تاریخ سند: 11 اردیبهشت 1343
پیرو 163- 5/2/43
متن سند:
شماره: 175 تاریخ:11 /2 /43
[ادارهی] کل سوم1 رمز شود
پیرو 163- 5 /2 /43
دعوتی از طرف هادی روحانی واعظ به مناسبت روز عید غدیر خم و آزادی آیتاله خمینی2 و آیتالهقمی3 از اهالی بعمل آمده که از ساعت 15 الی 18 روز جاری در مسجد چهارسوق بابل4 حضور بهم رسانده و در جشن منعقده شرکت نمایند.
کنگرلو5
نتیجه متعاقباً به استحضار خواهد رسید.
رمز شود.
طبق اعلام بیسیم در ساعت 14:30 روز 11 /2 /43 به مرکز مخابره شد فرستنده تلگراف بوته[ناخوانا] تلگرافچی گیرنده سینکی بودهاند.
توضیحات سند:
1ـ اداره کل سوم ساواک: از میان ادارات کل نه گانه ساواک، اداره کل سوم مسئولیت امنیت داخلی کشور را عهدهدار بود و مهمترین اداره کل عملیاتی ساواک بوده و گستردهترین تشکیلات را داشت و زیر نظر رئیس ساواک اداره میشد. وظیفهی اصلی این اداره کسب اطلاعات و عملیات ضد براندازی بود و به علّت اهمیت آن در مواردی عملیات خارج از کشور را هم بر عهده میگرفت که معروفترین نمونه آن قتل تیمور بختیار در عراق بود. اداره کل سوم دارای یک دبیرخانه و چهار اداره بود. اداره اول آن مسئولیت کنترل و سرکوبی تمام سازمانهای سیاسی و صنفی مخالف رژیم را داشت و همه شکنجهگران در این اداره بودند. دفتر ساواک در ژنو که امور خارجه را اداره میکرد و امور سفارتخانهها را از لحاظ ساواک تحت نظر داشت وابسته به اداره یکم بود. اداره دوم امور مطبوعات داخلی، سازمانهای دولتی وکارگری، تعاونیها، حزب رستاخیز و مجلسین را زیر پوشش داشت. اداره سوم مسئول تهیهی آرشیو فیش و بایگانی بود و ادارۀ چهارم مسئولیت سانسور، تهیهی مسایل آموزشی،عملیات ویژه و مسایل قضایی ساواک بود. مدیران اداره کل سوم به ترتیب عبارت بودند از: سرتیپ مصطفی امجدی از آغاز تا نیمه 1342، سرهنگ ناصر مقدم تا 1351 و آخرین آنها پرویز ثابتی بود. (ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، خاطرات ارتشبد حسین فردوست، جلد اول، صفحات 463 و 462 و تاریخ سیاسی معاصر ایران، دکتر سید جلالالدین مدنی، جلد دوم، صفحه 149 و 150).
2ـ بازگشت امام خمینی(ره) به قم: حکومت پهلوی در 15 /1 /1343 که اوضاع را آرام یافت، محدودیتهای امام را کاست. عمدهترین این محدودیت حصر امام در تهران بود. حضرت امام در ساعت ده شب روز یکشنبه 16 فروردین ماه سال 43 با همراهی سرهنگ مولوی رئیس ساواک تهران و تعدادی دیگر از افراد ساواک به قم وارد شد. دولت خواست از این رفع محدودیت، حداکثر بهرهبرداری را بنماید و در همان روز، روزنامۀ اطلاعات مقالهای مبنی بر رفع سوءتفاهم امام با حکومت و همگامی جامعهی روحانیت و مردم در اجرای برنامهی انقلاب «شاه و مردم» منتشر کرد. ورود حضرت امام (ره) به قم شادمانی و شادابی را به این شهر بازگرداند و چراغها و تزیینات را در سرتاسر این شهر نشاند. مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، (تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1393، ص 129.)
3ـ آیتالله سیدحسن طباطبائی قمی، فرزند آیتالله العظمی حاج آقا حسین طباطبائی قمی، در سال 1290 ﻫ ش در نجف اشرف متولد شد. در دوران کودکی همراه با پدر به مشهد سفر کرد و پس از گذراندن سطوح معقول و منقول نزد علماء مشهد، در سال 1307پس از بازگشت از سفر حج، در اثر کسالت به مدت شش ماه به اصفهان سفر کرد و از محضر علماء آن شهر بهره برد. پس از آن در سال 1310 به اتفاق پدر به نجف اشرف هجرت نمود و از محضر علماء نجف از جمله آیتالله نائینی بهرهمند شد. پس از بازگشت به مشهد، در سال 1314 در پی واقعه مسجد گوهرشاد همراه با پدر به کربلا تبعید شد و در آنجا از محضر اساتید آن شهر بهره برد و پس از آن به تدریس سطوح نهائی پرداخت. در حدود سال 1327 پس از فوت پدر به مشهد سفر کرد و در مسجد گوهرشاد به تدریس و تبلیغ پرداخت. وی در جریان نهضت امام خمینی (ره) در سال 1342 به فعالیت های سیاسی و مبارزه علیه شاه پرداخت و در طی همین فعالیت ها در 15 خرداد 1342 دستگیر و چند ماه در تهران محصور شد. وی پس از آن به مشهد بازگشت، ولی دو سال بعد در سال 1344 به علّت مخالفت با حکومت پهلوی و فعالیت های سیاسی به خاش و یک سال بعد به کرج تبعید شد، تا اینکه در شهریور 1357 به مشهد بازگشت. ایشان در سال 1386 دار فانی را وداع گفت.
4ـ مسجد چهارسوق که در سال 1211 ﻫ ق توسط حاج حسین استر آبادی تجدید بنا گردید، ابتدا در دوران صفویان احداث شده بود، کتیبهای نیز به تاریخ 1211 ﻫ ق به نام استرآبادی هماکنون بر سر در مسجد نصب میباشد، که تاریخ تعمیر بنای آن است. بابل سرزمین طلای سبز، صمد صالح طبری، ( تهران: فکر روز، 1378)، ص 211.
5ـ اصغر کنگرلو، فرزند احمد، در سال 1299 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. وی در سال 1321 در رشتهی مهندسی از دانشکدهی افسری فارغالتحصیل و تا درجه سرهنگی در ارتش اشتغال به کار داشته است. نامبرده در سال 1342 به ساواک منتقل و تا سال 1344 رئیس ساواک مازندران و در سال 1344 از شاه معدوم درجه سرتیپی گرفته و به سمت مدیرکل اداره چهارم ساواک منصوب شده است. وی به پاس خدماتش به رژیم پهلوی مدالهای تاج، دانش، اصلاحات ارضی، سپاس، همایون و ... را دریافت نمود. (اسناد ساواک ـ پروندههای انفرادی)
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ هادی روحانی به روایت اسناد ساواک صفحه 1