موضوع: صحبت خصوصی
تاریخ سند: 7 آذر 1349
موضوع: صحبت خصوصی
متن سند:
گزارش خبراز: ۲۰ﻫ ۵ تاریخ: 7 /9 /49
به: ۳۲۷ شماره: 30686 /20 ﻫ 5
موضوع: صحبت خصوصی منبع: ۵۱۸
در تاریخ 25 /8 /49 دکتر خوشبین وزیر سابق دادگستری به سناتور نمازی اظهار می‌داشت اردشیر زاهدی کار عوض شدنش به کجا کشید. سناتور نمازی گفت باید عوض شود. ولی فعلاً خبری نیست. حبیب پناهی نماینده سابق مجلس گفت من فکر می‌کنم هر پسری باید از پدرش نشانه‌ای داشته باشد. لاری نماینده سابق مجلس گفت مگر چه شده حبیب پناهی گفت یک موضوع برای شما تعریف می‌کنم از پول گرفتن مرحوم سپهبد زاهدی. در دوره زاهدی من رفتم به خلخال که از آنجا نماینده مجلس شورای ملی شوم بعد از فعالیت زیاد چون دیدند که موفق شدم و از من پولی در نخواهد آمد برای من اردشیر زاهدی پیغام فرستاد اگر می‌خواهید از خلخال وکیل شوید باید پنجاه هزار تومان پولی را که بیوک صابر1 خرج کرده که وکیل شود به ایشان بدهید. لاری گفت شما چه کردید. پناهی گفت بالاخره دیدم زورم نمی‌رسد. سی هزار تومان دادم. سناتور نمازی گفت مرحوم زاهدی مبلغ رشوه را در مملکت به یک میلیون تومان رسانده بود. دکتر خوشبین گفت چون که من حرفشان را گوش نمی‌کردم مرا به اروپا فرستادند تا سرپرست محصلین شوم و به جای من که در ریاست بانک توسعه صادرات بودم مصطفی مقدم2 را گذاشتند تا تمام پول‌های بانک را از بین ببرد. در بودن من روس‌ها ۶ میلیون تومان در بانک پول داشتند ولی بعد از رفتن من روس‌ها یک چک یک میلیون تومانی می‌کشند ولی بانک پول نداشته که به روس‌ها بدهد. می‌روند نزد تجدد رئیس بانک بازرگانی از وی پول قرض نموده و کار روس‌ها را راه می‌اندازند و حالا هم اردشیر زاهدی ریاست می‌کند.
نظریه یکشنبه: نظری ندارد. تاکستانی.
توضیحات سند:
1- بیوک صابر: او در سال ۱۲۹۹ در زنجان متولد شد. قبل از شهریور ۱۳۲۰ شغل زغال‌فروشی داشت و کم‌کم وارد جریانات سیاسی می‌شود. در زمان رزم‌آراء امتیاز روزنامه سیاسی را دریافت می‌کند که بودجه اداره این روزنامه از طرف دولت تأمین می‌گردیده است. در انتخابات دوره هجدهم مجلس شورای ملی از حوزه خلخال کاندید می‌شود و با استفاده از چاقوکشان و تهدید و ارعاب رقیبان خود را کنار می‌زند و اعتبارنامه از فرمانداری دریافت می‌کند. ولی در یک زد و بند با وساطت سپهبد زاهدی با دریافت یکصد هزار تومان از مهندس والا به نفع وی از صحنه کنار می‌رود. و در سال ۱۳۳۱ به همراه عباس شاهنده با جمع کردن عده‌ای از افراد گروهی به نام سوسیال دمکرات را تشکیل داد. در جریان کودتای ۲۸ مرداد با افرادی مثل جمال امامی، باتمانقلیچ، سپهبد زاهدی و اردشیر زاهدی همکاری نزدیک داشت و گروه فدائیان شاه را تشکیل داد و پس از کودتا به دریافت نشان رستاخیز نائل شد. صابر با کمک افرادی مانند سید مهدی میراشرافی و سرتیپ همایونفر در برپا کردن مراکز فساد و قمارخانه نقش مؤثری داشته است. وی همچنین با کمک نورالدین و جمال امامی اقدام به تصاحب زمین‌های شمال شرق تهران نمود. وی در سال ۱۳۴۲ به علت تصرف عدوانی زمین به ۲ سال زندان محکوم ولی با وساطت آزاد می‌شود. صابر با رکن ۲ ارتش و ضداطلاعات همکاری نزدیک داشته است. او به هنگام پیروزی انقلاب اسلامی به خارج از کشور فرار می‌کند.برگرفته از اسناد ساواک پرونده انفرادی
٢- مصطفی مقدم که از دوستان سپهبد زاهدی است و زاهدی در طول مدت طراحی کودتای ۲۸ مرداد در منزل وی مخفی بود. پس از تبعید سپهبد زاهدی به اروپا به علت اختلاس دستگیر و زندانی بود که سپهبد زاهدی طی نامه‌ای به پسرش اردشیر زاهدی از وی می‌خواهد که خدمات مصطفی مقدم را به کودتای ۲۸ مرداد را به مقامات گوشزد و تقاضای آزادی وی را بنماید.
فصلنامه تاریخ معاصر ایران، شماره ۷