تاریخ سند: 17 خرداد 1357
گزارش خبر موضوع : جلسه در منزل دکتر مظفر بقائی کرمانی
متن سند:
از ساعت 1730 الی 2030 روز 17 /3 /37 جلسه ای با شرکت افراد قدیمی حزب
زحمتکشان از جمله محمد رضا قوانینی، ولی اله قدیمی، دکتر موسوی زادگان،
سرمست، علی قنائیان، محمد غلامعلی بیک، شیخ رضا فعال، ارژنگی، حسن زاده،
کاشانی، ملحمی و عده ای از بازاریان در منزل دکتر مظفر بقائی کرمانی تشکیل
گردید.
ابتدا در مورد تعویض ریاست ساواک صحبت بمیان آمد که دکتر بقائی
اظهار داشت : تیمسار سپهبد مقدم1 بر خلاف تیمسار ارتشبد نصیری که یک فرد
کودن و بی رحمی بود، ایشان شخصی ملایم و پیرو عدل و انصاف هستند از نظر
مالی نیز سالم میباشد.
کاشانی سئوال کرد ایشان را از کجا می شناسید.
دکتر گفت
در محاکمات سید اسماعیل طباطبائی بی غرضی این فرد بمن ثابت شد.
ضمنا
تیمسار فردوست2 هم مرد سالم و معقولی بوده و تا آنجا که دوستان ساواکی من
میگفتند تا زمانی که در ساواک خدمت میکرد حتی یک سند مالی را هم امضاء
نکرده است پس از آن در مورد خبرهائی که افراد حزب در مورد 15 خرداد
جمع آوری کرده بودند صحبت شد که اکثر افراد عقیده داشتند بازار تعطیل بوده و
رضا فعالی و آئینه چی گفتند رئیس کلانتری و دیگر افسران منطقه بازار عوض
شده اند و تعدادی دیگر را از جای دیگر آورده اند.
ضمنا افسران جدید روز 16
خرداد به جلو مغازه بازاریان مراجعه و ضمن فحاشی میگفتند پس چرا امروز
مغازه تان را نمی بندید و در حال حاضر زنجیرهای جلوی بازار را انداخته اند تا
هیچگونه کالائی وارد بازار نشود و به حساب خودشان بازاریها را فلج کنند.
3
بقائی گفت کار بسیار خوبی است شاید بعضی از این مردم با این فشارهای وارده
بخود آیند.
سپس رضا فعال اضافه کرد که من با یک توده ای
بگو مگو داشتم که دکتر گفت شما بیجا کردید همانطور که زندان و بدبختی ها مال
ما میباشد بگذارید خود دولت دفاع کند و خود را درگیر نکنید.
آقای محمدی که از
کرمان آمده بود اظهار داشت : در کرمان فقط دو مغازه باز بوده که صاحب یکی از
مغازه ها از نظر عقلی نیز نرمال نمیباشد.
غنائیان که از مسافرت اصفهان برگشته
بود گفت اصفهان تعطیل بود کاشان و قم از روز قتل هم وضع بدتر بود.
ارژنگی
گفت خبر رسیده از یزد حاکی است که فقط چند نانوائی باز بوده.
دکتر بقائی با
تمسخر اظهار داشت رادیو ایران که دروغ نمیگوید پس شماها دروغ میگوئید و
در پایان در مورد جریان کوی دانشگاه بحث گردید که دکتر و همه افراد عقیده
داشتند که این جنایت زیر سر دولت بوده و سرمست عقیده داشت که دکتر امینی
بتهران آمده بود تا اگر روز دوشنبه کار تهران به وضع خطرناکی برسد ایشان را به
ریاست دولت انتخاب کنند تا باین ترتیب اختلاف بین دولت و آخوندها از بین
برود که این مطلب مورد تایید دکتر بقائی قرار نگرفت و اظهار داشت هر چقدر
فشار بر دانشجویان از طرف دولت اضافه شود به قدرت توده ایها در ایران اضافه
خواهد شد.
نظریه شنبه : نظری ندارد.
نظریه یکشنبه : با توجه بدسترسی منبع خبر صحت دارد.
نظریه سه شنبه : نظریه یکشنبه مورد تایید است.
دهر
نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه تایید میگردد.
آرزو
توضیحات سند:
1 ـ سپهبد مقدم : سپهبد ناصر
مقدم در سال 1297 متولد
شد.
تحصیلات خود را در
دانشکده افسری و دانشگاه
جنگ گذراند و نیز در رشته
حقوق قضایی از دانشگاه
تهران فارغ التحصیل شد.
وی
در سال 1342 مدیر کل اداره
سوم ساواک شد، سپس به
ریاست اداره دوم ارتش
درآمد و در نهایت در سال
1357 به جای نصیری نشست
و ریاست سازمان اطلاعات و
امنیت رژیم شاه را به عهده
گرفت .
حسین فردوست
درباره او می گوید : «محمد
رضا از شهرت و خوش نامی
او استفاده کرد و او را به جای
نصیری آورد.
» گفته می شود
مقدم در دهه چهل فردی
متواضع و درویش مسلک بود
ولی به دنبال ارتباطهایش با
سفارت امریکا، مستشاران
امریکایی و سفر به کشور
امریکا از او مردی تجمل
پرست ساخت.
انتصاب او به
ریاست ساواک نه تنها دردی
را دوا نکرد بلکه به بهای
جانش نیز تمام شد.
در زمان
دولت موقت مهندس مهدی
بازرگان به پیشنهاد حسین
فردوست، مقدم، ریاست
ساواک منحل شده را با نام
تازه ای به عهده گرفت ولی بر
خلاف میل بازرگان وی
دستگیر شد و به خاطر
جنایاتی که در زمان
سرپرستی اش در ساواک
نسبت به مبارزان روی داده
بود محکوم به اعدام گشت.
2 ـ تیمسار فردوست : حسین
فردوست در سال 1296 در
تهران متولد شد.
پدرش افسر
ژاندارمری بود.
در سال
1304 وارد دبستان نظام شد.
دست سرنوشت در این
دبستان او را با محمد رضا پهلوی
همکلاس کرد و این دوستی
زندگی و شغل او را به دربار
سلطنت پهلوی گره زد.
فردوست در سال 1310 به
همراه محمد رضا پهلوی
برای ادامه تحصیل به سویس
رفت.
در بازگشت وارد
دانشکده نظامی شد و
دوره های مختلف امور نظامی
را طی کرد.
در زمان دکتر
مصدق برای تحصیل در رشته
قضایی به پاریس رفت.
در
سال 1338 ریاست دفتر ویژه
اطلاعات را به عهده گرفت و
تا انقلاب اسلامی این سمت
را داشت.
از سال 1340 تا
1350 مأمور تجدید سازمان و
آموزش ساواک و نیز قائم مقام
این سازمان نیز بود.
در سال
1350 مسوولیت بازرسی
شاهنشاهی را نیز عهده دار
شد.
برای آگاهی از زندگی و
خاطرات تیسمار حسین
فردوست ر.ک : ظهور و
سقوط سلطنت پهلوی، جلد
اول.
ـ در سند بعدی این مسأله
در اعلامیه ای که از طرف
بازاریان تهران منتشر شده بود
اشاره شده است.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 06 صفحه 306