موضوع: آیتالله مرعشی
تاریخ سند: 25 شهریور 1342
موضوع: آیتالله مرعشی
متن سند:
شماره: 6792/م الف11 تاریخ:25 /6 /1342موضوع: آیتالله مرعشی
روز یکشنبه ساعت 12:30 ظهر1 آقای حاج سید محمد حجازی را در جلوی سرای ازبکها ملاقات، ورود آیتالله مرعشی را در ساعت 10 صبح روز چهارشنبه 27 /6 /42 اطلاع دادند و گفتند برای اینکه استقبالی از ایشان بشود و در ضمن یک هماهنگی و اتحاد در موقع ورود ایشان مانند موقع ورود آیتالله میلانی به تهران وجود داشته باشد و قرار شد از ساعت 8 بعدازظهر روز یکشنبه 24 /6 /42 در منزل آقای میلانی جمع شوند و در ساعت معین که من به منزل آقا رفتم، آقای روحانی، سید عبدالله فاطمیان، حاج سید محمد حجازی، واعظ‌زاده2 ـ مدرس معقول و منقول ـ حاج کاظمیان از اعضا کانون، صدرالسادات از دبیران مشهد و چند نفر دیگر که من آن‌ها را اسماً نمی‌شناسم بودند.
ابتدا آقای حجازی ورود آقای نجفی مرعشی را تأیید نمودند و اعلام داشتند که ایشان برای ده روز به مشهد می‌آیند و محل ورود ایشان در منزل آقای میلانی است و گفتند ما با توافقی که با آقای حاج سید محمدعلی میلانی نموده‌ایم، قرار است سه نفر که یکی من و یکی خود آقای میلانی باشند سمت مشاورت و راهنمایی و معرفی افرادی که به دیدن ایشان می‌آیند و یا می‌خواهند مذاکراتی با ایشان بکنند، داشته باشیم و باید آقایان به افراد مختلف اطلاع بدهند که قبل از اینکه مسئله‌ای را با ایشان در میان بگذارند برای اینکه کارها شلوغ نشود، به اطلاع این هیئت برسانند؛ در ضمن چون ایشان هم مطالبی با مردم خواهند داشت همه شب بعد از نماز اگر سازمان امنیت مانعی ایجاد نکند، سخنرانی و وعظ خواهد بود و در این سخنرانی‌ها آقایانی که در نظر گرفته شده‌اند صحبت خواهند نمود. خلاصه اینکه ما برنامه کار ایشان را با تطبیق و مقابله و مقایسه با کار آقای میلانی و نحوه‌ای که خود ایشان در تهران داشته‌اند، تنظیم کرده‌ایم.
مسئله‌ای که امشب مورد بحث است نحوه استقبال از آقا و دیدار مردم از ایشان است. اولاً از امروز تصمیم گرفته شد که ورود ایشان در شهر شایع شود و به مردم معرفی گردند، چون مردم بدانند که ایشان چه مبارزاتی نموده‌اند.
ثانیاً سعی شود تعداد زیادی از مردم از ایشان استقبال کنند و به‌خصوص دقت شود طبقه دانشجو و روشنفکران و آموزگاران در این استقبال شرکت نمایند و چون ممکن است در ازدحام مردم در موقع ورود آقا سازمان امنیت و عمال آن‌ها و یا از طرف علماء مخالف دسته‌بندی‌هایی ایجاد شود و این اعمال باعث دادن شعارهای مصنوعی چه از طرف سازمان امنیت و چه از طرف مخالفین گردد؛ لذا باید تا آنجا که امکان دارد به‌خصوص به دانشجویان که با حرارت‌تر هستند تأکید شود که در ابتدای کار از دادن شعارهای تند خودداری کنند زیرا سازمان امنیت ممکن است همین عمل را بهانه قرار داده و مانعی در راه رفت‌وآمدهای بعدی ایجاد نماید. البته باید در نظر داشت که وضع تهران با مشهد متفاوت است و اگر در مشهد مانعی ایجاد بشود مثل تهران سفرای خارجی [و] نمایندگان مطبوعات خارجی وجود ندارند که بلافاصله به خبرگزاری‌های خارجی اطلاع دهند و به‌اصطلاح وضع دولت را به این وسیله برملا سازند. تنها سفارشی که قرار شد عمومیت داشته باشد صلوات و لعنت فرستادن به دشمنان دین خواهد بود.
من سؤال کردم که در طول راه3 هم تصمیم به ازدحام و یا استقبالی شده است؟ ایشان گفتند بهتر است همه یا به منزل آقای میلانی بیایند و یا اینکه به فرودگاه، زیرا همان‌طوری‌که گفته شد ما نمی‌خواهیم که سروصدایی ایجاد شود و باعث ناراحتی‌هایی گردد؛ البته چون ممکن است در تهران در روز 26 شهریور وقایعی رخ بدهد و این وقایع هم در شهرستان‌ها عکس‌العملی داشته باشد لذا تصمیمات احتمالی در آینده گرفته خواهد شد.
و چون مسلم است استانداری و رؤسای ادارات با ایشان ملاقات خواهند کرد و ما از نحوه برخورد آن‌ها با آقا اطلاعی نداریم نمی‌توانیم راجع به مذاکرات آن‌ها با هم چیزی بگوییم.
آقای فاطمیان می‌گفتند4 خوب است آقا در صحن و یا داخل حرم همین شب‌ها نماز بخوانند و قرار شد که آن را هم به‌مجرد ورود با خود آقا در میان بگذارند تا خود ایشان تصمیم بگیرند و اگر مانعی در کار نباشد این عمل را طی بیانیه‌ای که در جواب5 تقاضای مردم باشد جواب دهند و به اطلاع مردم برسد. ضمناً باید سعی شود در این چند روز طومارها و اعلامیه‌هایی مجدداً از همه دسته‌های مذهبی و مردم به‌عنوان پشتیبانی از ایشان منتشر شود و بدین‌وسیله نامبرده را وادار نمایند که خود اعلامیه‌ای در مشهد صادر کنند و یا پرسش‌هایی کتبی توسط بازاریان مثل تهران که از آقای میلانی شده است از ایشان بشود. البته هر چند از این سؤالات بشود بهتر خواهد بود زیرا در خارج منعکس شده است که مشهدی‌ها در این جریان کاری نکرده‌اند. مجدداً قرار شد که در شب ورود ایشان باز هم آقایان گرد هم جمع شویم و هرکس اطلاع دهد که چه مقدار کار کرده و چه کسانی با چه وسیله‌ای از چه محل به استقبال خواهند رفت.
گیرندگان: مدیریت کل اداره سوم.
26 /6
توضیحات سند:
1. در اصل: 22:302. آیتالله محمد واعظ‌زاده فرزند مهدی در 5 اسفند سال 1304ش. در مشهد به دنیا آمد. وی تحصیلات مقدماتی را تا سال 1328 در مشهد دنبال نمود، سپس به قم عزیمت و تا 1339 در قم نزد اساتید بزرگی مانند آیت‌الله‌العظمی سید حسین بروجردی، امام خمینی و علامه سید محمدحسین طباطبایی به تکمیل تحصیلات خود پرداخت تا به درجه اجتهاد رسید. او پس از بازگشت به مشهد، در دانشکده معقول و منقول (الهیات) دانشگاه فردوسی مشهد به‌عنوان مدرس مشغول به کار شد. ایشان همچنین در دهه چهل شمسی در جلسات فقهی و استفتاء مرحوم آیتالله میلانی شرکت می‌کرد و نیز با کانون نشر حقایق اسلامی و استاد شریعتی در ارتباط بوده است. در سندی از ساواک به تاریخ 7 /5 /41، وی عضو نهضت آزادی معرفی شده است که سندی دراین‌باره به‌دست نیامد. آیتالله واعظ‌زاده پس از پیروزی انقلاب اسلامی استاد دانشگاه مشهد و مؤسس دانشگاه مذاهب اسلامی و نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بود. ایشان در زمینه‌های تفسیر قرآن، فقه، تاریخ و فلسفه و کلام در دانشگاه‌های مختلفی چون دانشگاه فردوسی مشهد، علوم اسلامی رضوی مشهد، دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده الهیات دانشگاه تهران نیز تدریس می‌کرد. این استاد فرزانه در 28 آذر 1395 در مشهد دار فانی را وداع گفت.
3. در اصل: را
4. در اصل: می‌گفتند می‌گفتند
5. در اصل: جزاب