، نماینده‌ی تهران و در 1329 در کابینه‌ی حسنعلى منصور وزیر اقتصاد شد. در سال 1330 در کابینه‌ی اول مصدق مجدداً در رأس وزارتخانه‌ی فوق قرار گرفت و این سمت را پس از کودتاى امریکایی ـ انگلیسی 28 مرداد 1332، در دولت سپهبد فضل‌الله‌ زاهدى نیز حفظ کرد. در این سمت، وى وظیفه داشت اهداف اقتصادى کودتا را تحقق بخشد و منافع شرکت‌هاى بزرگ نفتى غرب را تأمین کند. در 29 شهریور 1333، قرارداد کنسرسیوم را در جو رعب‌آمیزى که فرماندار نظامى تهران، تیمور بختیار به وجود آورده بود، منعقد ساخت و به‌رغم مخالفت نیروهاى اصیل ضداستعمارى به رهبرى آیت‌الله‌ کاشانى، آن را در آبان همان سال، به تصویب مجلس رساند. امینى، در کابینه‌ی حسین علا نیز ـ که پس از برکنارى فضل‌الله‌ زاهدى، قدرت را در فروردین 1334 به دست گرفت ـ سمت وزارت دارایى را حفظ کرد. وى در دى ماه همین سال به دلیل اعتمادى که آمریکا به او داشت، سفیر ایران در واشنگتن شد و تا پایان اسفند 1336، این سمت را عهده دار بود. در طول این مدت شاه که به او بدبین شده بود و وى را از سوى آمریکایی‌ها جانشین خود مى‌دانست، در سال 1337 به تهران احضار کرد. او در 17 اردیبهشت 1340 تحت فشار آمریکایی‌ها به نخست‌وزیرى رسید و مدت 14 ماه یعنى تا 27 تیر 1341 در این سمت باقى ماند و سپس جاى خود را به اسدالله‌ علم داد. حوادث مهم دوران نخست‌وزیرى امینى عبارت بودند از: وارد کردن چند شخصیت چپ و جنجالى در کابینه‌اش، بازداشت چندین تن از سران رژیم سابق که به قساوت و بیرحمى مشهور بودند نظیر علوى مقدم، کیا و ضرغام، اصلاحات ارضى که به توصیه‌ی جان کندى، رئیس جمهورى دموکرات آمریکا انجام گرفت و برکنارى تیمور بختیار از ریاست ساواک و فرار او به اروپا. او از زمان کناره‌گیرى تا پایان حکومت جانسون دموکرات و به قدرت رسیدن نیکسون جمهوریخواه در آمریکا (1350) ـ که موجب بسط اقتدار شاه شد ـ همواره تحت نظر ساواک بود. اما در 1355 با پیروزى دموکرات‌ها وى مجدداً به تهران آمد و به گفته‌ی حسین فردوست در ماه‌هاى اوج‌گیرى انقلاب اسلامى به مشاور دائمى محمدرضا بدل شد. امینی در سال 1357 با شکل‌گیرى انقلاب اسلامى، راهى فرانسه شد و بعد از ماجراى گروگانگیرى کارکنان سفارت آمریکا، با آمریکایی‌ها تماس برقرار کرد و « جبهه نجات ایران» را با پشتیبانى آمریکا بنیان نهاد، ولى پس از مدتى این جبهه تعطیل شد. امینى در 21 آذر 1371، در سن 87 سالگى در پاریس درگذشت.
رجال عصر پهلوی، دکتر على امینى به روایت اسناد ساواک، 2 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379
2. سیدحسن شریعتمداری فرزند آیت‌الله شریعتمداری فردی است که در جریان انقلاب اسلامی به طرفداری از رژیم شاهنشاهی فعالیت نمود و پس از آن نیز از سران حزب خلق مسلمان بود که در مقابله با جمهوری اسلامی صف‌آرایی نمود و سپس به خارج از کشور رفت و ضمن سکونت در شهر هامبورگ آلمان، به فعالیت‌های خود علیه جمهوری اسلامی ادامه داد.

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 20 صفحه 154

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.