تاریخ سند: 22 تیر 1357
متن سند:
از : کویته شماره : 10266 وزارت امور خارجه شخصی به نام انوری [انواری] (معمم) چند روزی است که از تهران به کویته وارد و در منزل فاضل سکونت دارد.ضمن صحبتهایی که با فاضل داشته اظهار نموده که وی از طرف شخصی به نام پسندیده1 (احتمالاً برادر خمینی) برای انجام مأموریت به کویته آمده است.
تنها نشانه ای که از وی در تهران بدست آمد تلفن منزلش به شماره 274696 می باشد.
126 ـ 22 /4 /2537 با تقدیم احترام ـ نورنیا
توضیحات سند:
1ـ آیت الله سید مرتضی پسندیده فرزند سید مصطفی خمینی و برادر بزرگ امام خمینی در 17 شوال 1313 ه ق برابر با 1274 ه ش در شهرستان خمین متولد گردید.پس از طی مقدمات در سال 1327 عازم اصفهان شد و نزد بزرگانی چون حاج آقا رحیم ارباب، شیخ علی یزدی، سید علی نجف آبادی و آیت الله خاتون آبادی تلمذ نمود و پس از پایان دوره سطح و خارج فقه و اصول به خمین مراجعت کرد.
وی ضمن اقامه نماز جماعت به تدریس فقه، اصول، منطق، کلام و ادبیات پرداخت که از جمله شاگردان وی حضرت امام خمینی (ره) بود.
در دوران سلطنت رضاشاه به دلیل مخالفت با قانون لباس متحدالشکل مورد غضب حکومت و مأموران رژیم قرار گرفت.
به هنگام اشغال ایران توسط نیروهای متفقین در جنگ دوم جهانی به اتهام جلوگیری از تأمین نان و ارزاق برای نیروهای اشغالگر محکوم به تبعید شد.
وی در جریان مبارزات ملی شدن نفت از این نهضت پشتیبانی کرد و با سران و رهبران نهضت ارتباط داشت.
در روز قیام 15 خرداد 1342 باسخنرانی پرشوری در میدان مرکزی شهر خمین، حمایت خود را از حضرت امام و اهداف نهضت اسلامی ابراز داشت و در اعتراض به بازداشت حضرت امام به همراه جمعی از روحانیون به تهران سفر نمود.
پس از تبعید حضرت امام، فعالیتهای او همواره تحت کنترل مأموران ساواک قرار داشت.
پس از مدتی به قم مهاجرت کرد و به عنوان وکیل تام الاختیار حضرت امام در اخذ سهم امام وپرداخت شهریه طلاب و حمایت از روحانیون مبارز مجاهدت کرد.
تا سرانجام به خمین تبعید گردید.
اما وی پس از چندی به قم بازگشت و سپس به جرم شرکت در مجالس سوگواری در منزل امام بازداشت و مجددا به خمین تبعید شد.
با اوج گیری انقلاب اسلامی در خرداد 1357 به سه سال تبعید در انارک یزد محکوم گردید و در پی بی اعتنایی به این حکم و بازگشت به قم، حکم تبعید وی به داران فریدن صادر شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم موقعیت ویژه ای که از جهت علمی و سابقه مبارزه داشت، همچون گذشته وکالت حضرت امام در امور شرعی را بر هر عنوان و سمتی ترجیح داد و سرانجام در آبان 1375 به دیار باقی شتافت.