صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

خلاصه اطلاعات و اخبار رسیده از زندان افسران محکوم سازمان نظامی حزب منحله توده

خلاصه اطلاعات و اخبار رسیده از زندان افسران محکوم سازمان نظامی حزب منحله توده


متن سند:

1 ـ در صبح روز 25 طبق برنامه که بزندان شهربانی ارسال گردیده بود و مراتب نیز طی گزارشی بمقام تیمسار معروض گردید مراسم تحلیف و اجرای سوگند با کلام اله مجید[،] پرچم و تمثال شاهنشاه توسط 25 نفر از محکومین نادم و پشیمان در دفتر زندان بعمل آمد (اسامی امضاءکنندگان طبق پیوست شماره 1)* قبل از اجرای مراسم.
سروان هوائی منوچهری.
سروان پیاده خلیل گودرزی...
ستوان اجودی.
سرگرد خلیلی.
ستوان عموئی مشغول کار توضیحی شدند و میگفتند چرا شماها بدستگاه کرنش میکنید و این دژخیمان بشما رحم نخواهند کرد البته امضاء کنندگان با ادله و براهین کافی نظریات خائنانه این عده را رد نموده و آنها با سرافکندگی محل اجتماع 25 نفر را ترک نمودند.
2 ـ شب 26 /5 /34 که 6 نفر خائنین جهت اجرای حکم احضار شدند استوار اسکندر همایون پور در ساعت 12 با صدای بلند در حیاط بند 2 زندان گفت مادر فلان ها بروند قرآن امضاء نمایند دژخیم کار خود را صورت داد.
3 ـ در سپیده دم روز 26 /5 /34 که 6 نفر مزدوران اجنبی بسزای خیانت خود رسیدند در آخرین شلیک که صدای آن در زندان منعکس گردید.
از بند 4 زندان سروان سابق عباس فروتن فریاد زد مرگ بر دژخیمان و شعار ضد سلطنت داد این محکوم بقدری متعصب و احمق است که مافوق تصور میباشد پس از آن ستوان 1 سابق عموئی جمعی دانشگده افسری شعار سروان محقق قهرمان و شهدای راه آزادی را داد.
رستمی گوران.
سرگرد سابق رهنمون.
سروان سابق آگنج.
سرگرد سابق رشید بیگی.
سرگرد سابق مرودشتی.
شعارهای مرگ بر دژخیمان محقق و نصیری قهرمان و این مزخرفات دادند.
سرهنگ سابق انتظامی که بیمار است شب 26 /5 /34 پس از بردن 6 نفر جاسوسان بعلت ضعف مزاج غش نموده صبح روز اعدام نیز شعار ضد سلطنت داد و سپس بحال اغماء افتاد بند 3 ـ در بند 3 شب اتفاق قابل توجهی رخ نداد ولی صبح روز اعدام دانشجو قدس نهری شعار ضد سلطنت داد و سرخود را چندین مرتبه بدیوار زد.
مهندس نصر یک دقیقه سکوت باحترام روح پلید خائنین میهن را اعلام نمود.
سرگرد سابق پیاده خلیلی نیز شعار مرگ بر دژخیمان زنده باد شهدای راه آزادی را اعلام کرد.
بند 2 ـ پوردولت.
پوراسداله.
غفار رفیعی.
شعار و اعلام سکوت دادند.
بند 1 ـ در صبح روز اعدام این محکومین شعار دادند.
1 ـ دانشجو محمود مرکبی.
شعار ضد سلطنت 2 ـ ستوان گلسرخی.
شعار مرگ بر دژخیمان 3 ـ ستوان 1 عمیدی شعار (آنها پولاد بودند) منظور 6 نفر اعدام شده 4 ـ سروان حبیب اله شاهسنی شعار درود بر محقق قهرمان و مرگ بر دژخیمان پس از آن سرهنگ سوار عباس رشیدی که توده ایها او را عباس بلشویک مینامند اعلام یک دقیقه سکوت را داد پس از آن متعصبین وارد بند شده اسکندر همایون پورایرج همایون پور.
ستوان 1 ـ عمیدی تمثال شاهنشاه را که در اطاق شماره 4 زندان بند 1 که افراد مشروحه زیر در آن ساکنند (هوشنگ حدیدی.
مهدی بسیجی.
علیرضا وکیلی.
ابوالحسن عظیم زاده) پاره نموده و می خواستند تمثال اطاق شماره 5 را پاره نمایند که بعلت بودن ابوالقاسم بوذرجمهری موفق نمیشوند این محکوم با کمال شجاعت از عکس محافظت نموده بود.
البته در مورد پاره کردن عکس ستوان 1 سابق علی قریشیان و دانشجو نادرشاهی نیز دست داشته اند این 2 نفر در تحقیقات بعدی روشن شد که آنها نیز شریک جرم میباشند.
پس از اعدام 6 نفر مذکور طبق دستور سروان منوچهری.
سرهنگ پهلوان.
ستوان 1 یونسی.
ستوان 1 عموئی.
سرگرد واثق.
سرهنگ کشاورز.
(ابتدا مخالف بود ولی بعدا موافق شد).
ایرج همایون پور.
تقی کی منش.
سرگرد مومنی.
مهندس بانی سعید.
و زینعلی.
غفاری رفیعی اکثریت افراد زندانی نوار سیاه به پیراهن خود نصب نمودند افرادیکه سیاه نزدند افرد متنبه زندان هستند که اسامی آنها برابر پیوست شماره (2)1 میباشد.
در بند 1 ایرج همایون پور.
سروان پیاده حبیبی و قریشیان نوار سیاه بافراد میدادند.
سرگرد ملکی.
سروان حبیب شاهسنی.
قلی اف.
نصرالهی قهوه میدادند در سایر بندها نیز قهوه تلخ به محکومین داده شد.
4 ـ روز سوم مرگ مزدوران ساعت 30 /11 صبح دربند 1 توسط ستوان 1 رسولی پور.
با گفتن این جمله (جناب سرگرد قاسملو) «یخ آورده اند» اعلام سکوت شد و با این جمله (خیر هنوز یخ نیاورده اند) سکوت را ختم کردند پس از آن توسط سرگرد محمد کاظم ملکی و قلی اف قهوه داده شد که 14 نفر افراد بند 1 از خوردن قهوه خودداری کردند و همچنین در سکوت شرکت نداشتند دیشب 29 /5 /34 ساعت 5 /8 بعدازظهر در بند 4 ـ 3 ـ 2 سکوت اعلام شد باین ترتیب که دستجات 15 نفری 20 نفری 30 نفری گرد هم نشسته اعلام سکوت نمودند این نحو سکوت توسط.
سرگرد مهینی رئیس بند 1 بسرهنگ پهلوان گفته شده بود پس از آن نیز قهوه و چای بمحکومین دادند.
در بند 3 در اطاقهای 32 سرهنگ کشاورز.
اطاق 24 متعلق بسروان یعقوبی و اطاق 28 متعلق به عاملی و دلیری اعلام سکوت میگردد کلیه افراد متعصب بند 2 و 3 و 4 (برابر پیوست شماره 3)1 غیر از اسامی نادمین پیوست شماره 2 در مراسم بالا شرکت داشتند.
5 ـ سرگرد عنایت اله پهلوان.
سرهنگ رازنهان از جمله کسانی بودند که نسبت بشعارهای داده شده اعتراض کردند.
6 ـ در مراسمی که بمناسبت تخفیف یک درجه عفو محکومین 44 نفر اعدامی تشکیل گردید ابتداء سرکار سروان حکیم زاده مدیر زندان شمه ای از عطوفت و گذشت پی پایان شاهنشاه بیان کردند سپس اسامی کسانیکه مورد عفو ملوکانه واقع شده بودند توسط افسر نگهبان زندان قرائت گردید.
همینکه نام سروان افخمی خوانده شد شعار (زنده باد شاه) داده شد مدیر زندان به محکومین گفت کف بزنید ولی غیر از 7 نفر کسی کف نزد با اینکه تاکید شد دست بزنید کسی اعتنا نکرد پس از آن سروان عبدالعلی قاسملو شعار داد (من قول میدهم که راه خیانت آمیز گذشته را دنبال نکنم زنده باد شاه) اینجا نیز همان 7 نفر که اسامی آنها در ذیل بعرض میرسد کف زدند.
سرهنگ محمود افشنگ نیز شرحی بیان داشت مبنی بر تشکر از مراحم شاهنشاه اسامی کسانیکه دست زده اند.
1 ـ سرهنگ محمود افشنگ 2 ـ سروان قاسملو 3 ـ سرگرد هادی افکاری 4 ـ سرگرد پیاده حسینقلی حشمتی 5 ـ همردیف سروان علی هیربد 6 ـ سروان شهربانی کاظم سهیل 7 ـ سروان افخمی 8 ـ اکثریت افراد محکوم قابل تربیت و اصلاح هستند در صورتیکه افراد متعصب و توده ایهای دو آتشه تفکیک و تبعید شوند افراد متنبه زندان قادر هستند که بقیه را بافرادی مفید بنفع کشور تربیت نمایند وجود متعصبین باعث اشکال و رکود در کار میباشد.
من باب مثال عرض میشود دانشجو مرکبی که شعار ضد سلطنت داده بود توسط ستوان 1 صادق بادبزنچی مورد ملامت شدید قرار گرفت و صادق باو ثابت کرد که آلت دست این عده قرار گرفتن مساوی است با نابودی خودش و جنایت بشاهنشاه و کشور.
بادبزنچی طی یک روز صحبت به او حالی کرد که حزب توده حزب خائنی است و این دانشجو بقدری تحت تاثیر بیانات طرف قرار گرفت که میخواست بسرگرد مومنی و کی منش و سایر توده ایها حمله نماید ولی بادبزنچی نگذاشت مسلم است کلیه افراد جوان زندانی که تابع احساسات میباشند قابلیت اصلاح شدن را دارند.
سرگرد محمد کاظم ملکی میگوید همانطور که در سربازخانه دو سال بسرباز تعلیمات صف میدهد که مانند ماشینی بدون اراده از فرامین و دستورات فرماندهان تبعیت نماید همان قسم نیز ما در اینجا بتحریک احساسات افراد را مومن بار میاوریم و روح ایمان را در آنها تقویت میکنیم.
بنابراین با توجه به ترکیب افراد زندانی بهتر است هر چه زودتر متعصبین افراطی را تفکیک و به نقاط بد آب و هوا اعزام نمایند این افراطیون اکثرا قابل اصلاح شدن نیستند و بایستی بآنها بشدت گوشمال داده شود.

توضیحات سند:

* رجوع کنید به ضمائم (ضمیمه شماره 7) 1 ـ ر.ک به ضمائم (ضمیمه شماره 7)

منبع:

کتاب چپ در ایران - سازمان افسران حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 160




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.